Πώς θα αντιμετωπίσω την μελαγχολία;
Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να περάσουν μια περίοδο στη ζωή τους κατά την οποία η διάθεση τους είναι πεσμένη, ίσως και να παρατηρούνται συμπτώματα όπως έλλειψη ενέργειας, απομόνωση, παραίτηση από προηγούμενες δραστηριότητες, αλλαγές στη διατροφή και τον ύπνο.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να νιώσουμε καλύτερα;
Μιλήστε για αυτά που βιώνετε. Είναι πολύ σημαντικό να μιλήσετε σε κάποιον που μπορείτε να εμπιστευθείτε για τα ζητήματα που σας απασχολούν και τα συναισθήματα σας γύρω από αυτά. Όλοι μας έχουμε ανάγκη από την έκφραση των σκέψεων μας και το μοίρασμα αυτών. Τις περισσότερες φορές ακούγοντας τον εαυτό μας να περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ξαφνικά δεν μας φαίνεται τόσο δραματική η κατάσταση και πιθανόν εμείς οι ίδιοι να βρούμε μια λύση. Επίσης το μοίρασμα αυτών που μας στεναχωρούν με κάποιον μας αποφορτίζει άμεσα και ισχύει πολλές φορές ότι ‘πόνος μοιρασμένος είναι πόνος μισός’. Έχοντας ακούσει τον ίδιο μας τον εαυτό να περιγράφει το πρόβλημα συχνά ο υποσυνείδητος νους επεξεργάζεται τις πληροφορίες και κατά αυτόν τον τρόπο μπορεί ξαφνικά να οδηγηθούμε σε μια λύση σε ανύποπτη στιγμή.
Κρατήστε Ημερολόγιο δραστηριοτήτων. Πολλές φορές οι άνθρωποι με κατάθλιψη νιώθουν ότι η ημέρα τους είναι άδεια, ότι δεν έχει ενδιαφέρον. Κρατήστε ένα καθημερινό πρόγραμμα με όσα πρόκειται να κάνετε την εβδομάδα που έρχεται από την πρώτη ώρα που ξυπνάτε μέχρι την ώρα που θα πέσετε για ύπνο. Εάν θεωρείτε ότι δεν έχετε κάτι σημαντικό να κάνετε μην ξεχνάτε πολύ απλά πράγματα όπως ότι θα κάνετε μπάνιο, θα πάρετε πρωινό, θα διαβάσετε ένα βιβλίο, θα κάνετε τα ψώνια. Η άποψη σας για την καθημερινότητα σας παίζει σημαντικό ρόλο στο συναίσθημα σας. Χρειάζεται να νιώθετε ότι η ημέρα σας είναι γεμάτη, ότι έχει δομή. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι είναι ανθρώπινη ανάγκη το πρόγραμμα και η σταθερότητα στην ημέρα μας. Όταν θεωρείτε ότι δεν έχετε σημαντικά πράγματα να κάνετε μέσα στην ημέρα σας οι σκέψεις που κάνετε είναι αρνητικές. Φροντίστε λοιπόν να καταγράψετε όλες τις δραστηριότητες των ημερών της εβδομάδας που έρχεται ώστε να περιορίζονται οι πιθανότητες να κάνετε αρνητικές σκέψεις.
Ξεκινήστε μια δραστηριότητα/χόμπι που να σας εκφράζει. Για να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη φροντίστε να βρείτε μια δραστηριότητα που να σας αρέσει και να σας ταιριάζει. Μπορεί να είναι η φυσική άσκηση ή η ενασχόληση με την τέχνη ή η μαγειρική. Κατά αυτόν τον τρόπο θα νιώθετε ότι αξιοποιείτε την ενέργεια σας, ότι είστε δημιουργικός/ή. Θα πρέπει βέβαια να τονιστεί η σημασία της αερόβιας άσκησης στη βελτίωση της διάθεσης σας (όπως το γρήγορο περπάτημα, το τρέξιμο, το ποδήλατο, το κολύμπι, ο χορός κ.α.). Κατά την αερόβια άσκηση ελευθερώνονται οι ενδορφίνες, το φυσικό αντικαταθλιπτικό του οργανισμού μας.
Φροντίστε τον εαυτό σας. Όταν λοιπόν αθλείστε αυτομάτως νιώθετε καλύτερα αφού σας βοηθούν οι ενδορφίνες που βελτιώνουν τη διάθεση, όμως ταυτόχρονα βελτιώνεται η εξωτερική σας εμφάνιση και η εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας γίνεται καλύτερη. Βοηθούν επίσης η υγιεινή διατροφή, ο καλός ύπνος (7-9 ώρες) και η προσεγμένη εμφάνιση στη βελτίωση του συναισθήματος.
Προσπαθήστε να διώχνετε τις αρνητικές σκέψεις. Καθοριστικός παράγοντας στο χειρισμό των συναισθημάτων μας είναι η εκπαίδευση στην αναγνώριση των σκέψεων που κάνουμε. Αφού εντοπιστούν οι σκέψεις που κάνουμε μπορούμε να τις αξιολογήσουμε και να κρίνουμε εάν είναι αρνητικές. Ίσως έχουμε δραματοποιήσει μια κατάσταση, ίσως βλέπουμε μόνο τα αρνητικά, ίσως βγάζουμε αυθαίρετα συμπεράσματα. Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε συνειδητά πλέον, να διώξουμε την αρνητική σκέψη και να την αντικαταστήσουμε με μια θετική. Για παράδειγμα μπορεί να σκεφθώ ‘θα μείνω για πάντα μόνος/η’ όμως μπορώ να αντικαταστήσω αυτή τη σκέψη με το ‘δεν είμαι ο μόνος/ η μόνη που δυσκολεύεται να βρει σύντροφο’ ή ‘όπως είχα βρει στο παρελθόν σύντροφο θα ξαναβρώ, απλώς χρειάζεται χρόνος’.
Οι άνθρωποι που βιώνουν συμπτώματα κατάθλιψης συνήθως χρωματίζουν τα πράγματα γύρω τους με μαύρο χρώμα: τον εαυτό τους, τον κόσμο και το μέλλον. Εάν ξεκινήσετε με το να αλλάξετε τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και βελτιώσετε τη σχέση σας με τον εαυτό σας, θα αρχίσετε να βλέπετε τα καλά στον κόσμο γύρω σας αλλά και να κάνετε όνειρα για το μέλλον.
Ένας ειδικός (ψυχολόγος/ψυχίατρος) μπορεί να σας βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης και σε άλλα ζητήματα που να σας απασχολούν μέσω σωστής ψυχοθεραπείας και υποστήριξης.
MSc Χριστίνα Χελιώτη
Ψυχολόγος / Ψυχοθεραπεύτρια