Λόξυγκας ή λόξιγκας ή λόξυγγας είναι η ακούσια βαθιά εισπνευστική κίνηση που προκαλείται από την κατάσπαση του διαφράγματος. Το διάφραγμα είναι ινομυώδης ιστός που διαχωρίζει την θωρακική από την κοιλιακή κοιλότητα στο ανθρώπινο σώμα. Το διάφραγμα δέχεται νεύρωση από το φρενικό νεύρο που σχηματίζεται από αυχενικές ρίζες και ο ρόλος του είναι σημαντικός για τη σωστή λειτουργία της αναπνοής.
Ο παροδικός ήπιος λόξυγκας αποτελεί συνήθως καλοήθη διαταραχή, η οποία πυροδοτείται από παράγοντες που προκαλούν αντιδραστικό ερεθισμό του διαφράγματος, του φρενικού ή του πνευμονογαστρικού νεύρου.
Τέτοιοι παράγοντες είναι :
· Η γαστρική διάταση που προκαλείται παροδικά από ανθρακούχα αναψυκτικά ή λήψη βαρέως γεύματος
· Οι απότομες αλλαγές θερμοκρασίας (π.χ. σκωτσέζικο ντους)
· Το αλκοόλ
· Συγκινησιακοί παράγοντες, συναισθηματική φόρτιση, άγχος.
Απλά μέτρα αντιμετώπισης του καλοήθους λόξυγκα :
· Μείνετε σε ήρεμο περιβάλλον
· Προσπαθήστε να προκαλέσετε στον εαυτό σας ρέψιμο
· Πραγματοποιείστε επί πέντε λεπτά έλξη της γλώσσας προς το ρινοφάρυγγα
· Εάν δεν έχουν αποδώσει οι παραπάνω χειρισμοί, συγκρατείστε την αναπνοή σας επί πέντε δευτερόλεπτα
· Εάν δεν έχουν αποδώσει οι παραπάνω χειρισμοί, πλησιάστε και συγκρατείστε τα γόνατα στο θώρακα ενώ εκπνέετε με δύναμη για να πραγματοποιηθεί επαρκής ερεθισμός του διαφράγματος
· Επαναλάβατε τις παραπάνω κινήσεις μετά από δεκάλεπτη ανάπαυση.
Εάν ο λόξυγκας είναι έντονος ή υποτροπιάζει πρέπει πάντοτε να πραγματοποιείται σοβαρή ιατρική εξέταση. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλά σοβαρά οργανικά αίτια μπορεί να ευρίσκονται πίσω από την παθολογική αυτή κίνηση του διαφράγματος. Ορισμένα παθολογικά αίτια αφορούν το κεντρικό νευρικό σύστημα, άλλα αφορούν μεταβολικές διαταραχές, ενώ άλλα ερεθίζουν το φρενικό ή το πνευμονογαστρικό νεύρο. Ο κατάλογος είναι μακρύς και περιλαμβάνει εγκεφαλικά επεισόδια, ξένα σώματα, ουραιμία, νεοπλάσματα λεμφαδένες, καρδιακές παθήσεις, υποφρενικά αποστήματα, ηπατίτιδα, χολοκυστίτιδα, γαστρικά νεοπλάσματα, η παγκρεατική κακοήθεια, αναπνευστική ανεπάρκεια, μεταβολικές διαταραχές, ψυχιατρικά σύνδρομα. Ο λόξυγκας που παρατηρείται αμιγώς μετεγχειρητικά συνήθως έχει καλή πρόγνωση.
Η εκτίμηση του ασθενούς με επίμονο λόξυγκα επιβάλλει ειδικές εξετάσεις.
Η θεραπεία του λόξυγκα γίνεται με ειδικά φάρμακα που σήμερα διαθέτει η ιατρική επιστήμη για τον λόξυγκα και με την θεραπεία του υποκείμενου αιτίου.