Η ουρία και η κρεατινίνη είναι άχρηστα αζωτούχα παραπροϊόντα του μεταβολισμού, που παράγονται και αποβάλλονται από τον ανθρώπινο οργανισμό σε καθημερινή βάση.
Η καλή κάθαρση των αζωτούχων αυτών προϊόντων, προϋποθέτει καλή κυκλοφορία και επάρκεια αίματος και καλή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο δρα ως απεκκριτικό φίλτρο των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού. Ο ρυθμός του μεταβολισμού, η μυϊκή μάζα, η διατροφή, η πρόσληψη νερού και αλκοόλ, τα προσλαμβανόμενα φάρμακα, η θερμοκρασία, είναι στοιχεία που επηρεάζουν τα επίπεδα της ουρίας ή της κρεατινίνης. Με την αύξηση της ηλικίας η επάρκεια του νεφρικού ηθμού ελαττώνεται με αποτέλεσμα την αύξηση των άχρηστων αυτών αζωτούχων ουσιών.
Νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις που διαταράσσουν την ομαλή κυκλοφορία όπως είναι η αιμορραγία, η διάρροια, o εμετός, ο διαβήτης, νόσοι της καρδιάς, η παγκρεατίτιδα, η υπολευκωματιναιμία, η αναφυλαξία, ορισμένα φάρμακα, σύνδρομα υπεργλοιότητας κ.α., προκαλούν αυξήσεις στις μετρούμενες αυτές ουσίες. Νοσήματα και παράγοντες που προσβάλλουν το ουροποιητικό όπως είναι ο διαβήτης, η υπέρταση, ορισμένες λοιμώξεις, η νεφραγγειακή απόφραξη, οι σπειραματοπάθειες, φάρμακα, τοξίνες, οι κρύσταλλοι, οι λίθοι,ο καρκίνος,η υπερτροφία του προστάτη, η φίμωση κ.α., προκαλούν επίσης αυξήσεις στις μετρούμενες τιμές. Η άνοδος των επιπέδων της ουρίας και της κρεατινίνης, ενδέχεται να οφείλεται σε αθώους παράγοντες, όπως παράγοντες που αφορούν την πρόσληψη νερού και πρωτεϊνών, μη κλινικά σημαντικές παρενέργειες φαρμάκων, μεταβολές στην θερμοκρασία του σώματος. Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως πρόκειται για μικρές αυξήσεις που εύκολα αποκαθίστανται με τροποποίηση ορισμένων καθημερινών συνηθειών που σχετίζονται με το είδος των τροφίμων που καταναλώνονται και την ποσότητα των προσλαμβανόμενων υγρών.
Οι αυξήσεις της ουρίας και της κρεατινίνης πολλές φορές δεν έχουν συμπτώματα, ειδικά όταν αναπτύσσονται προοδευτικώς. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι διαταραχές αυτές ανακαλύπτονται τυχαία σε check up. Στα συμπτώματα όταν υπάρχουν, περιλαμβάνονται η εύκολη κόπωση, η ναυτία, ο έμετος, η ανορεξία, η μεταλλική γεύση, η ευερεθιστότητα, η δυσκολία συγκέντρωσης, η αϋπνία, οι διαταραχές μνήμης, οι σπασμοί, ο κνησμός, η μείωση σεξουαλικής επιθυμίας, οι διαταραχές εμμήνου ρήσεως, ο πόνος στο θώρακα, ο πόνος στην κοιλιά, το μούδιασμα, η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, οι καρδιακές αλλοιώσεις, οι διαταραχές κατά την ούρηση. Κατά την ιατρική εξέταση στο ιατρείο διερευνάται το υποκείμενο αίτιο των αυξήσεων της ουρίας και της κρεατινίνης και οι επιπτώσεις τους στον οργανισμό που εξετάζεται. Η σωστή ιατρική εξέταση είναι ζωτικής σημασίας για την θεραπεία των διαταραχών αυτών, που είναι διαιτητική, φαρμακευτική, ή επεμβατική ανάλογα με το υποκείμενο αίτιο.