Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού οφείλονται σε παθογόνους οργανισμούς που προσβάλλουν τα ούρα, την ουροδόχο κύστη, την ουρήθρα, τον προστάτη, τον νεφρό, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ουρολοιμώξεων που εκδηλώνονται με ποικίλα κλινικά σύνδρομα. Αναλόγως της θέσεως προσβολής του ουροποιητικού, μπορεί να εμφανιστεί κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, προστατίτιδα, πυελονεφρίτιδα. Οι ουρολοιμώξεις μπορεί να έχουν συμπτώματα με τσούξιμο κατά την ούρηση, συχνουρία, πυρετό, δέκατα, ναυτία, κοιλιακό πόνο, εμετό ( συμπτωματικές ουρολοιμώξεις) ενδέχεται όμως να μην έχουν κανένα σύμπτωμα και να αποκαλύπτονται μόνο μετά από εξέταση ούρων (ασυμπτωματικές ουρολοιμώξεις). Τα συμπτώματα υποστρέφουν με την χορήγηση κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής.
Οι συχνές ουρολοιμώξεις απασχολούν ένα σημαντικό μέρος του γενικού πληθυσμού. Στην περίπτωση των συχνών ουρολοιμώξεων, τα συμπτώματα της απλής ουρολοίμωξης υποτροπιάζουν συχνά, παρά την χορήγηση αντιβίωσης, με αποτέλεσμα η ποιότητα ζωής των ασθενών να υποβαθμίζεται σημαντικά. Τα παθογόνα που εμπλέκονται είναι πολλά. Το κολοβακτηρίδιο Escherichia coli επικρατεί σε αρκετές γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Άλλα μικρόβια είναι ο staphylococcus saprophyticus, ο πρωτέας, η ψευδομονάδα, η klebsiella, το enterobacter, η serratia, ο s aureus, οι εντερόκοκκοι.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα όπως τα Chlamydia trachomatis, η neisseria gonorrhoeae, ο ιός του έρπητα έχουν κυρίαρχο ρόλο.
Οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις απαιτούν σωστή ιατρική αξιολόγηση και θεραπεία, διότι εάν δεν αντιμετωπιστούν σωστά μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως νεφρική βλάβη, μετανάστευση του μικροβίου σε άλλες θέσεις, επιθετική λοίμωξη. Οι επιπλοκές ενδέχεται να απειλήσουν την ζωή.
Κατά την ιατρική εξέταση:
1. Πρέπει να εντοπιστούν και να εκριζωθούν οι αιτίες που προκαλούν τις υποτροπές. Παράγοντες που προκαλούν υποτροπές είναι:
• Κακές συνθήκες υγιεινής
• Αυξημένο σάκχαρο
• Διαταραχές του μεταβολισμού
• Διαταραχές του ανοσοποιητικού
• Ειδικά μικρόβια που δεν έχουν εξεταστεί κατά τους μικροβιολογικούς ελέγχους των ούρων
• Εστίες μικροβίων από παρακείμενα ή απομακρυσμένα όργανα που μεταφέρονται στην περιοχή
• Λίθοι νεφρών
• Ουρολογικές παθήσεις
• Παθήσεις προστάτη
• Παθήσεις που διαταράσσουν τα φυσιολογικά αντανακλαστικά και την λειτουργία της ούρησης στον άνθρωπο (π.χ. παθήσεις του νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας)
• Χορήγηση ακατάλληλης αγωγής
• Γενετικές προδιαθέσεις
2. Πρέπει να χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή πλήρους και αποτελεσματικής εκρίζωσης.
Ορισμένα μικρόβια διαθέτουν εκπληκτικές ικανότητες ανάπτυξης αντοχής σε αντιβιοτικά και αυτό αποτελεί σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικό πρόβλημα, που απαιτεί ειδικούς χειρισμούς στην κλινική πράξη, ιδιαίτερα μάλιστα στην περίπτωση των συχνών ουρολοιμώξεων. Το είδος της αντοχής έχει σχέση με το παθογόνο αλλά και με το είδος και την ποσότητα των αντιβιοτικών που έχουν χρησιμοποιηθεί από το άτομο και χρησιμοποιούνται στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που ευρίσκεται το άτομο. Η μελέτη του profile ευαισθησίας του παθογόνου σε αντιβιοτικά είναι σημαντική κατά την εφαρμογή της αγωγής πλήρους και αποτελεσματικής εκρίζωσης.
Ενίοτε η χορήγηση προφυλακτικής αγωγής είναι απαραίτητη στην πρόληψη των υποτροπών.