Όταν σκεφτόμαστε υπερβολικά και καταλήγουμε να αναλύουμε τις πράξεις, τα λόγια και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων αλλά και του εαυτού μας τότε κινδυνεύουμε από κατάθλιψη και άγχος. Η υπερανάλυση δεν είναι υγιής στάση & συμπεριφορά. Χρειάζεται να ξέρουμε που να σταματάμε.
Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι, που ως παιδιά έκαναν περήφανους τους γονείς τους (είχαν διάφορες δυνατότητες και ταλέντα για τα οποία τους επαινούσαν και τους θαύμαζαν, ήταν άριστοι μαθητές, φρόντιζαν από πολύ μικρά τα μικρότερα αδέρφια τους κλπ) θα πρέπει να έχουν μια ισχυρή και σταθερή αυτοπεποίθηση. Συμβαίνει όμως ακριβώς το αντίθετο. Τα πάνε καλά, συχνά πολύ καλά, σε οτιδήποτε κάνουν, οι άλλοι τους θαυμάζουν και τους ζηλεύουν και είναι επιτυχημένοι. Όμως, συχνά πίσω από όλα αυτά παραμονεύει η κατάθλιψη, ένα αίσθημα κενού και αποξένωσης από τον ίδιο τους τον εαυτό και μια αίσθηση ότι η ζωή τους δεν έχει κανένα νόημα. Τέτοιου είδους συναισθήματα έρχονται στο προσκήνιο κάθε φορά που δεν βρίσκονται στην «κορυφή», που δεν είναι οι αναμφισβήτητοι «πρωταγωνιστές» ή που νοιώθουν ξαφνικά ότι δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά σε κάποια ιδεατή εικόνα ή σε κάποια πρότυπα. Τότε βασανίζονται από άγχος ή από βαθιά συναισθήματα ενοχής και ντροπής. Γιατί αναστατώνονται τόσο πολύ αυτοί οι ικανοί και «προικισμένοι» άνθρωποι;
Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι, που ως παιδιά έκαναν περήφανους τους γονείς τους (είχαν διάφορες δυνατότητες και ταλέντα για τα οποία τους επαινούσαν και τους θαύμαζαν, ήταν άριστοι μαθητές, φρόντιζαν από πολύ μικρά τα μικρότερα αδέρφια τους κλπ) θα πρέπει να έχουν μια ισχυρή και σταθερή αυτοπεποίθηση. Συμβαίνει όμως ακριβώς το αντίθετο. Τα πάνε καλά, συχνά πολύ καλά, σε οτιδήποτε κάνουν, οι άλλοι τους θαυμάζουν και τους ζηλεύουν και είναι επιτυχημένοι. Όμως, συχνά πίσω από όλα αυτά παραμονεύει η κατάθλιψη, ένα αίσθημα κενού και αποξένωσης από τον ίδιο τους τον εαυτό και μια αίσθηση ότι η ζωή τους δεν έχει κανένα νόημα. Τέτοιου είδους συναισθήματα έρχονται στο προσκήνιο κάθε φορά που δεν βρίσκονται στην «κορυφή», που δεν είναι οι αναμφισβήτητοι «πρωταγωνιστές» ή που νοιώθουν ξαφνικά ότι δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά σε κάποια ιδεατή εικόνα ή σε κάποια πρότυπα. Τότε βασανίζονται από άγχος ή από βαθιά συναισθήματα ενοχής και ντροπής. Γιατί αναστατώνονται τόσο πολύ αυτοί οι ικανοί και «προικισμένοι» άνθρωποι;
Η νευρική ορθορεξία ή πιο συχνά εμφανιζόμενη ως ορθορεξία αναπτύχθηκε αρχικά από τον Steven Bratman (1997) προκειμένου να περιγράψει άτομα που εμφάνιζαν προσκόλληση ή εμμονή στην υγιεινή διατροφή για να βελτιώσουν αρχικά την υγεία τους. Η ορθορεξία δεν θεωρείται ιατρικός όρος και δεν περιλαμβάνεται στο Διαγνωστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders, DSM-IV, APA, 1994) όμως έχει προταθεί για εισαγωγή στη νεότερη έκδοση (DSM-V). Η νευρική ορθορεξία χαρακτηρίζεται από ακραία και άκαμπτη στάση σε σχέση με τις τροφές και απόλυτη αποφυγή τροφών που θα μπορούσαν να καταναλωθούν με πιο αραιή συχνότητα, όπως για παράδειγμα τα γλυκά ή ένα γεύμα αυξημένο σε λιπαρά.
Η νευρική ορθορεξία ή πιο συχνά εμφανιζόμενη ως ορθορεξία αναπτύχθηκε αρχικά από τον Steven Bratman (1997) προκειμένου να περιγράψει άτομα που εμφάνιζαν προσκόλληση ή εμμονή στην υγιεινή διατροφή για να βελτιώσουν αρχικά την υγεία τους. Η ορθορεξία δεν θεωρείται ιατρικός όρος και δεν περιλαμβάνεται στο Διαγνωστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (Diagnostic and Statistical Manual of Mental disorders, DSM-IV, APA, 1994) όμως έχει προταθεί για εισαγωγή στη νεότερη έκδοση (DSM-V). Η νευρική ορθορεξία χαρακτηρίζεται από ακραία και άκαμπτη στάση σε σχέση με τις τροφές και απόλυτη αποφυγή τροφών που θα μπορούσαν να καταναλωθούν με πιο αραιή συχνότητα, όπως για παράδειγμα τα γλυκά ή ένα γεύμα αυξημένο σε λιπαρά.
Είναι πρωί, και κάθομαι απέναντι σε μια πονεμένη ψυχή που έχει έρθει να συνταξιδέψουμε με το βαρκάκι της ψυχοθεραπείας και καθώς τα νερά που επισκεπτόμαστε βαθαίνουν αναπάντεχα, συνάμα γνωρίσουμε πως τώρα, αυτήν τη στιγμή, το ταξίδι αυτό αποκτά μεγαλύτερο νόημα. Καταλήγει εκείνη να εκφράσει το σύνθημα που γεννήθηκε τόσο από τις παράλληλές μας διαδρομές, όσο και από τη διαφοροποίησή μας: “είναι βάσανο όσο και μεγαλείο το να κοιτάς τόσο βαθεία μέσα στον εαυτό σου ώστε τίποτα στους άλλους να μην σου φαίνεται πια ασυγχώρητο”.
Είναι πρωί, και κάθομαι απέναντι σε μια πονεμένη ψυχή που έχει έρθει να συνταξιδέψουμε με το βαρκάκι της ψυχοθεραπείας και καθώς τα νερά που επισκεπτόμαστε βαθαίνουν αναπάντεχα, συνάμα γνωρίσουμε πως τώρα, αυτήν τη στιγμή, το ταξίδι αυτό αποκτά μεγαλύτερο νόημα. Καταλήγει εκείνη να εκφράσει το σύνθημα που γεννήθηκε τόσο από τις παράλληλές μας διαδρομές, όσο και από τη διαφοροποίησή μας: “είναι βάσανο όσο και μεγαλείο το να κοιτάς τόσο βαθεία μέσα στον εαυτό σου ώστε τίποτα στους άλλους να μην σου φαίνεται πια ασυγχώρητο”.
Συχνά οι καρδιές πολλών από εμάς σκιρτούν φοβισμένες στην απόδοση προσωπικής ευθύνης. Και μόνο η αναφορά της επίμαχης λέξης αρκεί για να αναστατώσει τα φαινομενικά γαλήνια νερά της ψυχής. Ίσως γιατί πίσω από αυτές τις δυο λέξεις κρύβονται συχνά έντονα και συνάμα δύσκολα συναισθήματα.