Η βιολογική βάση της  υπερπλασίας του προστάτη φαίνεται ότι είναι μία διαταραχή του προγραμματισμένου κύκλου γέννησης και  θανάτου του προστατικού κυττάρου που οδηγεί σε αύξηση του αδένα. 

Η υπερπλασία του προστάτη επηρεάζει την ζωή του 40% των ανδρών στην ηλικία των 40 ετών και φτάνει να αγγίζει το 90% αυτών στην ένατη δεκαετία της ζωής τους.

Διάγνωση
Η διαταραχή της ούρησης που προκαλείται από την υπερπλασία του προστάτη περιλαμβάνει συμπτώματα που σχετίζονται τόσο με την αποθήκευση  των ούρων όσο και με την κένωση της ουροδόχου κύστης. Πιο συγκεκριμένα:

    Συχνουρία
    Νυκτουρία
    Επιτακτικότητα
    Αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης
    Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
    Μειωμένη ακτίνα ούρησης
    Διακεκομμένη ούρηση

Η βαρύτητα των συμπτωμάτων αλλά και αργότερα η βελτίωση τους με την θεραπεία ελέγχονται με ένα εξειδικευμένο ερωτηματολόγιο, το IPSS ( International Prostate Symptom Score) το οποίο ερμηνεύει ο ειδικός ουρολόγος. Η διάγνωση της πάθησης είναι συνδιασμός ενός καλού ιστορικού, κλινικής εξέτασης και εξειδικευμένων εργαστηριακών εξετάσεων. Ιστορικό και το εξειδικευμένο ερωτηματολόγιο IPSS (INTERNATIONAL PROSTATE SYMPTOM SCORE) εκτιμούν την βαρύτητα των συμπτωμάτων και την ποιότητα ζωής του ασθενή.

Κλινική εξέταση
Περιλαμβάνει την δακτυλική από το ορθό ψηλάφηση του προστάτη. Εκτιμά το σχετικό μέγεθος του αδένα, την υφή και τυχόν ανομοιογένειά του. Είναι σύντομη και ανώδυνη εξέταση αλλά πολύ βασική.

Η γενική εξέταση  και καλλιέργεια ούρων για παρουσία στοιχείων φλεγμονής.

Ο διακοιλακός υπέρηχος προστάτη – νεφρών – ουροδόχου κύστεως εκτιμά λεπτομερώς το μέγεθος και το σχήμα του αδένα, την ύπαρξη υπολείμματος ούρων στην κύστη μετά την ούρηση, την ουροδόχο κύστη και τυχόν λίμναση ούρων στους νεφρούς. Είναι απαραίτητος πριν το σχεδιασμό του θεραπευτικού πλάνου.

Ένας άλλος τρόπος εκτίμησης του μεγέθους του προστάτη είναι ο διορθικός υπερηχος.

Η ουροροομετρία εκτιμά τις δυναμικές παραμέτρους της ούρησης και το βαθμό απόφραξης που μερικές φορές είναι δυσανάλογα μεγάλος για το μέγεθος του αδένα . Βοηθά και στην παρακολόυθηση της πορείας του ασθενή. Είναι απλή και ανώδυνη εξέταση αλλά αναντικατάστατη.

Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα δεν είναι ξεκάθαρο αν οφείλονται στην υπερπλασία του προστάτη είναι πιθανό να χρειαστεί και ουροδυναμικός έλεγχος, μια συγκεκριμένη νευροουρολογική μελέτη που εκτιμά το αντανακλαστικό τόξο της ούρησης στο σύνολό της και προσδιορίζει το επίπεδο της βλάβης.

Αντιμετώπιση του προβλήματος

Απλή παρακολούθηση
Ενδείκνυται σε ήπιες περιπτώσεις. Περιλαμβάνει τον ετήσιο ουρολογικό έλεγχο με PSA, δακτυλική εξέταση, υπέρηχο και ουροροομετρία. Ο ασθενής προσαρμόζει τον τρόπο ζωής του αποφεύγοντας την λήψη υγρών πριν την κατάκλιση και την κατανάλωση ερεθιστικών για τον προστάτη τροφών και αφεψημάτων.

Φαρμακοθεραπεία
Είναι εξαιρετικά διαδεδομένη και αποτελεσματική σε ήπιας και ενδιάμεσης βαρύτητας περιπτώσεις. Ο ασθενής λαμβάνει φάρμακα που μειώνουν το μέγεθος του αδένα, χαλαρώνουν τον τόνο των μυικών ινών της περιοχής του προστάτη και ελαττώνουν την αντίσταση στην ούρηση. Η θεραπεία μπορεί να συμπεριλάβει φάρμακα που ελαττώνουν την νυκτερινή παραγωγή ούρων ή αυξάνουν την χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης. Απαιτείται προσεκτική επιλόγη των ασθενών.

Χειρουργική θεραπεία
Είναι ασφαλής, δοκιμασμένη και παρέχει πρακτικά μόνιμη λύση.

Με χαμηλή τομή στην κοιλιακή χώρα διαμέσου της ουροδόχου κύστεως ή οπισθοηβικά αφαιρείται το προστατικό αδένωμα. Ενδείκνυται για μεγάλα αδενώματα άνω των 100 gr. Η επέμβαση απαιτεί νοσηλεία και ανάρρωση στο νοσοκομείο λίγων ημερών. Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών ο ασθενής φέρει ουροκαθετήρα.

Διουρηθρικά
Αφαιρείται το προστατικό αδένωμα ενδοσκοπικά διαμέσου της ουρήθρας ,χωρίς να απαιτείται τομή, με ειδικό ενδοσκόπιο .  Μειώνεται ο χρόνος νοσηλείας και ανάρρωσης  για τον ασθενή . Δυστυχώς περιοριστικό παράγοντα αποτελεί το μέγεθος του προστάτη αφού εφαρμόζεται σε αδενώματα έως 80 με 100γρ.  Το παραπάνω πρόβλημα αποφεύγεται με την εφαρμογή της Laser  ή  TURis (διπολικής) προστατεκτομής. Αποτελούν την τελευταία εξέλιξη των ενδοσκοπικών εργαλείων διουρηθρικής προστατεκτομής. Πλέον το μέγεθος του προστάτη και ο χρόνος επέμβασης δεν αποτελούν πρόβλημα. Η επέμβαση απλουστεύεται για τον χειρουργό ουρολόγο και κυρίως για τον ασθενή αφού το αδένωμα δεν τεμαχίζεται αλλά εξαχνώνεται  και η χειρουργική κοίτη παραμένει αναίμακτη. Ο καθετήρας αφαιρείται την ίδια  ή την επόμενη ημέρα και η νοσηλεία ελαχιστοποιείται.

Πηγή : http://www.iatrikanews.gr/