Τα βασεόφιλα είναι λευκά αιμοσφαίρια, που χαρακτηρίζονται μορφολογικά από βασεόφιλα κοκκία.
Τα κοκκία εμφανίζουν χαρακτηριστικά χρώμα σκούρο βιολετί, κατά την εξέτασή τους με ειδικά μικροσκόπια.
Η ομαλή παραγωγή και λειτουργία τους ρυθμίζεται από μια ποικιλία παραγόντων (π.χ. ιντερλευκίνη, αυξητικοί παράγοντες), η έκκριση των οποίων στο ανθρώπινο σώμα εξαρτάται από σύνθετους παράγοντες, όπως ορμόνες, παράγοντες φλεγμονής, stress, ογκογονίδια. Τα βασεόφιλα, όπως και τα λευκά αιμοσφαίρια είναι σημαντικά για την ομαλή λειτουργία ου ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού.
Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα βασεόφιλα, σε αντιδράσεις υπερευαισθησίας. Περιέχουν πρωτεογλυκάνες, ισταμίνη, υποδοχείς για την IGE και έχουν σημαντικό ρόλο σε αλλεργικές αντιδράσεις.
Διαταραχές στην ποσότητα των κυκλοφορούντων βασεόφιλων προκαλούνται από:
Stress
Το stress έχει ποικίλες επιδράσεις με αύξηση ή ελάττωση του αριθμού τους ανάλογα με το άτομο
Λοιμώξεις
Οι λοιμώξεις προκαλούν αύξηση ή μείωση του αριθμού τους ανάλογα με το λοιμογόνα και το status του ανοσοποιητικού
Υποσιστισμός
Προκαλεί συνήθως πτώση στον αριθμό των κυκλοφορούντων βασεόφιλων
Νοσήματα αίματος
Προκαλούν αύξηση ή ελάττωση ανάλογα με το νόσημα και τον οργανισμό
Αλλεργίες
Προκαλούν αυξήσεις λόγω του σημαντικού ρόλου των βασεόφιλων σε αντιδράσεις υπερευαισθησίας
Κακοήθειες
Προκαλούν ποικίλες μεταβολές. Χαρακτηριστική είναι η σημαντική αύξηση των βασεόφιλων στην κακοήθη συστηματικής μαστοκύττωσης.
Τα ευρήματα από τη σωστή ιατρική εξέταση, έχουν κομβικό ρόλο στην ορθή διαφορική διάγνωση και θεραπεία.