H έκκριση του ιδρώτα στο ανθρώπινο σώμα γίνεται από τους ιδρωτοποιούς αδένες, η λειτουργία των οποίων επηρεάζεται από ορμόνες, όπως οι κατεχολαμίνες, οι ορμόνες του θυρεοειδούς, οι ορμόνες του γεννητικού συστήματος. Σημαντικός είναι ο ρόλος των συμπαθητικών νευρικών ινών που απολήγουν στους αδένες και έχουν ειδικές συνδέσεις με εγκεφαλικά κέντρα.
Τα αίτια της εφίδρωσης
Το κύριο φυσιολογικό ερέθισμα, που προκαλεί την έκκριση ιδρώτα είναι η άνοδος της θερμοκρασίας. Η εφίδρωση συνοδεύει επίσης την πτώση του πυρετού σε φλεγμονές, στο πλαίσιο των φυσιολογικών οργανικών αντιδράσεων του σώματος κατά την αντιμετώπισή τους. Ο βαθμός της εφίδρωσης ποικίλει από άτομο σε άτομο και σχετίζεται και με ιδιοσυγκρασιακές παραμέτρους.
Η υπερβολική εφίδρωση, είναι ένα σύμπτωμα που ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Η λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων διαταράσσεται εύκολα σε μια ποικιλία παθολογικών καταστάσεων. Οι κρίσεις εφίδρωσης συνοδεύουν πολλές φορές, σοβαρά χρόνια νοσήματα, όπως χρόνιες φλεγμονές, καρκινώματα, ρευματικά νοσήματα, αιματολογικά νοσήματα, παθήσεις ενδοκρινών αδένων, μεταβολικά νοσήματα, νεφρικά νοσήματα, παθήσεις του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου. Συστηματικά νοσήματα, ιδιαιτέρως συχνά όπως η υπέρταση και διαταραχές του σακχάρου συνοδεύονται αρκετές φορές από διαταραχές εφίδρωσης.
Ο αιφνίδιος πόνος και η δύσπνοια, οφειλόμενα σε σοβαρά υποκείμενα νοσήματα ζωτικών οργάνων, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονικές εμβολές, ενδέχεται να συνοδεύονται από κρίσεις εφίδρωσης, με εμφάνιση χαρακτηριστικά ψυχρού ιδρώτα. Η εφίδρωση μπορεί να είναι παρενέργεια της χρήσης ορισμένων φαρμάκων όπως σαλικυλικών ή επίδρασης τοξικών ουσιών όπως του οινοπνεύματος ή αποτέλεσμα μεταβατικών καταστάσεων όπως είναι η εμμηνόπαυση. Τοπικές φλεγμονές ή τραυματικές κακώσεις μπορεί να προκαλέσουν τοπικά μόνιμη αύξηση του παραγόμενου ιδρώτα. Xαρακτηριστική περίπτωση είναι η υπεριδρωσία στην περιοχή της παρωτίδας, σε τοπικές φλεγμονές ή τραύματα.
Η διάγνωση της ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας, τίθεται όταν έχουν αποκλειστεί τυχόν παθολογικά νοσήματα και χαρακτηρίζεται από υπερβολική και ενοχλητική εφίδρωση. Η ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία παρουσιάζεται σε φυσιολογικά κατά τα λοιπά, αλλά υπερευαίσθητα άτομα, είναι χαρακτηριστικό του σώματος, συνήθως είναι τοπική, σε μασχάλες, πόδια ή χέρια, ενώ όταν πρόκειται για τις μασχάλες ή τα πόδια, συχνά συνυπάρχει και κακοσμία. Πολλές φορές επιδεινώνεται από συγκινησιακούς παράγοντες. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επιμολυνθεί από μικρόβια, που πολλαπλασιάζονται τοπικά και συχνά γίνεται πρόξενος άγχους, που επιτείνει τον ιδρώτα, δημιουργώντας φαύλο κύκλο.
Εφίδρωση και θεραπεία
Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με το αίτιο της εφίδρωσης. Η σωστή παθολογική εξέταση κατευθύνει την ορθή διάγνωση και θεραπεία.