Η κοβαλαμίνη ή βιταμίνη β12, είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη, συντίθεται αποκλειστικά από μικροοργανισμούς και στον άνθρωπο, προσλαμβάνεται αποκλειστικά από τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του μυελού των οστών και την ακεραιότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των αιμοπεταλίων και των λευκοκυττάρων. Η βιταμίνη είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και του νευρικού συστήματος.
Μετά την είσοδο της Β12 στο σώμα μέσω των τροφών, αρχίζει η απορρόφηση της βιταμίνης μέσω ενεργητικού και παθητικού μηχανισμού. Ο παθητικός μηχανισμός αφορά ένα ελάχιστο ποσοστό της βιταμίνης και πραγματοποιείται μέσω του στόματος, του δωδεκαδακτύλου και του ειλεού. Ο κύριος μηχανισμός, ωστόσο της απορρόφησης είναι ενεργητικός και περιλαμβάνει την ενεργητική έκκριση από το στομάχι του ενδογενούς παράγοντα, ο οποίος μεταφέρει την βιταμίνη, συνδέεται με ειδικούς υποδοχείς στο έντερο και στη συνέχεια ενώ ο ενδογενής παράγοντας καταστρέφεται, η βιταμίνη απελευθερώνεται στο αίμα.
Μέρος της βιταμίνης αποθηκεύεται στο ήπαρ ενώ η περίσσια απεκκρίνεται από το νεφρό.
Ενώ η έλλειψη της Β12 είναι αρκετά συχνή στην κλινική πράξη, η υψηλή Β12, αποτελεί σπανιότερο εργαστηριακό εύρημα, που συνήθως ανακαλύπτεται σε εργαστηριακές μετρήσεις, χωρίς ειδικά συμπτώματα.
Ο κατάλογος των νοσημάτων που προκαλούν υψηλά επίπεδα Β12 είναι μακρύς.
Τα πιο συνήθη αίτια είναι:
1. Φάρμακα
2. Ηπατικές παθήσεις
3. Κακοήθη νοσήματα
4. Αιματολογικά νοσήματα
5. Μεταβολικές διαταραχές
Η σωστή παθολογική εξέταση έχει κομβική σημασία στη σωστή διαφορική διάγνωση και θεραπεία.