Tα χλαμύδια είναι λοιμογόνοι μικροοργανισμοί, αρκετά διαδεδομένοι, που προκαλούν τρία είδη νοσημάτων στον άνθρωπο.
1. Αφροδίσια, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Τα αφροδίσια νοσήματα που προκαλούνται από τα χλαμύδια, οφείλονται κύρια στο chlamydia trachomatis και αποτελούν πολύ συχνά αίτια αφροδίσιων στην Ελλάδα.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν στον άνδρα έκκριση από την ουρήθρα, συχνά λευκωπή ή βλεννώδη, τσούξιμο ή φαγούρα στην ουρήθρα. Στην γυναίκα προκαλείται υπερβολική έκκριση υγρών από τον κόλπο, τσούξιμο ή φαγούρα. Η επέκταση της λοίμωξης στο ενδομήτριο, προκαλεί ενδομητρίτιδα, ενώ στις σάλπιγγες σαλπιγγίτιδα. Κοιλιακοί πόνοι, διαταραχές περιόδου έχουν συνδεθεί με σαλπιγγίτιδα και ενδομητρίτιδα. Επί πρωκτικής συνουσίας και μόλυνσης πρωκτού αναπτύσσεται πρωκτίτιδα, με έκκριμα από το ορθό, διαταραχές κενώσεων, ευαισθησία, ενίοτε αιμορραγία. Σε ορισμένα άτομα υπάρχει ταυτόχρονη λοίμωξη με n. Gonorrhoeae, βλεννόρροια.
Το σύνδρομο Reiter, είναι ένα σπάνιο σύνδρομο, που αναπτύσσεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδράσει ανώμαλα, με αποτέλεσμα την γενικευμένη προσβολή του οργανισμού με επιπεφυκίτιδα, αρθρίτιδα, ουρηθρίτιδα-τραχηλίτιδα, εκτεταμένες βλεννογονοδερματικές βλάβες. Συμπτώματα από το γεννητικό σύστημα συχνά δεν υπάρχουν.
Οξέα συμπτώματα με πρωτογενή βλάβη στα γεννητικά όργανα, λεμφαδενοπάθεια, αιμορραγική πρωκτίτιδα ή πυρετό και όψιμες επιπλοκές με ελεφαντίαση γεννητικών οργάνων και συρίγγια, προκαλούν ορισμένα στελέχη, που δε μεταδίδονται αμιγώς σεξουαλικώς (αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα). Η μετάδοση είναι σεξουαλική, αλλά σπανιότερα γίνεται με προσωπική επαφή, με μολυσμένα αντικείμενα ή λόγω ατυχημάτων στο εργαστήριο. Στο αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα, γενικά συμπτώματα, όπως πυρετός, ρίγος, μυαλγίες, αρθραλγίες, μηνιγγισμός, εμφανίζονται πολλές φορές στο στάδιο της επιχώριας λεμφαδενοπάθειας, ενώ σπανιότερα εμφανίζονται αρθρίτιδα, μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα, επιπεφυκίτιδα, ηπατίτιδα, οζώδες ερύθημα.
Ιδιαίτερη περίπτωση είναι το τράχωμα και η επιπεφυκίτιδα από έγκλειστα που οφείλεται σε έκθεση του οφθαλμού σε μολυσμένες εκκρίσεις των γεννητικών οργάνων και χαρακτηρίζεται από υποτροπιάζουσα επιπεφυκίτιδα, που μπορεί να οδηγήσει χωρίς διάγνωση και ειδική θεραπεία στην τύφλωση. Η μόλυνση μπορεί να γίνει και στον οφθαλμό του νεογέννητου λόγω της έκθεσής του σε μολυσμένες κολπικές εκκρίσεις της μητρός. Η μετάδοση δεν είναι μόνο σεξουαλική και μπορεί να γίνει με μολυσμένα αντικείμενα, προσόψια και μύγες από μολυσμένο οφθαλμό σε οφθαλμό. Αυτός ο τρόπος της μη σεξουαλικής μετάδοσης είναι συχνός σε χώρες της Αφρικής, Μέσης Ανατολής και Ασίας, όπου ενδημεί το τράχωμα και σε ταξιδιώτες. Το τράχωμα αποτελεί σήμερα τη συχνότερη αιτία τύφλωσης σε ενδημικές περιοχές.
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις, ενώ ειδική θεραπεία χορηγείται και στους ερωτικούς συντρόφους.
Βασικά προβλήματα στην περίπτωση των χλαμυδίων, είναι ότι συχνά οι λοιμώξεις είναι σιωπηλές, υπάρχουν επί μακρόν χωρίς εμφανή συμπτώματα και αποτελούν στην Ευρώπη βασικά αίτια στειρότητας, υπογονιμότητας, καταστροφής των γυναικείων σαλπίγγων, έκτοπης κύησης και επιπλοκών από το ουροποιητικό σύστημα σε βάθος χρόνου. Αρκετά άτομα θα είχαν αποφύγει υψηλού κόστους θεραπείες στειρότητας, εάν είχαν διερευνηθεί και θεραπευτεί σωστά για χλαμύδια έγκαιρα, μετά την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής. Ατελής εκρίζωση των χλαμυδίων, λόγω κακής θεραπείας, οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκές.
Ειδικές εξετάσεις για χλαμύδια, με μικροβιολογικές μεθόδους υψηλής ειδικότητας και ευαισθησίας, πραγματοποιούνται σήμερα περιοδικώς, σε προληπτική βάση, σε σεξουαλικώς δραστήρια άτομα, ιδιαίτερα μάλιστα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, στις ανεπτυγμένες υγειονομικά χώρες. Οι εξετάσεις αυτές οδηγούν σε έγκαιρο εντοπισμό ασυμπτωματικών φορέων και θεραπεία, για να αποφευχθούν οι σοβαρές επιπλοκές.
ΑΦΡΟΔΙΣΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΠΟ ΧΛΑΜΥΔΙΑ, ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΕΝΙΚΩΣ
• Να χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό, κατά την σεξουαλική σας δραστηριότητα.
• Να πλένεστε με άφθονο τρεχούμενο νερό μετά την σεξουαλική δραστηριότητα. Μην κάνετε κατάχρηση χημικών καθαριστικών στον κόλπο. Η κατάχρηση καθαριστικών μπορεί να αλλοιώσει τις αμυντικές ικανότητες της τοπικής χλωρίδας.
• Να μην χρησιμοποιείτε κοινόχρηστες πετσέτες και να μην καταλύετε σε αμφιβόλου ποιότητας καταλύματα.
• Μην αμελείτε την ετήσια προληπτική παθολογική εξέταση. Ειδικές εξετάσεις συστήνονται σήμερα περιοδικώς, σε προληπτική βάση, σε σεξουαλικώς δραστήρια άτομα, ιδιαίτερα μάλιστα σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Μην αμελείτε να αναφέρετε κατά την ιατρική εξέταση τυχόν ιδιαίτερες προτιμήσεις σας (π.χ. ομοφυλοφιλία, πρωκτικό sex). Συμπτώματα από τα μάτια, το έντερο, τα γεννητικά όργανα, το στόμα ή εποικισμός των σημείων αυτών από λοιμογόνα συνδέονται με την άσκηση ορισμένων πρακτικών κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα.
• Η ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει αρκετό νερό (τουλάχιστον οκτώ ποτήρια ημερησίως), καθημερινή πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων, φρούτων και λαχανικών, αποφυγή υπερκατανάλωσης κρέατος και ζωικών λιπαρών, αποφυγή καπνού και καθιστικής ζωής, τονώνει το αμυντικό σύστημα υγιών ατόμων.
Οι χρονίως πάσχοντες πρέπει να ακολουθούν τις ενδεικνυόμενες για την πάθησή τους ιατρικές οδηγίες.
• Σε περίπτωση προσβολής σας, μην αμελήσετε την ενημέρωση, τη σωστή ιατρική εξέταση και θεραπεία των σεξουαλικών σας συντρόφων.
2. Ψιττάκωση.
Η ψιττάκωση είναι λοιμώδης νόσος των θηλαστικών και των πτηνών, που προκαλείται από το χλαμύδιο psittaci. Στον άνθρωπο, το λοιμογόνο μεταδίδεται από προσβεβλημένα πτηνά (π.χ. παπαγάλους, περιστέρια, πάπιες, κοτόπουλα κλπ.), μέσω της αναπνοής και σπανιότερα με τσίμπημα. Έχει καταγραφεί προσβολή οφειλόμενη σε κηπουρική ενασχόληση και ανθρώπινη μετάδοση.
Μία με δύο εβδομάδες μετά την προσβολή εμφανίζεται πυρετός, πονοκέφαλος, βήχας, μυαλγίες, προσβολή του πνεύμονα. Προσβολή του ήπατος είναι σπάνια και δυσοίωνο σημείο. Κοιλιακός πόνος, έμετοι, διάρροια εμφανίζονται σε μερικές περιπτώσεις. Η διόγκωση του σπλήνα είναι συχνό εύρημα. Πυρετός που επιμένει χωρίς άλλα συμπτώματα μπορεί να οφείλεται σε ψιττάκωση. Η θρομβοφλεβίτιδα δεν είναι σπάνια κατά την ανάρρωση και το πνευμονικό έμφραγμα μπορεί να αποβεί θανατηφόρο. Ενίοτε αναπτύσσεται και ενδοκαρδίτιδα. Η λοίμωξη από παπαγάλους είναι συνήθως πιο σοβαρή από την λοίμωξη που μεταδίδουν τα οικόσιτα πτηνά.
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις βρογχικών εκκρίσεων και αίματος, που πρέπει να επαναλαμβάνονται. Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία με εξαιρετικά αποτελέσματα, όταν δοθεί έγκαιρα.
ΨΙΤΤΑΚΩΣΗ, ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΕΝΙΚΩΣ
• Εάν σας αρέσουν τα πτηνά προτιμείστε τα οικόσιτα και όχι τα άγρια πτηνά. Δεν είναι απαραίτητη η παρατεταμένη επαφή με το μολυσμένο πτηνό για τη μετάδοση της νόσου. Ολιγόλεπτη παραμονή σε περιβάλλον που φιλοξενεί μολυσμένο πτηνό, αρκεί για τη μετάδοση της νόσου.
• Καλό είναι το πτηνό να μην ευρίσκεται στο δωμάτιο, όπου ζείτε, εργάζεστε ή κοιμάστε. Να αερίζετε καλά τους εσωτερικούς χώρους. Κάθε αλλαγή στη συμπεριφορά του ζώου, πρέπει να αξιολογείται κτηνιατρικώς. Μην αμελείτε τη σωστή περιοδική κτηνιατρική του εξέταση.
• Να πλένετε καλά τα χέρια σας, μετά την επαφή σας με ζώα. Χρησιμοποιείστε καλό αντισηπτικό σαπούνι σε όλη την επιφάνεια των παλαμών και των καρπών, χωρίς να παραμελήσετε την ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων. Πλένετε καλά τα χέρια παλάμη – παλάμη πάνω – κάτω, δάκτυλο – δάκτυλο, χωρίς να αμελήσετε τις πτυχές ανάμεσα στα δάκτυλα και την περιοχή κάτω από τα νύχια, τουλάχιστον επί είκοσι δευτερόλεπτα. Ξεπλένετε με άφθονο νερό και στεγνώνετε με καθαρή πετσέτα.
• Η ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει αρκετό νερό (τουλάχιστον οκτώ ποτήρια ημερησίως), καθημερινή πρόσληψη γαλακτοκομικών, φρούτων και λαχανικών, αποφυγή υπερκατανάλωσης κρέατος και ζωικών λιπαρών, αποφυγή καπνού και καθιστικής ζωής, τονώνει το αμυντικό σύστημα υγιών ατόμων. Οι χρονίως πάσχοντες πρέπει να ακολουθούν τις ενδεικνυόμενες για την πάθησή τους ιατρικές οδηγίες.
• Μην αμελείτε τη σωστή ετήσια προληπτική παθολογική εξέταση, που εντοπίζει και θεραπεύει έγκαιρα νοσήματα που αλλοιώνουν την άμυνα του οργανισμού (π.χ. διαβήτης).
• Όταν φαινομενικώς απλά παθολογικά συμπτώματα(π.χ. βήχας) παρατείνονται ή είναι έντονα πρέπει να αξιολογούνται πάντα ιατρικώς. Εάν έχετε έλθει σε επαφή με πτηνά, ή ασκείτε σχετική επαγγελματική δραστηριότητα (π.χ. κτηνοτρόφος, ταριχευτής ζώων), πρέπει να είστε σε αυξημένη επιφυλακή, ακόμη και όταν τα πτηνά είναι φαινομενικώς υγιή.
3. Λοιμώξεις από Chlamydia pneumonia.
Η κατηγορία αυτή των χλαμυδίων, μεταδίδεται κύρια από άτομο σε άτομο και εκδηλώνεται με πυρετό, βήχα, φαρυγγίτιδα, ιγμορίτιδα, πνευμονία, ιδίως σε νεαρούς ενήλικες. Το πρόβλημα με την κατηγορία αυτή των χλαμυδίων είναι ότι ο οργανισμός εισέρχεται συχνά σε κατάσταση χρόνιας «φορείας» με εσωτερικές αναμολύνσεις, ενώ έχουν συνδεθεί με επιτάχυνση της διαδικασίας της αθηρωμάτωσης στον οργανισμό, με πρόωρη γήρανση και με στεφανιαία καρδιακή νόσο.
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις βρογχικών εκκρίσεων και αίματος, που πρέπει να επαναλαμβάνονται. Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία.
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΠΟ CHLAMYDIA PNEUMONIA ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΕΝΙΚΩΣ
• Να ανοίγετε συχνά τα παράθυρα και να φροντίζετε για την συχνή ανανέωση του αέρα στους χώρους όπου ευρίσκεστε.
• Να μην χρησιμοποιείτε κοινόχρηστες πετσέτες και να μην καταλύετε σε αμφιβόλου ποιότητας καταλύματα.
• Να αποφεύγετε την στενή επαφή με άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού. Να αποφεύγετε χώρους με συνωστισμό.
• Να αποφεύγετε να αγγίζετε τα μάτια την μύτη και το στόμα σας που αποτελούν τις κύριες πρώτες θέσεις πιθανού εποικισμού.
• Να πλένετε συχνά τα χέρια σας. Χρησιμοποιείστε καλό αντισηπτικό σαπούνι σε όλη την επιφάνεια των παλαμών και των καρπών, χωρίς να παραμελήσετε την ραχιαία επιφάνεια των δακτύλων. Πλένετε καλά τα χέρια παλάμη – παλάμη πάνω – κάτω, δάκτυλο – δάκτυλο, χωρίς να αμελήσετε τις πτυχές ανάμεσα στα δάκτυλα και την περιοχή κάτω από τα νύχια, τουλάχιστον επί είκοσι δευτερόλεπτα. Ξεπλένετε με άφθονο νερό και στεγνώνετε με καθαρή πετσέτα.
• Τα άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού πρέπει να καλύπτουν την μύτη και το στόμα κατά την διάρκεια του βήχα ή του πταρμού με καθαρά χαρτομάντιλα μιας χρήσεως τα οποία πρέπει να πετάνε αμέσως μετά και να πλένουν τα χέρια τους.
• Η ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει αρκετό νερό (τουλάχιστον οκτώ ποτήρια ημερησίως), καθημερινή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, αποφυγή υπερκατανάλωσης κρέατος και ζωικών λιπαρών, αποφυγή καπνού και καθιστικής ζωής, τονώνει το αμυντικό σύστημα υγιών ατόμων. Οι χρονίως πάσχοντες πρέπει να ακολουθούν τις ενδεικνυόμενες για την πάθησή τους ιατρικές οδηγίες.
• Μην αμελείτε τη σωστή ετήσια προληπτική παθολογική εξέταση, που εντοπίζει και θεραπεύει έγκαιρα νοσήματα που αλλοιώνουν την άμυνα του οργανισμού (π.χ. διαβήτης).
• Όταν φαινομενικώς απλά παθολογικά συμπτώματα(π.χ. βήχας) παρατείνονται ή είναι έντονα πρέπει να αξιολογούνται πάντα σωστά ιατρικώς.
Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για τις χλαμυδιακές λοιμώξεις.