Η συσσώρευση λίπους στην κεντρική περιοχή του σώματος (κοιλιά σπλάγχνα) είναι μια συχνή παθολογική κατάσταση, που δεν απαντάται μόνο σε υπέρβαρους ή παχύσαρκους ασθενείς. Συχνά η κατάσταση συνοδεύεται από ένα σύνολο επιμέρους μεταβολικών διαταραχών οι οποίες παραμένουν χωρίς συμπτώματα, κατά τον ιατρικό έλεγχο ωστόσο, διαπιστώνεται δυσλειτουργία ήπατος, αύξηση σακχάρου, αύξηση χοληστερόλης τριγλυκεριδίων, αυξημένη αρτηριακή πίεση, διαταραχές οι οποίες μπορεί να υφίστανται από κοινού ή μεμονωμένα.
Η διατροφή και η κληρονομικότητα είναι παράγοντες που έχουν σημαντικό ρόλο κατά το μεταβολισμό και την εναπόθεση του λίπους. Σπανιότερα νοσήματα όπως η αποφρακτική άπνοια του ύπνου, η νεφραγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσλιπιδαιμία, το γλυκαγόνωμα, το φαιοχρωμοκύττωμα αποτελούν τα αίτια της κεντρικής συσσώρευσης λίπους. Ανεξαρτήτως αιτιολογίας η κεντρική εναπόθεση λίπους (ανδρική κατανομή λίπους) είναι πιο βλαπτική για τον οργανισμό συγκριτικά με την γυναικείου τύπου συσσώρευση λίπους στους γλουτούς. Αποτελεί παράγοντα κινδύνου για μεταβολικό σύνδρομο, στεφανιαία καρδιακή νόσο, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, στυτική δυσλειτουργία, διαβήτη, λιπώδες ήπαρ και διάφορες μορφές καρκίνου.
Ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, στυτικής δυσλειτουργίας, λιπώδους ήπατος και καρκινωμάτων αυξάνει σημαντικά λόγω μεταβολικού συνδρόμου όταν η κεντρική συσσώρευση λίπους είναι τέτοια ώστε να υπάρχει ταυτόχρονη παρουσία τριών ή περισσότερων από τις παρακάτω μεταβολικές διαταραχές:
• Περίμετρος μέσης ≥ 102 εκατοστά σε άνδρες ή ≥ 88 cm σε γυναίκες
• Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων αίματος ≥ 150 mg / dL (ή λαμβάνουν φαρμακευτική θεραπεία για υπερτριγλυκεριδαιμία)
• Αρτηριακή πίεση αίματος ≥ 130/85 mm Hg (ή λήψη φαρμακευτικής θεραπείας για την υπέρταση)
• Γλυκόζη (ζάχαρο) αίματος νηστείας ≥ 100 mg / dL (ή λήψη φαρμακευτικής αγωγής για την υπεργλυκαιμία).
• Παθολογικά χαμηλά επίπεδα «καλής χοληστερίνης» HDL με HDL-C <40 dl=”” mg=”” span=””>
Αυξημένη επικινδυνότητα επίσης υπάρχει όταν κατά τον εργαστηριακό έλεγχο υπάρχει διαταραχή της ηπατικής βιοχημείας, υψηλή «κακή χοληστερίνη» LDL, δυσμενής κληρονομικότητα για αγγειακά νοσήματα, ανθυγιεινές συνήθειες (κάπνισμα, καθιστική ζωή, κακή διατροφή).
Ποιες γενικές αρχές πρέπει να τηρούνται από τα άτομα που πάσχουν από κοιλιακή παχυσαρκία:
• Σημαντικό είναι να ασκούνται. Μισή ώρα επιπλέον γρήγορο περπάτημα την ημέρα μερικές φορές είναι αρκετό για να αποκαταστήσει τον μεταβολισμό.
• Πρέπει να διατηρούν φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος ( BMI ). Ο δείκτης μάζας σώματος(ΒΜΙ), ισούται με το πηλίκο του βάρους διά του τετραγώνου του ύψους. ΒΜΙ κάτω του 18,5 είναι πολύ χαμηλός, χαρακτηρίζει τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα. Όταν έχετε ΒΜΙ=18,5-24,9, είστε φυσιολογικοί, ΒΜΙ=25-29,9 υπέρβαροι και πάνω από τριάντα παχύσαρκοι. Το BMI καθορίζεται για κάθε άτομο περαιτέρω, βάσει των ευρημάτων της ιατρικής εξετάσεως.
• Πρέπει να μην κάνουν κατάχρηση αλκοόλ. Το αλκοόλ έχει ποικίλες επιδράσεις στο μεταβολισμό και ιδιαίτερα στην αντίσταση της ινσουλίνης-διάθεση του λίπους.
• Πρέπει να κάνουν διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα, trans λιπαρά τυποποιημένα τρόφιμα κόκκινο κρέας τυποποιημένη φρουκτόζη και ζάχαρη. Η μεσογειακή διατροφή, η διατροφή που είναι χαμηλή σε αλάτι και η διατροφή που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και χρησιμοποιεί ως πηγή ζωικής πρωτεΐνης το ψάρι αντί του κρέατος συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης επιπλοκών. Τα διατροφικά προγράμματα εξατομικεύονται με βάση την κατάσταση υγείας του ατόμου. Σήμερα χορηγούμε ειδικά φάρμακα πρόληψης των επιπλοκών σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου. Η εναλλακτική ιατρική έχει επίσης θέση στις περιπτώσεις κοιλιακής παχυσαρκίας.