Tο μεταβολικό σύνδρομο, είναι ένα επικίνδυνο οργανικό σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο επιμέρους μεταβολικών διαταραχών οι οποίες συχνά υποτιμούνται από τους πάσχοντες ασθενείς. Συγκεκριμένα στο μεταβολικό σύνδρομο υπάρχουν ταυτόχρονα τρεις ή περισσότερες από τις διαταραχές που αναφέρονται παρακάτω:
Kακοήθης κατανομή υπερβάλλοντος βάρους στην κοιλιακή χώρα θώρακα και άκρα
Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων αίματος
Παθολογικά χαμηλά επίπεδα «καλής χοληστερίνης» HDL
Αρτηριακή πίεση αίματος σε ανώτατα φυσιολογικά επίπεδα ή υψηλή
Γλυκόζη (ζάχαρο) αίματος νηστείας οριακά φυσιολογική.
Η συνύπαρξη των μεταβολικών δυσλειτουργιών που προαναφέρονται, δρα τοξικά στον ανθρώπινο οργανισμό, οδηγεί σε αυξημένη επίπτωση καρδιοεγκεφαλικών επεισοδίων, διαβήτη και πρόωρων θανάτων. Το μεταβολικό σύνδρομο δεν έχει συμπτώματα, ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα από την Ιατρική Επιστήμη, εντοπίζεται μόνο κατά την σοβαρή ιατρική προληπτική εξέταση λόγω της πλήρους ανυπαρξίας συμπτωμάτων και πρέπει να θεραπεύεται άμεσα λόγω της μοιραίας εξέλιξης που έχει σε πολλές περιπτώσεις.
Η παχυσαρκία και ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος(ΒΜΙ), ο οποίος ισούται με το πηλίκο του βάρους διά του τετραγώνου του ύψους, αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνιση του μεταβολικού συνδρόμου. ΒΜΙ κάτω του 18,5 είναι γενικά πολύ χαμηλός, χαρακτηρίζει τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα. Όταν έχετε ΒΜΙ=18,5-24,9, είστε γενικώς φυσιολογικοί, ΒΜΙ=25-29,9 υπέρβαροι και πάνω από τριάντα παχύσαρκοι. Το BMI καθορίζεται για κάθε άτομο περαιτέρω, βάσει των ευρημάτων της ιατρικής εξετάσεως. Τα άτομα που συσσωρεύουν λίπος στην κοιλιά, θώρακα και άκρα έχουν ανδρικού τύπου κατανομή λίπους που είναι πιο βλαπτική για τον οργανισμό συγκριτικά με την γυναικείου τύπου συσσώρευση λίπους στους γλουτούς.
Στην ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου βασικό ρόλο έχουν και γενετικοί παράγοντες, οι οποίοι επεμβαίνουν σε μία σειρά από παραμέτρους όπως η αντίσταση των ιστών στην δράση της ινσουλίνης. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένα άτομα έχουν μεγαλύτερη γενετικώς καθορισμένη προδιάθεση από άλλα, να αναπτύξουν αυτό το κακόηθες σύνδρομο.
Η συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου αυξάνει ανησυχητικά τελευταία σε νέα άτομα.
Ποιες γενικές αρχές πρέπει να τηρούνται από τα άτομα που πάσχουν από αυτό το σύνδρομο:
1. Σημαντικό είναι να ασκούνται. Μισή ώρα επιπλέον γρήγορο περπάτημα την ημέρα μερικές φορές είναι αρκετό για να αποκαταστήσει τον μεταβολισμό.
2. Δεν πρέπει να καπνίζουν: Το κάπνισμα αυξάνει τις δυσμενείς συνέπειες του μεταβολικού συνδρόμου.
3. Πρέπει να διατηρούν φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος ( BMI ).
Ανάλογα με το είδος των επιμέρους μεταβολικών διαταραχών που υπάρχουν στο μεταβολικό σύνδρομο, σχεδιάζονται εξατομικευμένες διατροφικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις.