Η βιταμίνη C είναι μια βιταμίνη που συμμετέχει σε μια σειρά διεργασίες οι οποίες είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και την καλή λειτουργία του ανθρωπίνου οργανισμού. Το 1970, ο Αμερικανός χημικός και βραβευμένος με βραβείο Νόμπελ Linus Pauling ισχυρίστηκε ότι η λήψη 1.000mg βιταμίνης C ημερησίως θα τόνωνε αποτελεσματικά το ανοσοποιητικό σύστημα έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος. Ο ίδιος ο επιφανής επιστήμονας ελάμβανε πάνω από 3000mg ημερησίως. Οι σύγχρονες έρευνες δεν επιβεβαίωσαν τον ισχυρισμό. Διαπίστωσαν, ωστόσο, ότι η λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης C μπορεί να μειώσει την διάρκεια και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών.
Καλές πηγές βιταμίνης C είναι τα φρέσκα φρούτα κυρίως εσπεριδοειδή (π.χ. πορτοκάλια, γκρέιπφρουτ) και τα πράσινα λαχανικά.
Τα δέκα πιο πλούσια σε βιταμίνη C ευρέως διαθέσιμα φρούτα στην Ελλάδα είναι:
1. Ακτινίδιο
2. Πορτοκάλι
3. Φράουλες
4. Ανανάς
5. Γκρέιπφρουτ
6. Μανταρίνι
7. Πεπόνι
8. Αβοκάντο
9. Μούρα
10. Αχλάδι
Τα δέκα πιο πλούσια σε βιταμίνη C ευρέως διαθέσιμα λαχανικά στην Ελλάδα είναι:
1. Πιπεριές
2. Μπρόκολο
3. Λάχανο
4. Γογγύλια
5. Μπρόκολο
6. Κουνουπίδι
7. Πατάτες, με το δέρμα
8. Γλυκοπατάτα, με το δέρμα
9. Μαϊντανός
10. Ντομάτα
Διατροφικές επισημάνσεις
Ο φρέσκος χυμός πορτοκαλιού περιέχει περισσότερη ενεργή βιταμίνη C από τον τυποποιημένο βιομηχανοποιημένο χυμό. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι η βιταμίνη C είναι υδροδιαλυτή και ευαίσθητη στη θερμοκρασία, γεγονός το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την παρασκευή των τροφών. Έτσι τα ωμά λαχανικά είναι προτιμότερα από τα βρασμένα. Επίσης τα βρασμένα λαχανικά δεν πρέπει να βράζονται παρατεταμένα γιατί η βιταμίνη C (ως υδατοδιαλυτή) θα περάσει στο νερό.
Φαρμακευτική βιταμίνη C
Η βιταμίνη C μπορεί να συντεθεί χημικώς. Είναι προτιμότερο εάν είμαστε υγιείς να λαμβάνουμε την βιταμίνη C με φυσικό τρόπο κάνοντας διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και να μην χρησιμοποιούμε χάπια.
Ιστορικά, η φαρμακευτική βιταμίνη C χρησιμοποιήθηκε σε υψηλές δόσεις για την πρόληψη και τη θεραπεία του σκορβούτου. Το σκορβούτο είναι πλέον σχετικά σπάνιο, αλλά κάποτε ήταν κοινό μεταξύ των ναυτικών λόγω της αδυναμίας εφοδιασμού των πλοίων με φρέσκα ή φρεσκοκατεψυγμένα λαχανικά. Πρόκειται για μια κατάσταση σοβαρής ανεπάρκειας βιταμίνης C στην οποία οι μύες αδυνατίζουν, τα ούλα πρήζονται και ματώνουν, τα τραύματα δεν επουλώνονται εύκολα και γενικότερα υφίσταται σημαντική εξασθένηση του οργανισμού.
Η φαρμακευτική λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης C χορηγείται σήμερα κυρίως επί ανεπάρκειας βιταμίνης, σε ορισμένους ασθενείς κατά την διάρκεια λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, επί τυροσιναιμίας, σε ορισμένες καταστάσεις σιδηροπενίας σε ορισμένες δερματοπάθειες οφθαλμικές νόσους.
Κίνδυνοι από την ανεξέλεγκτη λήψη συμπληρωμάτων με βιταμίνη C
Η βιταμίνη C είναι ασφαλής μόνο όταν λαμβάνεται από το στόμα σε συνιστώμενες δόσεις υπό ιατρική παρακολούθηση.
Σε μερικούς ανθρώπους, η βιταμίνη C μπορεί να προκαλέσει ναυτία, εμετούς, καούρα, στομαχικές κράμπες, πονοκέφαλο πέτρες στα νεφρά σοβαρή διάρροια προβλήματα στο έμβρυο επί κυήσεως, αύξηση σακχάρου και άλλες παρενέργειες.