Την εποχή που η παχυσαρκία στους ενήλικες αυξάνεται συνεχώς και η παιδική παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως παγκόσμια επιδημία, η εφηβεία φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στη μετάβαση της παχυσαρκίας από την παιδική στην ενήλικη ζωή. Όλο και περισσότερες έρευνες έρχονται στη δημοσιότητα οι οποίες δείχνουν πως οι παχύσαρκοι έφηβοι έχουν αυξημένες πιθανότητες να παραμείνουν παχύσαρκοι στην ενήλικη ζωή τους. Η σχέση αυτή κάνει επιτακτική την ανάγκη αναζήτησης τρόπου και μεθόδων αντιμετώπισης της παχυσαρκίας στους νέους.
Στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια γίνονται σημαντικές προσπάθειες σε ερευνητικό επίπεδο με σκοπό την αξιολόγηση του τρόπου ζωής των νέων και τον εντοπισμό παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση προβλημάτων υγείας. Το πρόγραμμα HELENA αποτελεί μία από αυτές. Η ομάδα nutrimed συνάντησε την Εύα Γραμματικάκη, διαιτολόγο – διατροφολόγο και επιστημονικό διευθυντή του ευρωπαϊκού προγράμματος EURRECA του ILSI, η οποία παρουσίασε ενδιαφέροντα δεδομένα από τις πρώτες αναλύσεις του Ευρωπαϊκού προγράμματος HELENA στο 11ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Διατροφής που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου.
Όπως επισήμανε η κα Γραμματικάκη «αρχικές αναλύσεις του HELENA έδειξαν ότι οι περισσότεροι έφηβοι καταναλώνουν 2-3 μικρά γεύματα, όπως ορίζουν οι συστάσεις, ανεξάρτητα από το σωματικό τους βάρος. Ωστόσο, το είδος των τροφίμων που επιλέγουν φαίνεται να διαφέρει ανάλογα με την ώρα της ημέρας και τα επίπεδα της φυσικής τους δραστηριότητας».
Οι διατροφικές συνήθειες των νέων όπως φαίνεται από τη βιβλιογραφία έχουν επηρεαστεί πολύ από το σύγχρονο τρόπο ζωής και φαίνεται να σχετίζονται με την εμφάνιση και διατήρηση της παχυσαρκίας. Μέχρι σήμερα η απουσία μικρών γευμάτων στους νέους συνδέονταν με υπερκατανάλωση φαγητού. Ωστόσο τα δεδομένα του προγράμματος HELENA φαίνονται αποκαλυπτικά εφόσον δείχνουν πως δεν είναι τόσο η απουσία γευμάτων αλλά το είδος των τροφίμων που καταναλώνουν οι έφηβοι κατά τη διάρκεια των γευμάτων τους αλλά και η ώρα που προτιμούν να έχουν τα γεύματά τους.
Συγκεκριμένα όπως ανέφερε η κα Γραμματικάκη «Στο πρόγραμμα HELENA εξετάστηκαν διάφορες ομάδες τροφίμων και o χρόνος κατανάλωσής τους (πρωινό, απογευματινό ή βραδινό σνακ) και φάνηκε να υπάρχει διαφοροποίηση της σχέσης των δύο παραμέτρων με την παχυσαρκία. Για τα αλμυρά σνακ, η κατανάλωσή τους ως βραδινό μικρό γεύμα συσχετιζόταν με την παχυσαρκία ενώ για τα αμυλούχα τρόφιμα, συσχέτιση με την παχυσαρκία υπήρχε μόνο για την κατανάλωσή τους στο πρωινό ή απογευματινό μικρό γεύμα». Αξιοσημείωτο ήταν μάλιστα το γεγονός πως οι νέοι με φυσιολογικό βάρος και υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας κατανάλωναν σε μεγαλύτερο ποσοστό τρόφιμα όπως σοκολάτες και κέικ συγκριτικά με παχύσαρκους ή υπέρβαρους εφήβους που είχαν παρόμοια επίπεδα σωματικής δραστηριότητας. Μια πιθανή εξήγηση, σύμφωνα με την κα Εύα Γραμματικάκη, είναι ότι «οι έφηβοι φυσιολογικού βάρους με υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας θεωρούν ότι έχουν περιθώριο για μεγαλύτερη ενεργειακή πρόσληψη ή ότι μπορούν να επιλέξουν πιο «ανθυγιεινά» τρόφιμα. Από την άλλη, είναι πιθανό οι έφηβοι με αυξημένο βάρος και αυξημένη φυσική δραστηριότητα να βρίσκονται σε διαδικασία απώλειας βάρους και συνεπώς να δηλώνουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες.»
Το πρόγραμμα HELENA, η ολοκληρωμένη ονομασία του οποίου είναι Healthy Lifestyles in Europe by Nutrition in Adolescence, αποτελεί μια ευρωπαϊκή ερευνητική προσπάθεια που καταγράφει και μελετά τις συνήθειες περίπου 3000 εφήβων ηλικίας 13-17 ετών από 9 Ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Σουηδία). Η κα Γραμματικάκη τόνισε πως τα αποτελέσματα αυτά είναι πρώιμες αναλύσεις των δεδομένων του προγράμματος, ωστόσο «τονίζουν την ανάγκη πιο ενδελεχούς μελέτης των γευματικών συνηθειών των εφήβων, ανάλογα με το βάρος τους, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας αλλά και την ώρα κατανάλωσης των συγκεκριμένων τροφίμων.»
Παραμένουμε λοιπόν συντονισμένοι με την προσπάθεια των Ευρωπαίων επιστημόνων, αναμένοντας περισσότερα δεδομένα και αναλύσεις γύρω από τις διατροφικές συνήθειες των εφήβων στην Ευρώπη και στη χώρα μας, ώστε να κάνουμε πιο στοχευμένες προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος που ακούει στο όνομα παχυσαρκία.
Πηγή : http://www.nutrimed.gr