Το νερό είναι το κύριο χημικό συστατικό του σώματος. Αποτελεί περίπου το 60 τοις εκατό του σωματικού βάρους. Το νερό είναι απαραίτητο για την ομαλή ρύθμιση της πίεσης, την ομαλή θερμορρύθμιση, την ομαλή διεξαγωγή βιοχημικών αντιδράσεων, την ομαλή λειτουργία των νεφρών του ήπατος του εντέρου, την προστασία των ιστών. Η ποσότητα του νερού που χρειάζεται ένα άτομο εξαρτάται από μια ποικιλία παραγόντων και δεν είναι ενιαία σε όλους. Οι πιο κοινοί παράγοντες που καθορίζουν τις ημερήσιες ανάγκες για νερό είναι:
Η άσκηση. Αν ασκείστε πρέπει να πίνετε περισσότερο νερό για να αντισταθμίσετε την απώλεια υγρών που χάνετε με την εφίδρωση. Το είδος και η διάρκεια της άσκησης είναι σημαντικά. Όσο πιο έντονη και παρατεταμένη είναι η άσκηση όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη αναπλήρωσης των υγρών που χάνετε με τον ιδρώτα.
Το περιβάλλον. Το ζεστό περιβάλλον αυξάνει τις ανάγκες της ημερήσιας πρόσληψης υγρών. Ο θερμός αέρας εσωτερικού χώρου μπορεί να προκαλέσει αυξημένες απώλειες νερού από το δέρμα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Υψόμετρο μεγαλύτερο από 2.500 μέτρα μπορεί οδηγήσει σε αυξημένη διούρηση και πιο γρήγορη αναπνοή, με αποτέλεσμα την ταχύτερη κατανάλωση ων αποθεμάτων νερού του οργανισμού.
Ηλικία, ασθένειες ή προβλήματα υγείας. Όταν έχετε πυρετό, εμέτους ή διάρροια, το σώμα σας χάνει επιπλέον υγρά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να πίνετε περισσότερο νερό. Μπορεί επίσης να χρειαστεί αυξημένη πρόσληψη υγρών, εάν έχετε πέτρες του ουροποιητικού συστήματος. Ορισμένα άλλα νοσήματα ωστόσο όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και ορισμένοι τύποι ασθενειών των νεφρών, του ήπατος και των επινεφριδίων, μπορεί να αλλοιώσουν την απέκκριση του νερού με αποτέλεσμα να επιβάλλεται ελαττωμένη πρόσληψη υγρών. Με ανάλογο τρόπο με την πάροδο της ηλικίας η καρδιακή αντλία μπορεί να υπολειτουργεί με αποτέλεσμα η υπερβολική λήψη υγρών να αντενδείκνυται.
Εγκυμοσύνη και θηλασμός. Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή θηλάζουν χρειάζονται επιπλέον υγρά. Ιδιαίτερα όταν θηλάζουν οι γυναίκες μπορεί να καταναλώνουν πάνω από 3 λίτρα νερού ημερησίως.
Παράγοντες διατροφής
Κατά μέσο όρο, τα τρόφιμα παρέχουν περίπου το 20 τοις εκατό της συνολικής πρόσληψης νερού. Ωστόσο πολλά φρούτα και λαχανικά, όπως το καρπούζι και το σπανάκι, έχουν πάνω από 80% νερό. Ποτά όπως το γάλα και οι χυμοί έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε νερό. Για τον υπολογισμό των ημερήσιων αναγκών σε νερό πρέπει να ληφθεί υπόψιν η κατανάλωση ποτών όπως είναι η μπύρα, το κρασί και τα ροφήματα με καφεΐνη – π.χ. καφές, τσάι σόδα -.
Η ιδιοσυγκρασία και το φύλο επηρεάζουν επίσης τις ημερήσιες ανάγκες με τους άντρες να χρειάζονται συνήθως περισσότερο νερό. Ο υγιής ενήλικας που ζει σε ένα εύκρατο κλίμα συνήθως χρειάζεται δέκα με δώδεκα ποτήρια νερό ημερησίως.
Η έλλειψη νερού μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Η αφυδάτωση συμβαίνει όταν ο σώμα είτε λόγω αυξημένων απωλειών είτε λόγω ελαττωμένης πρόσληψης δεν έχει αρκετό νερό για να επιτελέσει τις συνήθεις λειτουργίες του.
Κοινές αιτίες της αφυδάτωσης είναι η έντονη άσκηση, η ζέστη, η διάρροια, τα εμπύρετα σύνδρομα. Τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω πλημμελούς λειτουργίας των εγκεφαλικών κέντρων που ρυθμίζουν την δίψα ή αυξημένης εξάρτησης από το περιβάλλον ή χρόνιου νοσήματος.
Η ήπια έως μέτρια αφυδάτωση είναι πιθανό να προκαλέσει:
Ξηρό, κολλώδης στόμα
Κόπωση
Μειωμένη παραγωγή ούρων
Πονοκέφαλο
Δυσκοιλιότητα
Ζάλη ή ζαλάδα
Η σοβαρή αφυδάτωση, μπορεί να προκαλέσει:
Ασυνήθιστη συμπεριφορά
Υπνηλία ευερεθιστότητα σύγχυση λιποθυμία
Ξηρότητα δέρματος βλεννογόνων
Μικρή ή καθόλου ούρηση Βαθουλωμένα μάτια
Χαμηλή αρτηριακή πίεση
Ταχυκαρδία
Γρήγορη αναπνοή
Πυρετό
Η οξεία σοβαρής μορφής ή χρόνια αφυδάτωση μπορεί να απειλήσει ακόμη και την ζωή.
Στην περίπτωση της χρόνιας ήπιας αφυδάτωσης, τα συνηθέστερα προβλήματα στην ιατρική πράξη είναι το χρόνιο σύνδρομο κόπωσης, η υπόταση και οι λίθοι των νεφρών λόγω ύπαρξης πυκνών ούρων με μικρή διάλυση των αποβαλλόμενων αλάτων.