Οι βασικές λειτουργίες των νεφρών:
Το νεφρικό σύστημα ενός άρτιου και υγιούς ατόμου έχει δυο νεφρούς, ο οποίοι όπως και στην εικόνα βρίσκονται δεξιά και αριστερά της σπονδυλικής στήλης, κάτω από το πλευρά μας και στο πίσω μέρος του σώματος, ενώ ακόμα πιο πίσω από τους νεφρούς βρίσκονται τα επινεφρίδια.
Οι νεφροί έχουν την ικανότητα να :
1. «Φιλτράρουν» το αίμα και αποβάλλουν την περίσσεια νερού και των προϊόντων του μεταβολισμού
2. Διατηρούν την ισορροπία των υγρών και των ηλεκτρολυτών( κάλιο, νάτριο, ασβέστιο, φώσφορος) του σώματος
3. Ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση
4. Εκκρίνουν πολύτιμες ορμόνες για τη εύρυθμη λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος
5. Εκκρίνουν την ερυθροποιητίνη, μια ορμόνη που συμμετέχει στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων
6. Εκκρίνουν την καλσιτριόλη, μια ορμόνη που «ενεργοποιεί» την βιταμίνη D στο σώμα μας η οποία με τη σειρά της βοηθά στην δέσμευση του ασβεστίου από τα οστά.
Τι γίνεται όταν οι νεφροί δεν λειτουργούν σωστά;
Στην περίπτωση που οι νεφροί παρουσιάσουν πρόβλημα οι παραπάνω λειτουργίες δεν θα γίνονται σωστά και θα δώσουν «σήμα» στον οργανισμό μας ότι κάτι δεν πάει καλά. Το νεφρό δεν θα μπορεί να διαχειριστεί σωστά την περίσσεια υγρών και αυτό θα μεταφραστεί ως οίδημα στο άκρα, αλλαγές στην σύσταση των ούρων και διαφοροποίηση της συχνότητας ούρησης. Όταν οι ηλεκτρολύτες του σώματος δεν βρίσκονται πλέον σε ισορροπία οι τιμές του καλίου, του ασβεστίου και του φωσφόρου θα εμφανίζονται αλλοιωμένες, ενώ η ανεπαρκής έκκριση της ερυθροποιητίνης θα μεταφραστεί ως αναιμία καθώς το σώμα δεν θα έχει πλέον αρκετά αιμοσφαίρια. Τέλος, η ανεπαρκής έκκριση καλσιτρόλης συνδέεται με έλλειψη βιταμίνης D και ασβεστίου και συνοδεύεται από πόνους στις αρθρώσεις, ατονία και εύκολη κόπωση.
“Πιες πολύ νερό…” μια λανθασμένη αντίληψη….
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μια λανθασμένη εντύπωση γύρω από την λειτουργία και την θεραπεία αποκατάστασης τυχόν προβλημάτων που παρουσιάζουν οι νεφροί. Η αποτελεσματική θεραπεία λέει … «πιες πολύ νερό για να καθαρίσουν τα νεφρά σου». Το γεγονός ότι οι νεφροί φιλτράρουν το αίμα και αποβάλλουν τις τοξικές ουσίες του οργανισμού δεν σημαίνει ότι δίνοντας του περισσότερα υγρά θα λειτουργήσει καλύτερα το σύστημα «καθαρισμού και φιλτραρίσματος» των νεφρών. Το ότι χρειαζόμαστε αρκετό νερό καθημερινά για να καλύψουμε τις ανάγκες του σώματος μας είναι βέβαιο. Όμως ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει διαφορετικές ανάγκες σε υγρά. Οι ανάγκες αυτές διαμορφώνονται από πολλούς παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία, η σύσταση του σώματος, οι εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες και η φυσική δραστηριότητα του ατόμου. Μια πιο αποτελεσματική λύση από την υπερχορήγηση υγρών, είναι η χορήγηση ουσιών που δεν θα επιβαρύνουν το νεφρικό σύστημα. Δεν υπάρχουν τροφές που αποδεδειγμένα δρουν προστατευτικά στους νεφρούς. Πάραυτα, ορισμένες διατροφικές παρεμβάσεις μπορούν να επιβαρύνουν λιγότερο τους νεφρούς μας και να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης νευροπαθειών.
Ασθένειες που σχετίζονται με την εμφάνιση νεφροπάθειας…
Οι περισσότερες ασθένειες που σχετίζονται με νεφροπάθειες ουσιαστικά, «επιτίθενται» στο σύστημα διήθησης του νεφρού, μειώνοντας την ικανότητά τους να αποβάλλουν τις τοξίνες και την περίσσεια των υγρών.
Ασθένειες που συνδέονται με νεφρική επιβάρυνση είναι ο διαβήτης, η υπέρταση και η κατανάλωση ορισμένων φαρμάκων που διηθούνται στους νεφρούς.
Έτσι, τροποποιώντας ορισμένους παράγοντες διατροφικούς και μη, μπορούμε να προστατέψουμε το νεφρικό μας σύστημα….
Τακτικός έλεγχος της αρτηριακής σας πίεσης.
Τα άτομα με υπέρταση έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν νεφροπάθεια και το αντίθετο, λόγω της δυσκολίας διαχείρισης του νατρίου από το σώμα. Σε αυτή την περίπτωση μειώστε την κατανάλωση αλατιού και εμπλουτίστε τη διατροφή σας με τροφές πλούσιες σε κάλιο
Τα άτομα που υποφέρουν από πέτρα στα νεφρά θα πρέπει να προσέχουν την διατροφή τους και να μειώσουν την πρόσληψη τροφών που είναι πλούσιες σε ασβέστιο.
Προσέξτε την ποιότητα και την ποσότητα της πρωτεΐνης που καταναλώνετε.
Ο μεταβολισμός των πρωτεϊνών έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή αζωτούχων ουσιών που είναι τοξικές για τον οργανισμό. Μειώστε την υπερβολική κατανάλωση κρέατος ιδιαίτερα του κόκκινου και αρκεστείτε σε 1 μερίδα κόκκινου κρέατος όπως είναι το μοσχάρι και το χοιρινό, 1 μερίδα λευκού κρέατος όπως το κοτόπουλο ή η γαλοπούλα και σε 1-2 μερίδες ψαριού την εβδομάδα. Η σύσταση ενός διαιτολογίου προσαρμοσμένο στις δικές σας πρωτεϊνικές ανάγκες από έναν ειδικό είναι η ιδανικότερη επιλογή.
Εμπλουτίστε το διαιτολόγιο σας με φρέσκα φρούτα και λαχανικά πλούσια σε κάλιο.
Σε ήδη υπάρχουσα νεφροπάθεια οι συστάσεις αυτές μεταβάλλονται καθώς οι νεφροί δεν μπορούν πλέον να διαχειριστούν σωστά τους ηλεκτρολύτες και χρειάζεται εκ νέου διαμόρφωση του διαιτολογίου σας.
Ελέγξτε τακτικά τη γλυκόζη του αίματος σας.
Η σύνδεση του διαβήτη με νεφροπάθειες δεν είναι τυχαία. Όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να ρυθμίσει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα(κάτι που συμβαίνει στον διαβήτη) η περίσσεια της γλυκόζης στο αίμα επιβαρύνει τους νεφρούς που «φιλτράρουν» το αίμα. Ένα διαιτολόγιο που προσομοιάζει του διαιτολογίου ενός διαβητικού ατόμου μπορεί να ρυθμίσει τα το ζάχαρο σας και να ελαττώσει τον κίνδυνο νεφροπάθειας. Μειώστε την κατανάλωση γλυκών, αναψυκτικών και επεξεργασμένων προϊόντων που περιέχουν πρόσθετα.
Αυξήστε την φυσική σας δραστηριότητα.
Έτσι, θα αυξηθούν οι φυσιολογικές σας απαιτήσεις σε υγρά. Η άσκηση αποδεδειγμένα μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, βελτιώνει την καρδιακή και αιματική κυκλοφορία, μειώνει την αρτηριακή πίεση και βελτιώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Από όλες τις απόψεις, δρα ευεργετικά όχι μόνο στους νεφρούς αλλά και σε όλα τα συστήματα του σώματος. Ασκηθείτε 30 με 45 λεπτά ημερησίως τουλάχιστον 3 με 4 φορές την εβδομάδα.
Ελέγξτε τακτικά το βάρος σας.
Αν απέχετε πολύ από το ιδανικό σας βάρος, η άμεση απώλεια βάρους είναι απαραίτητη.
Διακόψτε το κάπνισμα και περιορίστε την κατανάλωση του αλκοόλ.
Οι ουσίες του καπνού παίρνουν στο αίμα σας και επιβαρύνουν τους νεφρούς που είναι υπεύθυνοι για τον «καθαρισμό» του αίματος. Το ίδιο ισχύει και για το αλκοόλ.