Όταν ζεσταίνεστε αντί για νερό, αγοράζετε το αγαπημένο σας αναψυκτικό με το οποίο συνοδεύεται συνήθως και το φαγητό σας;

Μήπως ανήκετε στις γυναίκες που αναζητούν καθημερινά τη γλυκιά γεύση αναψυκτικού στην “light” εκδοχή του;

Αν, ναι ήρθε η ώρα να αλλάξετε γνώμη για την θέση των αναψυκτικών στην διατροφή σας!

Οι εταιρείες που θησαυρίζουν στο όνομα των «diet» ή «light» αναψυκτικών φροντίζουν να μας δημιουργούν μια ακατανίκητη ανάγκη για ένα διαιτητικό και δροσερό αναψυκτικό βομβαρδίζοντας μας με πολυάριθμες διαφημίσεις εν’όψη καλοκαιριού, επενδύοντας κυρίως στην ανάγκη του καταναλωτή για ένα «light» ποτό με λίγες ή και καθόλου θερμίδες. Οι επιστήμονες ωστόσο έχουν άλλη άποψη για τα αναψυκτικά με ή χωρίς ζάχαρη.
Ανάλυση των συστατικών ενός αναψυκτικού τύπου cola:

Όλοι έχουμε κοιτάξει άπειρες φορές τα συστατικά που αναγράφονται σε ένα κουτάκι αναψυκτικού. Από αυτά πιθανόν να κατανοούμε μόνο την λέξη «ζάχαρη» ή τις γλυκαντικές ουσίες που λίγο πολύ καταλαβαίνουμε περί τίνος πρόκειται.

Οι γλυκαντικές ουσίες εκτός από την γλυκιά γεύση που δίνουν στο τρόφιμο, «χωρίς θερμίδες» ποια άλλη χρησιμότητα μπορούν να έχουν μέσα σε ένα αναψυκτικό;

Πολλά είναι τα ερωτήματα που δημιουργούνται όταν αρχίζουμε την ανάλυση μιας διατροφικής ετικέτας…

Το φωσφορικό άλας ή αλλιώς φωσφορικό οξύ, ένα άλλο συστατικό που συναντάται σχεδόν σε όλα τα αναψυκτικά. Τι είναι και πού χρησιμεύει;

Ας ξεκινήσουμε από αυτό. Το φωσφορικό άλας ή φωσφορικό οξύ είναι μια ουσία, η οποία προστίθεται στα αναψυκτικά ως ενισχυτικό γεύσης και ως συντηρητικό καθώς επιμηκύνει την ημερομηνία λήξης ενός προϊόντος. Στο παρελθόν, η χρήση του, όχι μόνο στα αναψυκτικά αλλά και σε άλλα επεξεργασμένα προϊόντα είχε συσχετιστεί με καρδιολογικά και νεφρολογικά προβλήματα, απώλεια μυϊκής μάζας και οστεοπόρωση. Η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό FASEB (Federation of American Societies for Experimental Biology) δείχνει επίσης, ότι η συχνή χρήση φωσφορικού άλατος προκαλεί πρόωρη γήρανση.

Καραμελόχρωμα. Αν τα μόλις 16 μικρογραμμάρια 4-μεθυλιμιδαζολίου μιας ουσίας που ευθύνεται για το καραμελέ χρώμα των αναψυκτικών τύπου cola ανά άτομο ανά ημέρα είναι αρκετά να δημιουργήσουν ανησυχία για καρκίνο, τότε τα 200 μικρογραμμάρια που περιέχονται στο μπουκάλι μισού λίτρου θα έπρεπε να μας κάνουν να πετάξουμε αμέσως τα αναψυκτικά από κάθε ψυγείο.

Βενζοϊκό κάλιo. Η ετικέτα της διπλανής εικόνας είναι από ένα κουτάκι coca cola zero. Πόσοι από εσάς έχουν αντικαταστήσει την κανονική coca cola με μια zero για να “γλιτώσουν” τις “παραπανίσιες” θερμίδες;

Εκτός από τα συστατικά που αναφέραμε παραπάνω παρατηρούμε μια ουσία ”potasium benzoate” ή αλλιώς βενζοϊκό κάλιο. Το βενζοίκό κάλιο σε συνδυασμό με το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) σχηματίζουν μία καρκινογόνο ουσία που λέγεται βενζόλιο. Είναι δυνατόν να υπάρχει τέτοιος συνδυασμός σε ένα κουτάκι και να μην είναι απαγορευμένος; Και όμως υπάρχει. Σύμφωνα με τον FDA το βενζοϊκό κάλιο δεν επιβαρύνει τον οργανισμό σε ελεγχόμενες ποσότητες. Όταν όμως διαχωριστεί στα συστατικά του και το βενζοϊκό ενωθεί με το ασκορβικό δημιουργεί μέσω μιας χημικής αντίδρασης, το βενζόλιο.

Όπως και το βενζοϊκό κάλιο αντίστοιχα και το βενζοϊκό νάτριο σε συνδυασμό με ασκορβικό οξύ(βιταμίνη C) δημιουργεί το βενζόλιο.

Ένα ακόμη συστατικό που ονομάζεται βρωμιούχο φυτικό έλαιο ή BVO και προστίθεται για να εμποδίσει το ‘κόψιμο’ της αρωματικής ουσίας από το αναψυκτικό, είναι μια βιομηχανική χημική ουσία που χρησιμοποιείται ως επιβραδυντικό φωτιάς στα πλαστικά. Το συναντάμε επίσης και σε άλλα αναψυκτικά με γεύση εσπεριδοειδών όπως τα αναψυκτικά με πορτοκάλι ή λεμόνι. Πειράματα σε ποντίκια έχει δείξει ότι αυτή η χημική ουσία μπορεί να προκαλέσει απώλεια μνήμης και νευρικές διαταραχές, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες.

“Light” αναψυκτικά

Τι ακριβώς είναι τα light αναψυκτικά;

Τα “light” ποτά είναι ροφήματα, τα οποία αντί για ζάχαρη περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά, τα οποία προδίδουν την γλυκιά γεύση που χάνεται με την απουσία της ζάχαρης. Τέτοια τεχνητά γλυκαντικά μέσα είναι η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη, το κυκλαμικό νάτριο και σουκραλόζη.

Τα ποτά χωρίς θερμίδες θα έπρεπε στην ουσία να σχετίζονται με χαμηλά ποσοστά παχυσαρκίας. Αντίθετα, οι επιστήμονες βρήκαν ότι η κατανάλωση αναψυκτικών light ή διαίτης σχετίζονται με υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας, διαβήτη και μεταβολικού συνδρόμου.

Επίσης, τα αναψυκτικά εκτός του ότι στερούνται οποιασδήποτε διατροφικής αξίας έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη αρκετών ασθενειών.
Τα αποδεικτικά στοιχεία
Αναψυκτικά και μεταβολικό σύνδρομο

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Circulation το 2008, στην οποία συμμετείχαν 9.514 άνθρωποι οι οποίοι έπιναν αναψυκτικά διαίτης για 9 ολόκληρα χρόνια, έδειξε υψηλή συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης αναψυκτικών διαίτης και ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου. Συγκεκριμένα, το 34% των συμμετεχόντων είχε αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξει μεταβολικό σύνδρομο.

Μια ακόμη μελέτη έρχεται να συμπληρώσει τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας καθώς μέσα από μια νέα έρευνα βρέθηκε ότι το 36% των συμμετεχόντων οι οποίοι κατανάλωναν τουλάχιστον ένα αναψυκτικό διαίτης ημερησίως είχε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου και δραστικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2.
Αναψυκτικά και κατάθλιψη

Σε μια μελέτη 263.925 ενηλίκων ηλικίας 51-70 ετών φάνηκε ότι τα άτομα που έπιναν σόδα είχαν 30% πιθανότητα να διαγνωστούν με κατάθλιψη σε διάστημα 10 ετών που διήρκεσε η έρευνα.

Αναψυκτικά και εγκυμοσύνη

Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι γυναικολόγοι συστήνουν την αποφυγή αναψυκτικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συστατικά των αναψυκτικών όπως η ασπαρτάμη έχουν συσχετιστεί με πρόωρο τοκετό και τερατογένεση.

Μια ευρωπαϊκή μελέτη του 2005 που πραγματοποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ramazzini δείχνει ότι υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ της ασπαρτάμης και καρκίνου. Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, ή FDA, αμφισβητεί την εγκυρότητα της μελέτης αυτής και υποστηρίζει ότι η ασπαρτάμη είναι ασφαλής. Ο FDA υποστηρίζει ότι τα μόνα άτομα που πρέπει να αποφεύγουν την ασπαρτάμη είναι τα άτομα που δεν μπορούν να διαχειριστούν σωστά την φενυλαλανύνη.

Αναψυκτικά και παχυσαρκία

Τα τεχνητά γλυκαντικά αποτελούν παράγοντα επιβράδυνσης του μεταβολισμού ενώ ταυτόχρονα επηρεάζουν τα κέντρα ρύθμισης της όρεξης του εγκεφάλου. Αρκετά συχνά επιλέγουμε ένα αναψυκτικό διαίτης με σκοπό να ελαττώσουμε το ποσό των θερμίδων που λαμβάνουμε χωρίς να χάσουμε την γλυκιά απόλαυση ενός αναψυκτικού. Στη συνέχεια όμως η γλυκιά γεύση των αναψυκτικών (είτε είναι με ζάχαρη είτε χωρίς) μας «κακομαθαίνει» κάνοντας μας να αναζητούμε την αίσθηση του γλυκού και τις θερμίδες που ”χάσαμε” μέσα στις επόμενες ώρες.Όπως φαίνεται αυτά τα υποκατάστατα ζάχαρης απορυθμίζουν την ικανότητα μας να διαχωρίζουμε τις θερμίδες που λαμβάνουμε από γλυκές τροφές, με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε περισσότερο από αυτό που θα έπρεπε.

Επιπρόσθετη έρευνα για τη ”light” εκδοχή των αναψυκτικών έδειξε ότι τα πειραματόζωα που λάμβαναν τρόφιμα με υποκατάστατα ζάχαρης κατανάλωναν περισσότερες θερμίδες και έπαιρναν περισσότερο βάρος από αυτά που κατανάλωναν τρόφιμα με κανονική ζάχαρη. Άλλη έρευνα έδειξε ότι άτομα που έπιναν 3 αναψυκτικά ”light” την ημέρα είχαν τις διπλάσιες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι μετά από 8 χρόνια. Τέλος,η κατανάλωση έστω και ενός ”light” αναψυκτικού την ημέρα αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης διαβήτη, υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Αναψυκτικά και υγεία των οστών

Τα αναψυκτικά τύπου κόλα περιέχουν μεγάλη ποσότητα φωσφορικών οξέων τα οποία προκειμένου να απεκκριθούν από τον οργανισμό αντλούν ασβέστιο από τα οστά όταν η διαιτητική πρόσληψη ασβεστίου είναι ανεπαρκής. Επίσης, πολυάριθμες μελέτες ενοχοποιούν τα ανθρακούχα αναψυκτικά για για την διάβρωση του σμάλτου των δοντιών και την ευθραυστότητα των οστών.

Η συχνή κατανάλωση αναψυκτικών εκτός από τις βλαβερές ουσίες που επιβαρύνουν το σώμα μας, εκτοπίζει και την κατανάλωση ροφημάτων τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και απαραίτητα για τον οργανισμό μας όπως είναι οι φρέσκοι χυμοί φρούτων το τσάι και το γάλα. Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η παιδική και εφηβική ηλικία όπου τα παιδιά θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά για μια υγιή ανάπτυξη και να περιορίζουν την κατανάλωση ζάχαρης και τεχνητών γλυκαντικών μέσων.

Πηγή : http://www.apostoloschronopoulos.gr/
Χρονόπουλος Α.Απόστολος,Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος