Το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου περιλαμβάνει πολλούς μηχανισμούς άμυνας και προστασίας έναντι των τοξικών παραγόντων. Οι βλαπτικές ουσίες αποκαλούνται γενικώς αντιγόνα.
Βασικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού έχουν τα λευκά αιμοσφαίρια. Τα λευκά αιμοσφαίρια, που κυκλοφορούν στο αίμα περιλαμβάνουν τα ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα, τα ηωσινόφιλα πολυμορφοπύρηνα, τα βασεόφιλα πολυμορφοπύρηνα, τα μονοπύρηνα, τα λεμφοκύτταρα, τα πλασματοκύτταρα. Tα ουδετερόφιλα διακρίνονται για τον δίλοβο-πολύλοβο πυρήνα τους και το μεγάλο αριθμό κοκκίων στο κυτταρόπλασμά τους. Παράγονται στο μυελό των οστών και περιέχουν αφθονία ενζύμων. Έχουν την ικανότητα, εάν χρειαστεί, να διαπηδήσουν τους πόρους του αιμοφόρου αγγείου και να μεταναστεύσουν στην περιοχή της βλάβης, όπου με το μηχανισμό της φαγοκυττάρωσης καταστρέφουν τα βλαπτικά κύτταρα. Κάθε ιστική βλάβη προάγει την παραγωγή και απελευθέρωση ουδετεροφίλων. Σε συνθήκες φλεγμονής, ένας μεγάλος αριθμός ουδετεροφίλων απελευθερώνεται στην κυκλοφορία. Έτσι ο κλασσικός παράγοντας που προκαλεί αύξηση στον αριθμό των ουδετεροφίλων (χωρίς να υπάρχουν απαραίτητα άλλες ποσοτικές διαταραχές από άλλες σειρές των λευκών αιμοσφαιρίων), είναι τα παθογόνα μικρόβια και γενικότερα οι φλεγμονές.
Άλλοι παράγοντες που προκαλούν αυξήσεις είναι κυρίως:
Η λευχαιμία και γενικώς τα μυελουπερπλαστικά νοσήματα
Τα μεταβολικά νοσήματα
Η σπληνεκτομή
Το stress, ορισμένα φάρμακα
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει ζωτική σημασία στην διαφορική διάγνωση και θεραπεία.