Το κάψιμο στην περιοχή των κάτω άκρων είναι παθολογικό πρόβλημα που εντοπίζεται στο ένα ή στα δύο άκρα, είναι τοπικό ή επεκτείνεται, εμφανίζεται οξέως ή έχει χρόνιο χαρακτήρα.
Το δυσάρεστο αυτό αίσθημα συνοδεύεται πολλές φορές από μούδιασμα μυρμήγκιασμα ή αίσθηση τρώσης από καρφίτσες. Σε ορισμένες περιπτώσεις το κάψιμο εμφανίζεται και αφυπνίζει τον πάσχοντα κατά την διάρκεια του ύπνου. Σε άλλες περιπτώσεις διαταράσσει σημαντικά την ικανότητα προσαρμογής και διεκπεραίωσης απλών καθηκόντων στην καθημερινότητα.
Η σωστή λειτουργία του δέρματος των κάτω άκρων, των παρακείμενων και υποκείμενων ιστών (π.χ. των αρθρώσεων, των νεύρων, των μυών), του εγκεφάλου που επεξεργάζεται τα ερεθίσματα είναι απαραίτητη για να υπάρξει φυσιολογική αίσθηση. Παρά το γεγονός ότι παροδικά συμπτώματα, μπορεί να εμφανιστούν σε φυσιολογικά άτομα μετά από έκθεση σε πολύ έντονο ψύχος, μετά από χρήση στενών ρούχων και υποδημάτων, μετά από ορθοστασία επίπονη άσκηση ή λόγω άγχους, παθολογικά νοσήματα και τοξικοί παράγοντες πρέπει να αποκλειστούν.
Τα νοσήματα και οι παράγοντες αυτοί μπορεί να προκαλούν αλλοίωση της σύστασης των ιστών που εδράζονται στα κάτω άκρα, μείωση της ποιότητας του αίματος που αρδεύει το σώμα ή νευρολογικές βλάβες. Νοσήματα που μπορεί να υποκρύπτονται είναι (αναφέρονται ενδεικτικά):
· Ο διαβήτης
· Η τοξική επίδραση τοξινών και φαρμάκων (π.χ. κατάχρηση αλκοόλ χημειοθεραπεία)
· Η κακή διατροφή και η έλλειψη ζωτικών βιταμινών και ιχνοστοιχείων.
· Ορισμένα λοιμώδη αίτια όπως ο ιός HIV.
· Η χρόνια νεφρική νόσος
· Ορμονικές διατραχές
· Το σύνδρομο καρπιαίου ταρσού
· Το εξελισσόμενο εγκεφαλικό επεισόδιο
· Ποικίλες νευροπάθειες
· Διαταραχές της κυκλοφορίας των άκρων
Η σωστή παθολογική εξέταση είναι απαραίτητη όταν το σύμπτωμα είναι έντονο, επιμένει ή υποτροπιάζει. Εάν το σύμπτωμα είναι πρωτοεμφανιζόμενο η ιατρική εξέταση δεν πρέπει να αναβάλλεται.
Επείγουσα ιατρική παθολογική εξέταση (εντός ημιώρου) από την εμφάνιση του συμπτώματος απαιτείται όταν υπάρχει υψηλή πιθανότητα για εξελισσόμενο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή όταν υπάρχει υψηλή πιθανότητα για οξεία αγγειακή απόφραξη.
ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ
Κατά την διάρκεια του εξελισσόμενου εγκεφαλικού επεισοδίου αναπτύσσεται διαταραχή στην αιμάτωση του εγκεφάλου με αποτέλεσμα την ανάπτυξη νευρολογικού ελλείμματος. Συμπτώματα όπως παράλυση ή κάψιμο στο κάτω άκρο μπορεί να εμφανιστεί όταν το νευρολογικό έλλειμμα αφορά την περιοχή του εγκεφάλου που επεξεργάζεται τα ερεθίσματα από τα κάτω άκρα. Η αμερικανική ένωση εγκεφαλικών επεισοδίων έχει προτείνει ένα αδρό μπούσουλα δοκιμασιών για το ευρύ κοινό και τον πολίτη που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη ακροστιχίδα. Παρά τις ατέλειες της δοκιμασίας (δεν περιλαμβάνονται ορισμένα συμπτώματα), εάν μία ή περισσότερες από τις δοκιμασίες είναι θετική, η ιατρική παρέμβαση πρέπει να γίνει εντός ημιώρου από την έναρξη των συμπτωμάτων. Οι δοκιμασίες πρέπει να γίνονται οπωσδήποτε από τους συνοδούς διότι ο πάσχων από εξελισσόμενο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο πάσχει συχνά από νοσοαγνωσία υποβαθμίζοντας το πρόβλημά του. Έτσι εάν το καύσος στα κάτω άκρα πρωτοεμφανίζεται οξέως ο πολίτης πρέπει να μη λησμονεί την ακροστιχίδα fast (f face a arm, s speech, t time) και να θέτει άμεσα σε εφαρμογή τις δοκιμασίες που αντιστοιχούν στην ακροστιχίδα.
Επί πρωτοεμφανιζόμενου καύσους λοιπόν:
1. Face-Πρόσωπο: Ζητήστε από τον πάσχοντα να χαμογελάσει
2. Αrm-Χέρι: Ζητήστε από τον πάσχοντα να ανυψώσει χέρια και πόδια
3. Speech-Λόγος: Ζητήστε από τον πάσχοντα να πει μια απλή φράση
4. Time-Είναι η κατάλληλη στιγμή: Εάν μία ή περισσότερες από τις παραπάνω δοκιμασίες είναι θετικές (ο πάσχω δυσκολεύεται να τις επιτελέσει) είναι η κατάλληλη στιγμή να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Η δοκιμασία ανύψωσης των άκρων γίνεται ως εξής:
Λέτε στον πάσχοντα να κρατήσει τα χέρια σε θέση πρότασης και στο ίδιο ύψος επί τέσσερα λεπτά. Στη συνέχεια το με τον πάσχοντα ξαπλωμένο του λέτε να υψώσει και να κρατήσει τα πόδια σε θέση δέκα εκατοστών από το έδαφος επί τέσσερα λεπτά. Εάν το ένα χέρι ή πόδι δεν μπορεί να κρατηθεί στο ύψος που έχει τοποθετηθεί και πέφτει η δοκιμασία είναι θετική και υπάρχει ένδειξη ταχείας ιατρικής παρέμβασης.
ΟΞΕΙΑ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟΦΡΑΞΗ
Στην οξεία αγγειακή απόφραξη υπάρχει αιφνίδια απόφραξη των αγγείων που διανέμονται στην περιοχή του κάτω άκρου. Η κατάσταση επιβάλλει άμεση ιατρική παρέμβαση για να μη μετακινηθεί ο θρόμβος σε ζωτικά όργανα, αναπτυχθεί φλεγμονή ή νεκρωθεί το κάτω άκρο, κατάσταση που επιβάλλει τον άμεσο ακρωτηριασμό του άκρου. Η κατάσταση είναι δύσκολο να διαλάθει της προσοχής του ασθενούς διότι εκτός από καύσος συχνά εμφανίζεται τοπικό πρήξιμο, ερυθρότητα, ή πόνος.