Οι λίθοι της χολής είναι ένα κοινό πρόβλημα σήμερα, αυξανόμενο σε όλη την Ευρώπη. Η φυσιολογική χολή περιέχει χολικά άλατα, λεκιθίνη και χοληστερόλη, δεν έχει λίθους και αποθηκεύεται στην χοληδόχο κύστη.
Η ανάπτυξη λίθων εμφανίζεται λόγω αλλοίωσης της φυσιολογικής σύστασης της χολής, δε συνοδεύεται συνήθως από συμπτώματα και εντοπίζεται μετά από παθολογική εξέταση ρουτίνας και πραγματοποίηση υπερηχογραφήματος. Συμπτώματα είναι ο κοιλιακός πόνος, η ευαισθησία, ο εμετός, η ναυτία, η δυσπεψία, ο ίκτερος. Σοβαρές επιπλοκές, όπως φλεγμονή, απόφραξη ή παγκρεατίτιδα αναπτύσσεται σε ένα μικρό ποσοστό των ασθενών. Όταν μετά από ιατρική μελέτη διαπιστωθεί αυξημένος κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, η χειρουργική αφαίρεση της χολής είναι αναγκαία. Στην κλινική πρακτική, ωστόσο, αρκετές φορές γίνεται κατάχρηση της χειρουργικής χολοκυστεκτομής. Είναι σύνηθες λοιπόν, αρκετοί ασθενείς να εμφανίζουν συμπτώματα σοβαρότερα από την ίδια τη νόσο της χολολιθίσης, μετά το χειρουργείο.
Η χολή είναι απαραίτητη για το ανθρώπινο σώμα. Συγκεκριμένα είναι πολύ σημαντική για τη σωστή λειτουργία του εντέρου και την πέψη, ενώ μειώνει την επιφανειακή τάση του λίπους με αποτέλεσμα η διάσπαση των λιπών να καθίσταται απλή για τον οργανισμό διαδικασία. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, όπου η χολή αποθηκεύεται, συνδέεται με γαστρική παλινδρόμηση χολής, αύξηση της παραγωγής χολικών οξέων από το κόλον, αύξηση της ταχύτητας διάβασης των τροφών, δυσκινησία των χοληφόρων σε μόνιμη βάση.
Τα πιο συχνά παθολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην κλινική πράξη μετά από χολοκυστεκτομή είναι:
ΠΡΩΙΜΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Οι πρώιμες επιπλοκές εμφανίζονται κατά την διάρκεια ή αμέσως μετά το χειρουργείο και απασχολούν τον θεράποντα χειρουργό.
Η ατελεκτασία, η πνευμονική ανεπάρκεια, η δημιουργία αποστημάτων, η εσωτερική και εξωτερική αιμορραγία, τα συρίγγια, η διαρροή χολής, η παραμονή χολολίθων, η απόφραξη από πήγματα αίματος, οι φλεγμονές είναι εγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απειλήσουν την ζωή.
Παρά την δραστική μείωση των πρώιμων χειρουργικών κινδύνων λόγω των νεώτερων χειρουργικών τεχνικών (π.χ. λαπαροσκόπηση), δεν έχουν εξαλειφθεί παντελώς οι κίνδυνοι αυτοί.
ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Σύμφωνα με μελέτες οι χρόνιες επιπλοκές απασχολούν συνολικά το 20% των ασθενών με χολοκυστεκτομή.
Αποτελούν κύριες αιτίες νοσημάτων, που απασχολούν τον κλινικό παθολόγο.
Όψιμα παθολογικά προβλήματα μετά την χολοκυστεκτομή είναι:
1. Ανωμαλίες εξωηπατικών χοληφόρων
Τα εξωηπατικά χοληφόρα παραμένουν μετά την χολοκυστεκτομή και σε αρκετές περιπτώσεις αναπτύσσουν διαταραχές στην λειτουργία τους.
Οι στενώσεις των χοληφόρων, ο σπασμός του σφιγκτήρα του ODDI και η ανάπτυξη λίθων σε αυτά αποτελούν κλασσικά αίτια επεισοδίων επίμονου πόνου στην κοιλιά. Διαταραχές στην ηπατική βιοχημεία και ίκτερος, δεν είναι σπάνια φαινόμενα.
2. Σύνδρομα μετά χολοκυστεκτομή
Μετά την χολοκυστεκτομή αρκετά άτομα αναπτύσσουν προοδευτικά διάρροια, φούσκωμα, κάψιμο στον θώρακα ή στην κοιλιά.
Τα συμπτώματα αποδίδονται στην παλινδρόμηση της χολής, στην παραγωγή χολικών οξέων από το κόλον, στη μεταβολή της σύστασης των χολικών οξέων, στην επιτάχυνση της διόδου των κοπράνων. Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν σοβαρή και ενοχλητική διάρροια ή δυσάρεστα συμπτώματα γαστρίτιδας.
3. Ορισμένα καρκινώματα
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες άτομα στα οποία έχει αφαιρεθεί η χολή κινδυνεύουν σε μεγαλύτερο βαθμό να προσβληθούν από καρκινώματα του οισοφάγου και του εντέρου. Αυτά τα ευρήματα πιθανώς οφείλονται στο γεγονός ότι με την παρουσία της χοληδόχου κύστης στο ανθρώπινο σώμα, η έκθεση του εντερικού βλεννογόνου στην χολή πραγματοποιείται με άριστο δυνατό τρόπο, ώστε να αποφεύγεται ο ερεθισμός του και η ανάπτυξη καρκινικών αλλοιώσεων, προστατευτική επίδραση που καταργείται μετά το χειρουργείο.
Τι πρέπει να ξέρετε εσείς που έχετε «αφαιρέσει την χολή σας» ή πάσχετε από χολολιθίαση:
Η σωστή ιατρική παθολογική εξέταση από τον έμπειρο παθολόγο, έχει κομβική σημασία στην αξιολόγηση της χολολιθίασης και στην εκτίμηση της αναγκαιότητας της χειρουργικής επέμβασης.
Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα για την θεραπεία των επιπλοκών της χολοκυστεκτομής.
Παρά ταύτα, σε ένα ελάχιστο ποσοστό ασθενών, η χειρουργική παρέμβαση, είναι εκ νέου, επιβεβλημένη.
Οι λίθοι μετά το χειρουργείο πρέπει να υπόκεινται σε χημική ανάλυση.
Μετά την αφαίρεση της χολής πρέπει να ενταχτείτε σε πρόγραμμα πρόληψης των επιπλοκών.