Το αλκοόλ είναι μια χημική ένωση, που προέρχεται από τη ζύμωση των σακχάρων και περιέχεται σε όλα σχεδόν τα ποτά. Παρέχει υψηλή ενέργεια στον οργανισμό μας, αφού κατά την διάσπαση του δίνει 7 θερμίδες ανά γραμμάριο αλκοόλ, περισσότερες ακόμα και από εκείνες που παίρνουμε από τη διάσπαση των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων (4 θερμίδες ανά γραμμάριο) μέσω των τροφών.
Εκτός από την υψηλή ενέργεια (θερμίδες) που παίρνουμε μέσω της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών, το σημαντικό είναι, ότι οι θερμίδες που προέρχονται από το αλκοόλ είναι «κενές» θερμίδες, δηλαδή δεν έχουν καμία θρεπτική αξία!
Η συχνή κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται άρρηκτα με την αύξηση βάρους. Επίσης, οι θερμίδες που περιέχει ένα ποτό είναι ανάλογες της περιεκτικότητας του σε αλκοόλ. Αν στο ποτό σας προσθέτετε χυμούς ή αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη, το θερμιδικό περιεχόμενο του ποτού σας αυξάνεται ακόμα περισσότερο.
Σύμφωνα με τον USDA (National Nutrient Database for Standard Reference, 2009) ένα ποτήρι κόκκινο κρασί (120-150ml) προσδίδει περίπου 80-100 θερμίδες, ενώ μια δόση(45ml) ουίσκι προσδίδει 105 θερμίδες. Ένα διπλό ουίσκι δηλαδή (περίπου 3 σφηνάκια των 30ml= 90ml) περιέχει 210 θερμίδες! Οι «extra» 210 θερμίδες την ημέρα μπορούν να αυξήσουν το βάρος μας περίπου ένα κιλό τον μήνα.
Το αλκοόλ μεταβολίζεται διαφορετικά από τον οργανισμό μας σε σχέση με τις τροφές.
Η ικανότητα του να απορροφάται γρήγορα, επιταχύνει την πέψη και μας οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού.
Επίσης, το αλκοόλ και οι τροφές, μεταβολίζονται από το ίδιο όργανο, το ήπαρ και ανταγωνίζονται για τους ίδιους υποδοχείς μέσα σε αυτό.
Δεδομένου ότι, το αλκοόλ μεταβολίζεται άμεσα, καταλαμβάνει «γρηγορότερα» τις θέσεις που χρειάζονται τα λίπη και οι υδατάνθρακες για να διασπαστούν με αποτέλεσμα να μην γίνεται σωστά η διάσπαση των συστατικών αυτών και η περίσσεια τους αποθηκεύεται στο σώμα μας με τη μορφή λίπους.
Εκτός από ασθένειες που συνδέονται με την αύξηση βάρους (παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο, αύξηση των λιπιδίων στο αίμα), η συχνή κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται και με ασθένειες, όπως η κύρωση του ήπατος, η χρόνια παγκρεατίτιδα που προκαλείται από το αλκοόλ, με εγκεφαλικά επεισόδια καθώς και με ποικίλες μορφές καρδιοπαθειών.
Το αλκοόλ αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς η κατανάλωση πάνω από ένα ποτήρι κρασί την ημέρα έχει συσχετιστεί με πρόωρο τοκετό, γέννηση παιδιών με χαμηλό βάρος και με Εμβρυικό Αλκοολικό Σύνδρομο.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από επιβαρυντικούς παράγοντες που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να συνδυαστεί με την κατανάλωση αλκοόλ, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπερβαίνει την ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη θερμίδων. Το κόκκινο κρασί και η μπύρα είναι ανήκουν στα ποτά με το μικρότερο θερμιδικό περιεχόμενο και επίσης δεν περιέχουν «κενές» θερμίδες.
Το κόκκινο κρασί είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες, ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση που προστατεύουν από τις νοσηρές επιδράσεις των ελευθέρων ριζών του οξυγόνου, ενώ η μπίρα περιέχει φυτικές διαλυτές ίνες και φυλλικό οξύ που μπορούν να μειώσουν την LDL χοληστερόλη και να ωφελήσουν την καρδιά.
Οι επιστήμονες υγείας συστήνουν ένα ποτήρι λευκό ή κόκκινο κρασί 1 φορά την εβδομάδα ως την πιο ασφαλή διαιτητική επιλογή χωρίς να αυξήσετε το βάρος σας.
Και για πρακτικούς λόγους, αξίζει να αναφέρουμε ότι στην βιβλιογραφία, οι μερίδες και το θερμιδικό περιεχόμενο των ποτών δίνονται σύμφωνα με τις πρότυπες μερίδες που σερβίρονται στην Αμερική. Οι αντίστοιχες μερίδες ΔΕΝ είναι και πολύ συνυφασμένες με τα Ελληνικά δεδομένα.
Φανταστείτε, να παραγγέλνατε σε κάποιο bar ένα ουίσκι και να σας έφερναν ένα σφηνάκι ουίσκι σε χαμηλό ποτήρι!
Αυτή, όμως είναι η αντίστοιχη πρότυπη ΜΕΡΙΔΑ ουίσκι της βιβλιογραφίας!
Στα περισσότερα μαγαζιά στην Ελλάδα, το ουίσκι σύμφωνα με τα δεδομένα του μαγαζιού αλλά και τα δικά μας, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον μέχρι τη μέση του ποτηριού (με ή χωρίς πάγο) και γεμάτο μέχρι τέλους, αν συνοδεύεται με κάποιο αναψυκτικό σε ψηλό ποτήρι, δηλαδή περίπου 3-4 «Αμερικάνικα» σφηνάκια για κάθε δόση ουίσκι.
Αυτόματα γίνεται αντιληπτό ότι δεν πίνουμε σχεδόν ποτέ ένα ποτηράκι ουίσκι των 100 θερμίδων αλλά ένα Ελληνικό ποτηράκι ουίσκι των 400 θερμίδων.
Την επόμενη φορά που θα βγείτε έξω καλό θα ήταν να υπολογίσετε τις θερμίδες των ποτών σας σύμφωνα με τις μερίδες που σερβίρονται στα Ελληνικά ποτοπωλεία.
Η Ελληνική βιβλιογραφία λοιπόν, υπαγορεύει ότι:
1 δόση(45ml) βότκα περιέχει 97 θερμίδες δηλαδή ένα ποτήρι βότκα είναι περίπου 3 σφηνάκια (90ml) και αντιστοιχεί σε 194 θερμίδες
1 δόση ουίσκι (45 ml) περιέχει 105 θερμίδες δηλαδή ένα ποτήρι ουίσκι αντιστοιχεί σε 210 θερμίδες
1 δόση (45ml) τζιν περιέχει 110 θερμίδες δηλαδή ένα ποτήρι τζιν αντιστοιχεί σε 220 θερμίδες
1 ποτήρι λευκό κρασί (150ml) έχει 110 θερμίδες ενώ ένα αντίστοιχο ποτήρι κόκκινο κρασί έχει 125. Ανάλογα με την ζύμωση που έχει υποστεί, την γλυκύτητα και την περιεκτικότητα του κρασιού σε αλκοόλ οι θερμίδες αυτές μεταβάλλονται. Ένα ποτήρι γλυκό κρασί είναι περίπου 165 με 170 θερμίδες.
1 κανονική μπύρα (350ml) μέσης περιεκτικότητας σε αλκοόλ είναι 153 θερμίδες, δηλαδή η κλασσική «καλοκαιρινή» μας μπύρα που αντιστοιχεί στο ποτήρι των 500ml και αρκεί για να μας ξεδιψάσει είναι περίπου 220 θερμίδες.