Αίτιο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι ο ιός των κονδυλωμάτων (HPV). Έχουν βρεθεί πάνω από 200 τύποι του ιού. Ευτυχώς, λίγοι μόνο από αυτούς προκαλούν κάποιες φορές αλλοιώσεις στο γεννητικό σύστημα. Πρέπει να τονιστεί όμως ότι μόνο κάποιες και όχι όλες οι γυναίκες με HPV λοίμωξη θα φτάσουν να αναπτύξουν καρκίνο. Η μόλυνση του HPV θεωρείται απαραίτητος παράγοντας για να αναπτυχθεί καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, η HPV λοίμωξη από μόνη της, δεν είναι αρκετή για την πρόκληση καρκίνου. Σήμερα επικρατεί η άποψη ότι σε συνδυασμό με τον HPV, και κάποιοι άλλοι παράγοντες οδηγούν την τραχηλική HPV λοίμωξη σε κακοήθεια.