«Αχίλλειος πτέρνα» χαρακτηρίζεται πλέον για τη χώρα μας το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας. Με τρομακτικά αυξανόμενους ρυθμούς πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι τέσσερις στους δέκα μαθητές Δημοτικού είναι παχύσαρκοι, ενώ από το 1997 έως σήμερα το ποσοστό των υπέρβαρων παιδιών παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 30% περίπου.

Ποια είναι τα αίτια της παιδικής παχυσαρκίας στη χώρα μας;

Οι βασικοί λόγοι που εμφανίζεται στην χώρα μας τόσο υψηλό ποσοστό παχυσαρκίας στα παιδιά είναι η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και η μειωμένη σωματική δραστηριότητα. Πιο συγκεκριμένα παράγοντες που οδηγούν στην αυξημένη πρόσληψη θερμίδων είναι οι εξής:

• Κακή ποιότητα διατροφής. Τα παιδιά τρώνε συχνά μόνα τους, χωρίς έλεγχο από το σπίτι και επιλέγουν λάθος τρόφιμα.
• Συχνή κατανάλωση «έτοιμου» φαγητού.
• Αυξημένη κατανάλωση γλυκών και αναψυκτικών πλούσια σε ζάχαρη.
• Κακή ποιότητα τροφίμων στα σχολικά κυλικεία.

Πως μπορούν οι γονείς να διορθώσουν το πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας;

Η λύση του παραπάνω προβλήματος ξεκινάει από το σπιτικό περιβάλλον. Οι γονείς είναι αρχικά υπεύθυνοι για τη διατροφική διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Δεν αρκεί να μην τρώμε πολύ ή να μην τρώμε γλυκά, πρέπει να μάθουμε να τρώμε σωστά. Και οι γονείς είναι οι δάσκαλοι μας σε αυτή τη διαδρομή. Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι γονείς;

• Καταρχάς, οι γονείς πρέπει να μάθουν στο παιδί να τρώει τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων. Η εισαγωγή των τροφίμων στη διατροφή του παιδιού ξεκινά από το θηλασμό. Μελέτες δείχνουν ότι παιδιά του θήλασαν με τη μητέρα να ακολουθεί μια πλήρη διατροφή, ήταν πιο θετικά στην εισαγωγή νέων τροφίμων. Έτσι από τη νηπιακή ηλικία πρέπει να δίνουμε στα παιδιά όλα τα τρόφιμα και να τα κάνουμε διασκεδαστικά (π.χ. ο Bugs Bunny τρώει καρότο, το πιάτο είναι πιο όμορφο όταν έχει πολλά χρώματα). Μην ασκείτε συναισθηματική βία στα παιδιά για να φάνε τρόφιμα. Όλα είναι θέμα στρατηγικής. Στη τελική αν το παιδί τρώει όλα τα λαχανικά εκτός από τις αγκινάρες, δεν πειράζει.. Ας μη φάει αγκινάρες αφού τρώει όλα τα υπόλοιπα…
• Έπειτα οι γονείς είναι υπεύθυνοι για το μαγείρεμα του φαγητού. Το σπιτικό φαγητό είναι ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες για τη διαμόρφωση του βάρους του παιδιού, και πάντα πρέπει να παρασκευάζεται με υγιεινό τρόπο (αποφεύγουμε το τηγάνισμα), και να είναι καθημερινό έτσι ώστε να αποφεύγεται το έτοιμο φαγητό.
• Στη συνέχεια πρέπει να αναθεωρήσουμε στο μυαλό μας το τι σημαίνει υγιές βάρος. Οι περισσότεροι γονείς ενώ τα παιδί τους είναι υπέρβαρο, το θεωρούν ότι έχει φυσιολογικό βάρος. Συμβουλευτείτε έναν ειδικό για να σας ενημερώσει για το αν το βάρος του παιδιού σας είναι φυσιολογικό.
• Οι μαμάδες, και ιδιαίτερα οι γιαγιάδες έχουν την τάση να ταΐζουν υπερβολικά τα παιδιά, με αποτέλεσμα να προάγουν την παχυσαρκία. Μελέτες δείχνουν ότι εάν αφήσεις το παιδί να επιλέξει μόνο του τη ποσότητα που θέλει να φάει, είναι περίπου η ποσότητα που χρειάζεται.
• Ένα σημαντικό κομμάτι της διατροφής των παιδιών είναι αυτό που καταναλώνουν έξω από το σπίτι και ιδιαίτερα στο σχολείο. Μάθετε στα παιδιά να μην επιλέγουν χαμηλής διατροφικής αξίας σνακ. Δώστε τους φαγητό από το σπίτι ή βοηθήστε τα παιδιά να επιλέγουν σωστά σνακ. Για παράδειγμα, φτιάξτε τους μια σπιτική πίτσα και μην τα αφήνεται να αγοράζουν από έξω ή δείξτε τους ότι ανάμεσα στο κουλούρι και τη λουκανόπιτα πρέπει να επιλέξουν το κουλούρι.
• Ένα σημαντικό χρέος των γονιών είναι να μάθουν στα παιδιά πια τρόφιμα έχουν αξία. Όταν χρησιμοποιείς ως επιβράβευση το γλυκό τα παιδιά θα αναζητούν το γλυκό, καθώς εσύ ως γονιός το κάνεις σημαντικό. Αν όμως μάθεις στο παιδί ότι αξία έχει το γάλα ή το φρούτο ή το λαχανικά αυτό θα αναζητήσει.
• Τέλος, δεν ξεχνάμε ότι πρέπει να ωθούμε τα παιδιά να έχουν φυσική δραστηριότητα. Δώστε επιλογές στα παιδιά και αφήστε τα να διαλέξουν αυτό που τα ικανοποιεί. Μπαλέτο, κολύμβηση, πολεμικές τέχνες, ποδόσφαιρο όλα είναι καλά. Όλα τα παιδιά προλαβαίνουν, αρκεί να τα μάθετε σε σωστούς ρυθμούς.

Το ΙΝΚΑ (Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας) αναφέρει σε έκθεση του ότι “Τρέφουμε τα πιο αμόρφωτα, αγύμναστα και παχύσαρκα (ή υπέρβαρα) παιδιά”, μια ιδιαίτερα σοκαριστική έκφραση, η οποία όμως εσωκλείει τη διατροφική κατάσταση των παιδιών στην χώρα μας και πρέπει να μας αφυπνίσει για να δράσουμε άμεσα. Γιατί τα παιδιά είναι το μέλλον. Και οφείλουμε να τα προστατεύσουμε με ότι δυνατό μέσο κατέχουμε…

Βασιλική Μ. Γκέσου

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος