Στο φυσιολογικό άτομο, η αναπνοή σε όλη την διάρκεια του εικοσιτετραώρου είναι ομαλή και αθόρυβη. Η ύπαρξη «σφυριγμάτων» ή ήχων με τη μορφή του ροχαλητού, προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα, τόσο στα άτομα που ροχαλίζουν όσο και στις οικογένειές τους. Το ροχαλητό ευθύνεται επίσης σε μεγάλο βαθμό για τις διαταραχές ύπνου που εμφανίζουν τα πρόσωπα που κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο, με τους πάσχοντες.
Υποδοχείς στο θωρακικό τοίχωμα, στο τραχειοβρογχικό δέντρο, στην αορτή, στην καρωτίδα και κεντρικοί χημειουποδοχείς που αντιδρούν ανάλογα με τα επίπεδα του οξυγόνου του διοξειδίου του άνθρακα και των οξέων στο αίμα και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, έχουν σύνθετες νευρολογικές συνδέσεις με ειδικά αναπνευστικά κέντρα στο ΚΝΣ. Τα κέντρα αυτά ρυθμίζουν την αναπνοή. Ο αέρας εισέρχεται μέσω της μύτης στο τραχειοβρογχικό δέντρο, όπου σε επίπεδο κυψελίδων πραγματοποιείται η ανταλλαγή αερίων, δηλαδή η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα και η πρόσληψη του οξυγόνου. Κατά τον ύπνο, η δραστηριότητα του συμπαθητικού ελαττώνεται, υπάρχει ελάττωση του μυϊκού τόνου των αναπνευστικών οδών, μείωση του βασικού μεταβολισμού, φυσιολογική απώλεια του φυσιολογικού τόνου. Η δίοδος του αέρα κατά την διάρκεια της ημέρας, η ανταλλαγή των αερίων και οι μεταβολές που συμβαίνουν κατά την διάρκεια του ύπνου είναι αθόρυβες, στο μέσο υγιές άτομο. Ορισμένα υγιή άτομα εμφανίζουν ροχαλητό λόγω ανατομικής κατασκευής (π.χ. μικρή γνάθος).
Στο ροχαλητό παθολογικής αιτιολογίας, η φυσιολογική απώλεια του μυϊκού τόνου του αναπνευστικού δέντρου λόγω ύπνου, συνδυάζεται με παράγοντες που προκαλούν δυσκολία στην δίοδο του αέρα. Η παχυσαρκία, οι υπερτροφικές αμυγδαλές, εκκρίσεις που εμποδίζουν τον διερχόμενο αέρα (π.χ. επί λοιμώξεων, αλλεργίας, αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, γαστοοισοφαγικής παλινδρόμησης), νοσήματα που αλλοιώνουν την φυσιολογική λειτουργία της αναπνοής (π.χ. εγκεφαλικά νοσήματα, ορμονικές διαταραχές, καρδιακά νοσήματα) εμφανίζουν παροδικό ή μόνιμο ροχαλητό. Σε ορισμένες παθολογικές περιπτώσεις, το μόνο αρχικό σύμπτωμα, είναι η εμφάνιση ροχαλητού ή η επιδείνωση ροχαλητού, που προϋπάρχει.
Η αντιμετώπιση του ροχαλητού γίνεται με τον εντοπισμό και θεραπεία υποκείμενων οργανικών παραγόντων και νοσημάτων.
Τα ευρήματα από τη σωστή ιατρική εξέταση, έχουν κομβικό ρόλο στην διαφορική διάγνωση.
Τι πρέπει να γνωρίζετε επιπρόσθετα, εσείς που ροχαλίζετε συχνά:
1. Πρέπει να αποφεύγετε το κάπνισμα, τα νυχτερινά γεύματα, την κατάχρηση αλκοόλ και φαρμάκων. Δεν πρέπει να κάνετε χρήση υπνωτικών και αλκοόλ πριν τον ύπνο
2. Το ίδιο το ροχαλητό, ανεξαρτήτως αιτιολογίας, μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό, όταν είναι σοβαρού βαθμού. Στις περιπτώσεις αυτές, εμφανίζονται επεισόδια άπνοιας στον ύπνο, που μπορεί να μην είναι αντιληπτά από τον πάσχοντα. Η τελική ποσότητα αέρα και οξυγόνου που πρέπει να έχει στην διάθεσή του το ανθρώπινο σώμα, για να γίνεται ομαλά η ανταλλαγή αερίων διαταράσσεται σημαντικά, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εμφάνισης αιφνίδιων θανατηφόρων επιπλοκών όπως σοβαρών καρδιακών αρρυθμιών, υποξίας, ανακοπής. Συμπτώματα όπως υπνηλία, διαταραχές πίεσης κατά την διάρκεια της ημέρας, αδυναμία συγκέντρωσης, κόπωση, ενδέχεται να εμφανιστούν
3. Η εκτίμηση της σοβαρότητας του ροχαλητού, γίνεται ενδονοσοκομειακώς με ειδικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια του ύπνου (μελέτη ύπνου, ηλεκτροεγκεφαλογραφία ύπνου, ηλεκτρομυογραφία ύπνου, ηλεκτροκαρδιογραφία ύπνου, οξυμετρία ύπνου, ηλεκτροοφθαλμογραφία ύπνου).