Χολολιθίαση λέγεται ο σχηματισμός λίθων, στην χοληδόχο κύστη και στις χοληφόρους οδούς. Η σχέση δίαιτας και χολολιθίασης βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο έρευνας. Επειδή υπάρχουν ακόμα πολλές απορίες σχετικά με τους μηχανισμούς που δημιουργούν τους χολόλιθους, δεν έχει βρεθεί ακόμα η ιδανική σύσταση μενού ή διαιτολογίου, ούτε ο τέλειος συνδυασμός θρεπτικών στοιχείων, που θα βοηθήσει αποτελεσματικά στην υποχώρηση αυτής της πάθησης. Έχουμε καταλήξει όμως, σε κάποιους γενικούς κανόνες διαιτητικής που σίγουρα βοηθούν στην αντιμετώπιση της χολολιθίασης.
Σημαντικότερα αίτια παθογένεσης των χολόλιθων
1) Η αυξημένη περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερόλη που δημιουργείται είτε λόγω αυξημένου χρόνου παραμονής της χολής, είτε λόγω αυξημένου ρυθμού απορρόφησης ύδατος ηλεκτρολυτών από την χολή, είτε αυξημένων προσταγλαδινών και οιστρογόνων.
2) Η αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη έχει συνδεθεί άμεσα με τον κίνδυνο χολολιθίασης, κυρίως μέσω της συνεισφοράς της στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία συντελεί στην δημιουργία χολόλιθων αυξάνοντας την σύνθεση χοληστερόλης, στην έκκριση της χοληστερόλης στην χολή. Ένας μεγάλος αριθμός επιδημιολογικών ερευνών εξέτασε την σχέση της ενεργειακής πρόσληψης και της χολολιθίασης. Σε μια γαλλική έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 152 άτομα στα οποία διαγνώστηκε χολολιθίαση με την βοήθεια υπερηχογραφήματος, βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος για χολολιθίαση με μια διατροφή άνω των 2500 θερμίδων.
3) Ένας άλλος παράγοντας σχηματισμού χολόλιθων, εκτός της παχυσαρκίας, αποτελεί το απότομο χάσιμο βάρους που συχνά επιδιώκεται από τα παχύσαρκα άτομα μέσω αυστηρών υποθερμιδικών διαίτων. Έχει φανεί πως μια απώλεια βάρους μεγαλύτερη των 1,5 kg/εβδομάδα αυξάνει στατιστικά σημαντικά τον κίνδυνο για δημιουργία χολόλιθων.