Εδώ και δεκαετίες οι έρευνες είχαν εστιάσει στους μεγάλους «δολοφόνους» της δημόσιας υγείας και τους παράγοντες εμφάνισης τους. Φυσικά, μιλάμε για τα καρδιαγγειακά νοσήματα με κυριότερους παράγοντες κινδύνου την υπέρταση, την αυξημένη «κακή» χοληστερίνη και τη μειωμένη «καλή», το σακχαρώδη διαβήτη και την παχυσαρκία. Το μεταβολικό σύνδρομο, όπως σε όλες τις περιπτώσεις, που αναφέρεται η λέξη σύνδρομο, είναι μια «ομπρέλα», που εμπεριέχει όλους τους παραπάνω παράγοντες.
O κίνδυνος για καρδιαγγεικά προβλήματα ή/και επεισόδια σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο δεν είναι απλά η άθροιση του κινδύνου όλων των επιμέρους παραγόντων, αλλά πολλαπλάσιος.
Αν και έχουν δημοσιευθεί διάφορα πρωτόκολα για τη διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου αποδίδοντας διαφορετική βαρύτητα στον κάθε παράγοντα κινδύνου, όλα συμφωνούν στους 5 βασικούς. Για να διαγνωστεί κάποιος με μεταβολικό σύνδρομο, θα πρέπει να εμφανίζει τουλάχιστον 3 από τα παρακάτω ή να είναι σε φαρμακευτική αγωγή για κάποιο/α από αυτά: