Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περίπου 36 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από άνοια, με τη νόσο Αλτσχάιμερ να είναι η πιο συνηθισμένη μορφή της (50-75% όλων των περιπτώσεων). Οι επιδημιολικές προβλέψεις για το μέλλον είναι εντυπωσιακές, καθώς εκτιμάται ότι μέχρι το 2030 οι αριθμοί αυτοί θα διπλασιαστούν. Τα αίτια της νόσου Αλτσχάιμερ περιλαμβάνουν γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά και παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Η διατροφή συγκεκριμένα φαίνεται ότι διαδραμαματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση όσο και στην εξέλιξη της νόσου. Ας δούμε λοιπόν τι πρέπει να προσέχει κάποιος στην διατροφή του για να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μειώστε την κατανάλωση κορεσμένων και υδρογονωμένων λιπαρών
Η αυξημένη κατανάλωση κορεσμένων και υδρογονωμένων λιπαρών οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα, με συνέπεια την αύξηση της δημιουργίας πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο – ένα χαρακτηριστικό της νόσου Αλτσχάιμερ. Στις ετικέτες τροφίμων αναγράφεται η περιεκτικότητα των τροφίμων σε κορεσμένα και υδρογονωμένα λιπαρά, διαβάστε λοιπόν τις πληροφορίες που αναγράφονται και αποφύγετε τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτά τα λιπαρά.
Στη μελέτη Chicago Health and Aging Study βρέθηκε ότι όσοι κατανάλωναν πιο πολλά κορεσμένα λιπαρά είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο ΑλτσχάιμερΤροφές πλούσιες σε κορεσμένα και υδρογονωμένα λιπαρά είναι το βούτυρο, το λίπος από το κρέας, η πέτσα από τα πουλερικά, τα πλήρη τυροκομικά και γαλακτοκομικά, τα τηγανητά, μερικές μαργαρίνες και τυποποιημένα αρτοσκευάσματα.
Αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και προϊόντων ολικής άλεσης
Τα τρόφιμα αυτά είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, για παράδειγμα σε βιταμίνη Β6 και φυλλικό οξύ. Επιπλέον, κάποιος που βασίζει τη διατροφή του σε αυτά τα τρόφιμα έχει λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσει διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία, δύο ασθένειες που σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Καταναλώνετε συχνά τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε είναι ένα αντιοξειδωτικό το οποίο έχει συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Ε είναι είναι οι ξηροί καρποί, οι σπόροι (π.χ. ηλιόσποροι), τα φυτικά έλαια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά αλλά και το αβοκάντο, οι ντομάτες, το σπανάκι κ.α.
Καταναλώνετε καθημερινά τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη Β12
Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β12 βοηθά στη μείωση των επιπέδων ομοκυστεΐνης, ένα πρωτεϊνικό αμινοξύ που σχετίζεται με την γνωστική δυσλειτουργία. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β12 είναι το κρέας, τα ψάρια, το τυρί, τα αβγά και τα εμπλουτισμένα δημητριακά.
Σε μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης βρέθηκε ότι η χορήγηση συμπληρώματος βιταμινών Β οδήγησε σε βελτίωση της μνήμης και μείωση της εγκεφαλικής ατροφίας σε ηλικιωμένα άτομα τα οποία είχαν αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης και προβλήματα μνήμης.
Αν παίρνετε συμπληρώματα διατροφής προτιμήστε όσα δεν περιέχουν σίδηρο και χαλκό – εκτός αν ο γιατρός ή ο διαιτολόγος σας συστήσουν διαφορετικά (π.χ. αν έχετε σιδηροπενική αναιμία)
Ο σίδηρος και ο χαλκός είναι δύο απαραίτητα ιχνοστοιχεία αλλά ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η αυξημένη πρόσληψή τους μπορεί να προκαλέσει γνωστικά προβλήματα σε ορισμένουν ανθρώπους.
Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε σκεύη μαγειρέματος από αλουμίνιο και μπείκιν πάουντερ ή άλλα προϊόντα που περιέχουν αλουμίνιο
Ο ρόλος του αλουμινίου στη νόσο Αλτσχάιμερ δεν είναι πλήρως κατανοητός, αλλα τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση γνωστικών προβλημάτων.
Συμπερασματικά…
Αν και τα επιστημονικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα μέχρι σήμερα είναι ελλειπή, σημαντικός αριθμός μελετών δείχνει ότι ακολουθώντας τις παραπάνω οδηγίες μπορεί κάποιος να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ, ιδιαίτερα όταν η σωστή διατροφή συνδυάζεται με τακτική αερόβια άσκηση και το σωματικό βάρος διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, BSc, Hons, RD