Η επαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών μέσω της διατροφής είναι απαραίτητη στα πλαίσια μιας διατροφής που περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων. Η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την συντήρηση και ανάπτυξη όλων των ιστών του σώματος. Οι πραγματικές ανάγκες του οργανισμού αφορούν τα απαραίτητα αμινοξέα που είναι οι βασικές δομικές μονάδες των πρωτεϊνών συν το επιπλέον άζωτο για τη σύνθεση της πρωτεΐνης.
Απαραίτητα αμινοξέα είναι η λευκίνη, η ισολευκίνη, η λυσίνη, η μεθειονίνη, η φαινυλαλανίνη, η θρεονίνη, η τρυπτοφάνη, η βαλίνη, η ιστιδίνη. Η βιολογική αξία της πρωτεΐνης εξαρτάται από την περιεκτικότητα σε απαραίτητα αμινοξέα. Επί παραδείγματι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουν υψηλή βιολογική αξία, διότι περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, ενώ τα δημητριακά και οι περισσότερες πρωτεϊνούχες τροφές φυτικής προέλευσης έχουν μικρή ή μέτρια βιολογική αξία. Με το σωστό συνδυασμό τροφών μέτριας βιολογικής αξίας, παρέχεται στον οργανισμό η ποσότητα των βασικών αμινοξέων που χρειάζεται καθημερινώς.
Η πρωτεϊνική ισορροπία, δηλαδή η ισορροπία ανάμεσα στην προσλαμβανόμενη πρωτεΐνη και στην απαιτούμενη πρωτεΐνη, είναι σημαντική για τον οργανισμό. Η περίσσεια της προσλαμβανόμενης πρωτεΐνης, οδηγεί σε αυξημένη απέκκριση αζωτούχων ενώσεων από τα ούρα, τα κόπρανα, το δέρμα. Τα αμινοξέα διαμινώνονται και στη συνέχεια το μη αζωτούχο τμήμα του μορίου, αποθηκεύεται ως γλυκογόνο ή λίπος με αποτέλεσμα την ανάπτυξη παχυσαρκίας και ηπατικής δυσλειτουργίας. Η ουρία και η κρεατινίνη είναι βασικές ουσίες με τις οποίες ο οργανισμός απεκκρίνει με τα ούρα, το άζωτο που παράγεται από τα αμινοξέα.
Ο μέσος ενήλικος χρειάζεται κατά μέσο όρο ο.8g ανάkg σωματικού βάρους πρωτεΐνη. Η ποσότητα της πρωτεΐνης που ο οργανισμός χρειάζεται αυξάνει κατά την κύηση, τον θηλασμό, τις περιόδους έντονης ανάπτυξης των ανηλίκων, τις περιόδους έντονης άσκησης και έντονης μυϊκής ανάπτυξης. Η αυξημένη ανάγκη σε πρωτεΐνες που παρουσιάζει ο αθλούμενος, έχει οδηγήσει σε κατάχρηση λήψης αμφιβόλου προέλευσης πρωτεϊνικών σκευασμάτων από τα άτομα αυτά.
Η υπερβολική πρόσληψη αμινοξέων με τη μορφή πρωτεϊνών για την ανάπτυξη όγκου, πρέπει να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση, διότι ενδέχεται να εμφανιστούν παρενέργειες:
1. Πολλά από τα σκευάσματα αυτά περιέχουν ορμονικές προσμίξεις, αναβολικές ουσίες, φάρμακα, βαρέα μέταλλα κ.λπ. με επιβλαβείς επιδράσεις
2. Όταν λαμβάνονται ανεξέλεγκτα, η προσφερόμενη πρωτεΐνη να υπερβαίνει κατά πολύ τις ανάγκες και διαταράσσεται η πρωτεϊνική ισορροπία. Το αποτέλεσμα είναι παχυσαρκία, αυξημένη ουρία, διαταραχή του μεταβολισμού του ουρικού οξέος
3. Οι κίνδυνοι αλλεργίας και οι γαστρεντερικές διαταραχές είναι υπαρκτοί σε ευαίσθητα άτομα
4. Ορισμένα άτομα, φαινομενικώς υγιή, λαμβάνουν τα σκευάσματα αυτά χωρίς να έχει προηγηθεί ιατρική εξέταση. Υπάρχουν ωστόσο νοσήματα (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια), τα οποία απαιτούν μειωμένη πρόσληψη πρωτεΐνης.