Όπως σχεδόν για όλες τις ασθένειες, τόσο η γονιδιακή προδιάθεση όσο και οι συνθήκες της ζωής μας, παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αυτού του συνόλου ασθενειών. Το οικογενειακό ιστορικό είναι συχνά καθοριστικό για την εξέλιξη των ασθενειών. Αν παραδείγματος χάριν στην οικογένεια υπάρχει ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης και καρδιοπάθειας σε μικρή ηλικία, ο κίνδυνος για την εμφάνιση μεταβολικού συνδρόμου αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις που άνθρωποι με «βαρύ» ιστορικό αυτών των χρόνιων ασθενειών δεν νοσούν. Αυτό αποδεικνύει και τη σημασία, που έχουν οι συνθήκες της ζωής μας. Η δραστηριότητα και η άσκηση, η ενσυνείδητη διατροφή με σκοπό τη θρέψη και την υγεία, και η ψυχική ηρεμία δρουν προστατευτικά ελαχιστοποιώντας τις αρνητικές επιπτώσεις των γονιδίων μας. Αντίθετα, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, η ανθυγιεινή διατροφή και το έντονο στρες έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, που λειτουργούν αθροιστικά με εκείνες της γονιδιακής προδιάθεσης. Έτσι πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος εμφάνισης είτε των επιμέρους ασθενειών (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμία, παχυσαρκία) είτε όλων ταυτόχρονα με την εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου.Τρόποι αντιμετώπισης Αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για την γονιδιακή «κληρονομιά», που μας έχει περάσει από τους γονείς μας. Υπάρχουν όμως παράγοντες που είναι στο δικό μας έλεγχο και παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο. Οι κυριότεροι είναι η διατροφή, η άσκηση, η αποχή από το κάπνισμα και η ψυχική ηρεμία. Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών είναι απαραίτητη και η φαρμακευτική αγωγή, η διατροφή και η άσκηση θα είναι η πρώτη επιλογή του γιατρού μας. Για το λόγο αυτό, θα γίνει και εκτενέστερη αναφορά στους δύο αυτούς παράγοντες.