Ενώ αποκαλείται πρωινή ναυτία, όποια είχε την ατυχία να τη βιώσει ξέρει ότι μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή (πρωί, μεσημέρι ή βράδυ) και μπορεί να διαρκέσει όλη μέρα. Εκτιμάται ότι το 50-85% των εγκύων γυναικών βιώνουν πρωινή ναυτία. Μερικές μπορεί να νιώσουν απλά λίγο αδιάθετες όταν σηκώνονται το πρωί, αλλά μερικές ταλαιπωρούνται για έξι με 12 βδομάδες ασταμάτητης ναυτίας, αποστροφών σε φαγητό/μυρωδιές, και ορισμένες φορές εμέτων.
Ένας μικρός αριθμός εγκύων γυναικών παρουσιάζουν υπερέμεση της κύησης, μία σοβαρή κατάσταση που απαιτεί εισαγωγή σε νοσοκομείο. Δεν θέτει όμως σε κίνδυνο την υγεία της μητέρας ή του εμβρύου, εφόσον βέβαια αντιμετωπισθεί με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών, ηλεκτρολυτών και βιταμινών. Για τις υπόλοιπες γυναίκες, υπάρχουν κάποια βήματα που μπορούν να ελαττώσουν τη μιζέρια και να διασφαλίσουν μία επαρκή διατροφική πρόσληψη.
Κατανοώντας λιγάκι το τι μπορεί να προκαλέσει τη πρωινή ναυτία είναι το κλειδί στο να την αποτρέψετε ή και να την εξαλείψετε. Αν και η ακριβής αιτία της πρωινής ναυτίας δεν έχει κατανοηθεί ακόμα, έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις. Ανάμεσα στους συνήθεις ύποπτους είναι η υπερβολικά οξυμένη όσφρηση, η αύξηση των ορμονικών επιπέδων και η υπερέκκριση γαστρικού οξέος. Όποια και αν είναι η αιτία όμως, το θέμα είναι πως μπορούμε να τη διαχειριστούμε.
• Αποφύγετε ένα άδειο στομάχι ή ένα υπερβολικά γεμάτο στομάχι: Ένα άδειο στομάχι αλλά και μία γεμάτη κοιλιά μπορούν να φέρουν αισθήματα ναυτίας. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να καταναλώνετε μικρές ποσότητες αρκετά συχνά – τουλάχιστον έξι μικρά γεύματα την ημέρα.
Ξεκινήστε με τη γνωστή μέθοδο των φρυγανιών το πρωί στο κρεβάτι. Βάλτε το ξυπνητήρι να χτυπήσει λίγο πιο νωρίς από ότι συνήθως ώστε να έχετε χρόνο να μείνετε στο κρεβάτι για 20-30 λεπτά μετά από την κατανάλωση μερικών φρυγανιών ή απλών αλμυρών κράκερ. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της ημέρας, προσπαθήστε να μην ξεπερνάτε τις 2 ώρες χωρίς φαγητό, ακόμα κι αν δεν πεινάτε. Το να βάζετε κάτι λίγο στο στομάχι σας μπορεί να βοηθήσει να δαμάσετε τη ναυτία.
Και στο άλλο άκρο, εάν πεινάτε υπερβολικά, αντισταθείτε στον πειρασμό να φάτε μεγάλη ποσότητα σε ένα γεύμα. Σπάστε τα γεύματα, και θα αισθανθείτε πολύ καλύτερα.
• Υγρά: Με την αύξηση του όγκου του αίματος λόγω της εγκυμοσύνης, χρειάζεστε αρκετά υγρά, ειδικά εάν έχετε και επεισόδια εμετού. Αλλά μην τα πίνετε όλα μαζί. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να παίρνετε μικρές γουλιές καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας για να καλύψετε τις ανάγκες σας. Το να πιείτε μονομιάς κάτι είναι σαν να καταβροχθίζετε ένα μεγάλο γεύμα… μπορεί να είναι υπερβολικά μεγάλη ποσότητα για να τη διαχειριστεί το στομάχι σας.
• Αποφύγετε έντονες μυρωδιές: Με τη μύτη σας να κάνει υπερωρίες, οι κοινές καθημερινές μυρωδιές μπορεί να είναι αρκετές για να σας στείλουν τρέχοντας στην τουαλέτα. Οτιδήποτε (το ψήσιμο του καφέ το πρωί, ο τύπος στο ασανσέρ που μόλις γύρισε από το γυμναστήριο ή το αγαπημένο σας ψητό κοτόπουλο με σκόρδο) μπορεί να πυροδοτήσει τη ναυτία. Ενώ κάποιες μυρωδιές είναι πιο δύσκολο να τις αποφύγει κανείς, είναι κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε. Δοκιμάστε να καταναλώνετε πιο κρύα φαγητά, αντί για ζεστά. Εάν μαγειρεύετε αποφύγετε υλικά που ξέρετε ότι η μυρωδιά τους σας αναστατώνει. Εάν μπορείτε, αναθέστε το μαγείρεμα σε κάποιον άλλον για μερικές βδομάδες και μείνετε όσο το δυνατόν μακριά από τη κουζίνα. Θυμηθείτε ότι δεν θα είναι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Άλλες στρατηγικές: Βεβαιωθείτε ότι παίρνετε τις βιταμίνες που σας έχει πει ο γιατρός σας. Εάν νομίζετε ότι σας αυξάνουν την ναυτία, ζητήστε να σας αλλάξει την εταιρεία του σκευάσματος ή δοκιμάστε να το παίρνετε σε διαφορετικές ώρες. Σας προσφέρουν μία ασφάλεια, καθώς βοηθούν στην αναπλήρωση των θρεπτικών ελλείψεων που μπορούν να προκύψουν από του εμετούς αλλά και την αποστροφή στα φαγητά λόγω της ναυτίας. Μπορείτε να συζητήσετε με το γιατρό σας να πάρετε συμπλήρωμα βιταμίνης Β12, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τη ναυτία.
• Διατροφική προσέγγιση: Και το πιο σημαντικό κομμάτι… τι να φάτε. Μερικά τρόφιμα πυροδοτούν τη ναυτία και άλλα μπορούν να σας κάνουν να αισθανθείτε καλύτερα. Συνήθως οι υδατάνθρακες, όπως το ψωμί, τα δημητριακά και οι πατάτες είναι καλά ανεκτά από γυναίκες με ναυτίες. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχουν έντονη γεύση και οσμή, μπορεί να μην χρειαστούν μαγείρεμα και δεν είναι όξινα.
Το λίπος, ειδικά τα πολύ λιπαρά ή τα τηγανιτά φαγητά, μπορούν να αναστατώσουν το στομάχι, επομένως θα πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή. Η πρωτεΐνη μπορεί και να βοηθήσει και να βλάψει. Οι περισσότερες γυναίκες συμφωνούν ότι όλα τα κρέατα (μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο, ψάρι) προκαλούν ναυτία, μερικές φορές και μόνο στην όψη τους. Ωστόσο, επειδή η πρωτεΐνη προκαλεί μεγαλύτερης διάρκειας κορεσμό, μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή της αίσθησης του άδειου στομαχιού. Δοκιμάστε κρύα κρέατα ή σε θερμοκρασία δωματίου και όχι κατευθείαν ζεστά που μόλις έχουν μαγειρευτεί και έχουν έντονη μυρωδιά. Άλλα προβληματικά φαγητά είναι τα όξινα τρόφιμα, όπως οι σάλτσες ντομάτας και ο χυμός πορτοκάλι.
Και να είστε προετοιμασμένες. Όποτε φεύγετε από το σπίτι, πάρτε χρήσιμα φαγητά μαζί σας. Θα είναι καλό να έχετε μαζί σας μερικά κρακεράκια εάν αργήσετε να γυρίσετε σπίτι.
Μπορεί να αισθάνεστε ότι δεν υπάρχει κάτι που να μπορείτε να φάτε, και είναι αλήθεια ότι υπάρχουν πολλά φαγητά που θα πρέπει να αποφύγετε για να μην αισθανθείτε άσχημα. Αλλά μπορείτε να διατηρήστε μία πιο ισορροπημένη δίαιτα απ’ ότι νομίζετε. Επειδή οι υδατάνθρακες είναι καλύτερα ανεκτοί, προτιμήστε αυτά τα φαγητά. Προσπαθήστε όμως να καταναλώνετε και πρωτεΐνη, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Παρακάτω είναι μερικές λίστες τροφίμων. Εάν μπορείτε να επιλέξετε τουλάχιστον ένα τρόφιμο από την κάθε λίστα, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι τρώτε το ίδιο κάθε μέρα, τότε μάλλον είστε σε καλό δρόμο. Εάν βρείτε ότι τρώτε πάνω από ένα τρόφιμο ανά λίστα, τότε ακόμα καλύτερα. Μπορεί να δείτε τρόφιμα γραμμένα που ενδεχομένως να σας πειράζουν. Οι λίστες δεν είναι απόλυτες, καθώς η κάθε γυναίκα είναι διαφορετική.
Εν κατακλείδι, δοκιμάστε καινούργια φαγητά, ακόμα και αυτά που δεν σας άρεσαν πριν, και μπορεί να εκπλαγείτε. Αλλά μην πιέζετε τον εαυτό σας. Το να τρώτε ισορροπημένα δεν θα σας κάνει καλό εάν είναι να το βγάλετε μετά από μερικά λεπτά. Καταναλώστε όση περισσότερη ποικιλία μπορείτε από τις λίστες και θυμηθείτε ότι σε μερικές βδομάδες θα έχετε συνέλθει.
Πρωτεΐνη
Φρούτα και Λαχανικά (για βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτιές ίνες)
Υδατάνθρακες
Υγρά
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος