Ενώ η αύξηση της καθημερινής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών παραμένει βασική προτεραιότητα σε όλες της χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτές της ημέρες και διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνει το εύρος της ανυπακοής των Βορειοευρωπαίων στις κατευθυντήριες γραμμές των κυβερνητικών παραγόντων υγείας. Οι τρέχουσες συστάσεις αναφέρουν ότι όλοι οι ενήλικες ανεξαρτήτου ηλικιακής ομάδας θα πρέπει να προσλαμβάνουν τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα για να μειώσουν την πιθανότητα προσβολής από κάποιο είδος καρκίνου, από στεφανιαία νόσο και από καρδιαγγειακές και άλλες χρόνιες παθήσεις. Η πραγματικότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ότι μόνο 11% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι προσλαμβάνει την απαραίτητη συνιστώμενη ποσότητα 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως.
Επιπλέον, έρευνα γνωστής εταιρίας συμπληρωμάτων διατροφής που πραγματοποιήθηκε μέσα στο 2010 αποκάλυψε ότι 60% των ανθρώπων που δεν πετυχαίνουν τον προαναφερθέντα στόχο το αποδίδουν στην τρόπο εργασίας και ζωής που τους αποτρέπει και τους δυσκολεύει πολύ στο να μπορούν να καταναλώσουν 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως, παρότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναγνωρίζει τη σημαντικότητα κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, συνεπώς η αιτία της χαμηλής πρόσληψης δεν μπορεί να είναι η άγνοια σε αυτές τις περιπτώσεις.
Η συγκεκριμένη μελέτη όμως έφερε στο φως κάποια ανατρεπτικά και εξαιρετικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Για πρώτη φορά και σε αντίθεση με αποτελέσματα προγενέστερων ερευνών φάνηκε ότι οι άνδρες τείνουν να τρώνε περισσότερα φρούτα και λαχανικά και να έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταναλώσουν 5 μερίδες/ ημέρα σε σχέση με τις γυναίκες οι οποίες παρουσιάζονται πολύ επιρρεπής στον συναισθηματικό φαγητό και στην στρεσογόνα κατανάλωση γευμάτων, με τάση πάντα στα προϊόντα με βάση τη ζάχαρη. Επιπλέον, υψηλότερο ποσοστό γυναικών (93%) γνώριζε τα πλεονεκτήματα στην υγεία και στο σωματικό βάρος που προέρχονται από την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών σε ημερήσια βάση.
Τέλος, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (75%) θεωρούσε ότι η κατανάλωση φρούτων αρκεί χωρίς να είναι απαραίτητο να καταναλώνονται και τα λαχανικά, ενώ ένα ποσοστό της τάξεως του 33% λανθασμένα θεωρούσε ότι τα φρούτα και τα λαχανικά δε θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο βραδινό γεύμα για να αποφεύγετε υπερκατανάλωση υδατανθράκων.
Στις 2 έρευνες ήταν ξεκάθαρο ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το άγχος και οι πολλές ώρες εκτός σπιτιού δυσχεραίνει σημαντικά την προσπάθεια για κατανάλωση 5 ισοδυνάμων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Ωστόσο, η καλή οργάνωση της καθημερινής διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην κατεύθυνση της αύξησης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και σε κάθε περίπτωση οι επιστήμονες διατροφής συμφωνούν στο ότι η αμέλεια και η αδιαφορία παίζουν σημαντικό ρόλο.
Σε ότι έχει να κάνει με τη χώρα μας, δυστυχώς δεν υπάρχουν διαθέσιμα αποτελέσματα από αντίστοιχες έρευνες. Παρόλα αυτά, πιθανότατα οι Έλληνες κινούνται σε παρόμοια χαμηλές προσλήψεις φρούτων και λαχανικών. Σε επίπεδο ενημέρωσης και διατροφικής παιδείας σίγουρα δεν έχουμε φτάσει στα βορειοευρωπαϊκά πρότυπα, ωστόσο από άποψη διαθεσιμότητας σίγουρα πλεονεκτούμε διαθέτοντας φρέσκα, γευστικά φρούτα και λαχανικά εποχής όλο το χρόνο. Συνεπώς, οι ‘Ελληνες και γενικά οι Μεσογειακοί λαοί θα έπρεπε να πρωτοστατούν και να αποτελούν παράδειγμα για τους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης.
Τα αποτελέσματα τέτοιων ερευνών θα πρέπει να μας αφυπνίζουν, καθώς η γνώση για τα διατροφικά δεδομένα και τους συσχετισμούς μεταξύ διατροφής και εμφάνισης χρόνιων παθήσεων καθιστούν αδικαιολόγητη την ανυπακοή σε τόσο βασικούς κανόνες υγιεινής διατροφής όπως η συχνή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
MSc, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος