Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι υποδηλώνει ο ΔΜΣ για την υγεία σας. Ο δείκτης αυτός χρησιμοποιείται για το προσδιορισμό του σωματικού λίπους, το οποίο επηρεάζει αρνητικά την υγεία μας. Είναι ένας σχετικά ακριβής δείκτης του σωματικού λίπους για τους περισσότερους ενήλικες, αν και όχι για όλους. Υπάρχουν ομάδες του πληθυσμού όπως αθλητές και υπερήλικες οι οποίες αποτελούν εξαίρεση. Επίσης ο υπολογισμός του μπορεί να γίνει εύκολα από τον καθένα σε αντίθεση με άλλες μεθόδους όπως βιοαγωγιμότητα, βύθιση σε νερό κι άλλες.
Για να βρούμε το ΔΜΣ διαιρούμε το βάρος μας σε κιλά προς το ύψος μας σε μέτρα στο τετράγωνο:
ΔΜΣ = βάρος (kg) / {ύψος(m) x ύψος(m)}
Για παράδειγμα αν το βάρος σας είναι 68 κιλά και το ύψος 1.75 μέτρα τότε ο ΔΜΣ είναι 22.2 kg/m2.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), για ενήλικες άνω των 20 ετών το BMI χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:
· < 18.5 kg/m2 = Επικίνδυνα χαμηλό σωματικό βάρος
· 18.5-24.9 kg/m2 = Φυσιολογικό βάρος
· 25-29.9 kg/m2 = Υπέρβαρος
· >30 kg/m2 = Παχυσαρκία
ΔΜΣ μικρότερος από 18.5 kg/m2 ή μεγαλύτερος από 25 kg/m2 αυξάνει τη πιθανότητα εμφάνισης ασθενειών. Βέβαια το σωματικό βάρος είναι ένας μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία μας. Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τη πιθανότητα να αντιμετωπίσετε προβλήματα υγείας είναι το κάπνισμα, η άσκηση και η κακή ποιότητα διατροφής (π.χ. διατροφή φτωχή σε θρεπτικά συστατικά και πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη). Με άλλα λόγια ακόμα κι αν έχετε αυξημένο σωματικό βάρος θα έχετε μικρότερο ρίσκο αν γυμνάζεστε συχνά, δεν καπνίζετε και τρέφεστε σωστά.
Έρευνες ανέδειξαν το ΔΜΣ ως ένα πολύ καλό δείκτη όσο αναφορά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος κι έκτοτε χρησιμοποιείται συχνά σε μελέτες. Μια σημαντική αδυναμία του είναι ότι δεν λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως την ηλικία, τη φυσική κατάσταση, το φύλο και την εθνικότητα οι οποίες επιδρούν στο ποσοστό σωματικού λίπους. Ακόμα προϋποθέτει ότι βάρος και λίπος μεταβάλλονται ανάλογα, δηλαδή όταν μειώνεται το ένα μειώνεται και το άλλο και αντίστροφα. Αυτό δεν ισχύει πάντα, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις όπως οίδημα, αφυδάτωση και άλλες όπου μεταβολές στο βάρος δεν ακολουθούνται από μεταβολές στο λίπος. Γι’αυτούς τους λόγους χρειάζεται σωστή ερμηνεία του δείκτη από κάποιον ειδικό.
Τα καλά νέα είναι πως η βελτίωση της διατροφής μας αλλά κι η υιοθέτηση σωστής συμπεριφοράς υγείας θα μειώσουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης παθήσεων.
Δημακόπουλος Γιάννης, MSc, RD
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος