Η εκτίμηση της διατροφής ενός νεογνού και βρέφους ηλικίας λίγων μηνών από επαγγελματία υγείας διαρκεί περίπου μία με μιάμιση ώρα. Ο επαγγελματίας συστήνεται και εγκαθιστά μια καλή σχέση επικοινωνίας με τους γονείς. Το βρέφος πρέπει να είναι παρόν σε όλη την διάρκεια της επίσκεψης, γιατί μέσα από ευκαιριακή παρατήρηση παράλληλη με την συζήτηση με τους γονείς, ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να βρίσκει στοιχεία που θα τον βοηθήσουν για τα συμπεράσματά του, πχ παρατηρεί την γενική κατάσταση του βρέφους, τα σημάδια πείνας του, την αλληλεπίδραση των γονιών μαζί του κλπ. Το βρέφος δεν πρέπει να είναι μακριά στο κρεβατάκι σε άλλο δωμάτιο.

Πολλές γυναίκες σήμερα στην χώρα μας συνεχίζουν να τηρούν την μακρά θρησκευτική παράδοση της παραμονής του βρέφους στο σπίτι για τις πρώτες σαράντα ημέρες μετά την γέννησή του. Σύμφωνα με την πατροπαράδοτη αυτή πρακτική, το νεογέννητο φτάνει στο σπίτι από το μαιευτήριο και βγαίνει έξω από αυτό πολύ αργότερα, μόλις σαραντήσει. Πόσο θετική είναι αυτή η πρακτική για την σημερινή μητέρα, το βρέφος και τον θηλασμό;

Η επιστροφή της μητέρας στην εργασία πολλές φορές γίνεται η αιτία της διακοπής του θηλασμού. Οι Ελληνίδες αναφέρουν την επιστροφή στη δουλειά ως τον δεύτερο συχνότερο λόγο πρόωρης διακοπής του θηλασμού του παιδιού τους – ο πρώτος λόγος είναι το «Δεν έχω γάλα». Συχνά μάλιστα, η προοπτική της επιστροφής στη δουλειά οδηγεί τις μητέρες στην απόφαση να μην θηλάσουν καθόλου το μωρό τους, με την σκέψη ότι σύντομα θα χρειαστεί να σταματήσουν λόγω εργασίας.

Η αλήθεια όμως είναι ότι εργασία και θηλασμός μπορούν να συνδυαστούν και παρ’ όλο που χρειάζεται σχεδιασμός και κάποια προσπάθεια, πραγματικά αξίζει τον κόπο, μια που τα οφέλη για την εργαζόμενη μητέρα και το παιδί της είναι πάρα πολλά. Πιο συγκεκριμένα, η σχέση του θηλασμού με την υγεία είναι δοσο-εξαρτώμενη. Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερο θηλάσει μια μητέρα, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα για πιο υγιές παιδί και πιο υγιή γυναίκα.

Η ανάπτυξη του μωρού μας έρχεται σε στάδια. Κινητικά, πρώτα ελέγχει το κεφαλάκι του, έπειτα την πλατούλα του και κάθεται, έπειτα μπουσουλάει, κάνει βηματάκια, περπατάει, τρέχει. Στην επικοινωνία, αρχικά ακούει τη φωνή της μαμάς, κάνει φωνούλες, συλλαβίζει, προφέρει τις πρώτες του λεξούλες. Το παιδί που θηλάζει ωριμάζει μέσα από το θηλασμό, αναπτύσσεται νοητικά και κινητικά διαμορφώνοντας συγκεκριμένες συμπεριφορές πάνω στο στήθος της μαμάς του και ανά ηλικία. Αυτές θα περιγράψω παρακάτω:

Αυτό είναι κάτι που προβληματίζει κατά καιρούς πολλές θηλάζουσες μητέρες. Δεν υπάρχουν γενικευμένοι απαράβατοι κανόνες, αλλά μόνο οι εξής γενικές αρχές:

1.      Σαν γενική αρχή, να προσπαθώ να δίνω στο μωρό μου και τα δύο στήθη σε κάθε γεύμα.

Αυτό είναι καλό να συμβαίνει όποτε η μητέρα προσπαθεί να αυξήσει την  παραγωγή της σε γάλα, δηλαδή:

«Δεν έχω γάλα». Αυτή η φράση θα ειπωθεί σχεδόν από κάθε μητέρα που θηλάζει, κάποια στιγμή στην πορεία της γαλουχίας. Πρόκειται για μια σκέψη που θα ταλαιπωρήσει κάθε λεχώνα μία ή και αρκετές φορές. Έρευνες δείχνουν ότι η πιθανότητα η μητέρα να μην έχει πραγματικά γάλα για να θρέψει το μωρό της είναι πολύ μικρή. Στην μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, πρόκειται για ψευδή εντύπωση της μητέρας, εντύπωση που δημιουργείται από λανθασμένη ενημέρωση, λανθασμένες αντιλήψεις, ψυχολογική πίεση από τους επαγγελματίες υγείας ή το συγγενικό περιβάλλον, ανασφάλεια, μειωμένη αυτοπεποίθηση ή εμπόδια που της επιβλήθηκαν στο θηλασμό. Σε λίγες περιπτώσεις μόνο υπάρχει πραγματική μείωση στην παραγωγή μητρικού γάλακτος, αλλά και τότε η λύση δεν είναι λιγότερος, αλλά περισσότερος, συχνότερος θηλασμός, η λύση δεν είναι περισσότερο «συμπλήρωμα» ξένου γάλακτος – που αφαιρεί από τη παραγωγή γάλακτος της μαμάς -, αλλά λιγότερο και καθόλου «συμπλήρωμα». Αναλυτικότερα:

«Τώρα που το μωρό σου ξεκινάει κρεμούλες, θα σταματήσεις σιγά σιγά να θηλάζεις».

«Ο θηλασμός μετά τους έξι μήνες δεν προσφέρει τίποτα»

«Αν δεν σταματήσεις το θηλασμό, το μωρό θα είναι κολλημένο στο στήθος σου και δεν θα τρώει τίποτε άλλο»

«Μετά τους έξι μήνες πρέπει σταδιακά να απογαλακτίσεις και να δώσεις γάλα δεύτερης βρεφικής ηλικίας»

«Τώρα με τις στερεές τροφές θα θηλάζεις μόνο πρωί και βράδυ»

«Μην θηλάζεις μετά το φαγητό του μωρού, εμποδίζεις την απορρόφηση της κρέμας»

Όλα τα παραπάνω είναι επιστημονικά λανθασμένες δοξασίες. Τι πραγματικά ισχύει;