«Όταν θέλεις κάτι πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις»

(Πάολο Κοέλιο)

«Αν κάτι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει.  Όταν τα πράγματα πάνε καλά…κάτι θα πάει στραβά».

(Νόμος του Μέρφυ)

«Οι άνθρωποι λένε ότι θέλουν να είναι ευτυχισμένοι. Ωστόσο, η πραγματική ευτυχία φαίνεται να αποτελεί ένα απραγματοποίητο όνειρο. Όλοι απλώνουμε τα χέρια μας προς την ευτυχία, αλλά αυτή, πολλούς από μας, ποτέ δεν μας πλησιάζει. Που βρίσκεται το λάθος μας;; Γιατί τόσοι άνθρωποι είναι  απογοητευμένοι με τόσα πολλά πράγματα; Μήπως φταίει η εποχή μας; Μήπως υπερβάλλουμε στις προσδοκίες μας; Μήπως επιθυμούμε απίθανα πράγματα;»

Ακούγεται σαν επιτακτική μόδα, τα τελευταία χρόνια ο κόσμος γύρω μας να έχει μία τάση προς την απαισιοδοξία, τη μισαλλοδοξία, την απογοήτευση, την αρνητική ενέργεια, κι αυτά συνοδεύονται συνήθως από λέξεις και εκφράσεις «δεν», «αποκλείεται», «ποτέ», «έχω χρόνια να ησυχάσω, δεν θα αλλάξει κάτι……». Ακόμα και εκείνοι που σε κάποιες φάσεις της ζωής τους θέλουν να στρέφονται στο θετικό και αισιόδοξο, φαίνεται να είναι αρκετά μπερδεμένοι και αμφιθυμικοί στο αν τελικά δικαιούνται και επιτρέπουν στον εαυτό τους να αισιοδοξούν. Σαν να χρειάζεται κάποιος μία επιβεβαίωση ότι ο κόσμος οφείλει στον εαυτό του να φέρεται μ’ ένα διαρκές και συνεχόμενο πένθος, μαυρίλα, απογοήτευση. Ακόμη και εκείνοι που καλώς τα καταφέρνουν, με το δικό τους τίμημα βέβαια, και είναι σε καλύτερη θέση από άλλους, κολλούν σαν επιδημία το μικρόβιο της απαισιοδοξίας και της απογοήτευσης. Ακούγεται αστείο και χρειάζεται να παραθέσουμε μία δόση χιούμορ. Ας κάνουν ένα τεστ οι ανθρωποι σε τι κλίμα αισιοδοξίας και θετικότητας ανήκουν. Σχεδόν σίγουρα θα υπάρχει μία μεγάλη μερίδα ατόμων που θα σκεφτεί και θα απαντήσει με το ύφος που πρέπει να επικρατεί σήμερα για να μην θεωρηθεί ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου. Συγκεκριμένα, σε μία ανοιχτή συζήτηση, ένας άντρας που πραγματικά σ’ εκείνη την περίοδο της ζωής του ήταν πολύ καλά στην εργασία του (μ’ ότι αυτό σημαίνει για τον ίδιο) και αυτή η ηρεμία του φαινόταν στους άλλους, μπήκε στην διαδικασία να το μαζέψει γρήγορα και να απαντήσει με εκφάνσεις τους τύπου «ε, καλούτσικα πορευόμαστε», «δεν ξέρουμε αύριο τι ξημερώνει…..» κλπ κλπ! Πραγματικά είναι άξιο κανείς να παρατηρεί τους γύρω του στο πως κάτι μαζικό το υιοθετούν και μοιάζει να το υπερασπίζουν μέχρι τέλους χωρίς να επιτρέπουν στον εαυτό τους να πουν και να δείξουν ακριβώς εκείνο που αισθάνονται. Ερώτηση «Πως είσαι;;» Απάντηση. «Ε!!! Καλά» Ερ. «Η δουλειά καλά;», Απαντ. «Ε!! Εντάξει μωρέ καλούτσικα…..».

Το να δείχνουμε στο μισό εκείνο που αισθανόμαστε είναι σαν να το πιστεύουμε κιόλας. Ρωτώντας μας κάποιος πως είμαστε και απαντώντας ένα συνηθισμένο «καλά», άλλοτε μπορεί να απαντούμε έτσι από συνήθεια, για να μην δώσουμε παραπάνω ερέθισμα και επακολουθήσουν και άλλες ερωτήσεις και άλλες φορές γιατί πολύ απλά πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε πως νιώθουμε και να το μοιραστούμε. Μπορεί κάποιος να δοκιμάσει το εξής: Όταν ερωτάται για το πως είναι, οποιαδήποτε απάντηση και αν δώσει ας σκεφτεί αν αυτό που είπε ήταν η πραγματικότητα, και εάν όχι, που εξυπηρετούσε εκείνη την στιγμή να δώσει την απάντηση που έδωσε. Αυτό βοηθά στο να αναγνωρίζει κανείς την διάθεση και το συναίσθημα του οποιαδήποτε στιγμή, να έχει δηλαδή σωστή επίγνωση του εαυτού του.

ΚΟΣΤΙΖΕΙ Η ΘΕΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ;

Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που περνούν θαυμάσια στην ζωή τους. Δίνουν χώρο και στο δύσκολο, αρκεί να το επεξεργαστούν κατάλληλα, αλλά νιώθουν, πιστεύουν στο καλό και στην αισιόδοξη πλευρά και αυτός ο τρόπος σκέψης σχεδόν ποτέ δεν τους απογοητεύει. Απολαμβάνουν ολόκληρο το «ποτήρι της ζωής τους» και δεν αρκούνται στο λίγο, στο μικρό……Δεν νιώθουν ενοχή για το ότι είναι καλά και φέρονται με θετικότητα στην ζωή τους. Εάν το δούμε γενεαλογικά όταν κάποιος μεγαλώνει σε ένα οικογενειακό κλοιό απογοήτευσης, έντονης ματαιότητας και πεσιμισμού είναι πολύ πιθανό αυτό το άτομο στην δική του νέα ζωή να αποκτήσει τέτοιους είδους μηχανισμούς. Οτιδήποτε θα εξελίσσεται μπροστά στην ζωή του είτε θα το θεωρεί τύχη, ή απλά συγκυρία. Θα δυσκολεύεται αρκετά να προάγει το καλό γιατί απλά δεν θα πιστεύει ότι αξίζει να το ζήσει και να το βιώσει. Και σ’ αυτό το σημείο είναι που κάποιος πληρώνει το κόστος της ευτυχίας του, ότι αν αλλάξει το μοτίβο της δικής του οικογένειας, πως θα είναι και πως θα πορεύεται στην δική του νέα ζωή αφήνοντας πίσω την «κληρονομιά της απογοήτευσης-απαισιοδοξίας».

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ ΜΑΣ

Οι επιθυμίες, οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι πολύ σημαντικά για τον καθένα, κυρίως όταν αυτά υλοποιούνται και εκφράζονται. Αναγνωρίζοντας κάποιος ανοιχτά τα θέλω του και τις επιθυμίες του οδεύει προς την πραγματοποίηση αυτών των επιθυμιών. Δεν εννοούμε βέβαια ότι οτιδήποτε κανείς σκεφτεί και πράξει αυτό και θα γίνει πάντα εφικτό. Η εμπιστοσύνη όμως στον εαυτό και η πίστη στην επιθυμία και την ανάγκη μπορούν να φέρουν το αποτέλεσμα που κάποιος επιθυμεί. Ακόμα και αν χρειαστεί να «παιδευτεί» για την απόκτηση του, εξάλλου εάν δεν μπει στο μονοπάτι της προσωπικής εξερεύνησης δεν θα έχει νόημα κάποιος άλλος να του προσφέρει μία έτοιμη λύση. Χρειάζεται να «πέσει» κάποιος για να ξανασηκωθεί και αυτό μπορεί να συμβεί και άλλες φορές και το άτομο να κάνει συνεχώς εκείνο που έχει μάθει πολύ καλά να κάνει να ξανασηκώνεται. Σ’ αυτό το σημείο κάποιοι εύκολα μπορεί να μην το κάνουν και να μείνουν κάτω, σκεπτόμενοι ότι για να τους συμβαίνει συνέχεια, αυτό τους αξίζει και όχι κάτι άλλο –για το οποίο εκείνοι παλεύουν-, σ’ αυτό το σημείο κάποιος χρειάζεται να δυναμώσει από κάτι και αυτό να γίνει τόσο ισχυρό που θα τον αναζωπυρώσει. Ψάχνει να βρει ποιο είναι εκείνο το κίνητρο με το οποίο θα είναι υπερ του και μ’ αυτό θα συμπορευτεί,.

Όταν κάποιος θέλει να προσελκύσει κάτι στην ζωή του είναι ωφέλιμο να βεβαιωθεί ότι οι πράξεις του δεν αντιβαίνουν τις επιθυμίες του (Νταιαμοντ Μ.). Όταν τελικά οι πράξεις αντικρούουν τις επιθυμίες τότε οι πιθανότητες να μην υλοποιηθεί σχεδόν ποτέ η επιθυμία είναι πολύ κοντά. Σαν να προσελκύει κάποιος εκείνο για το οποίο στην ουσία  φοβάται και έχει πειστεί ότι δεν θα το έχει τελικά ποτέ. Ο Τζειμς Ρεϊ έχει πει: «Πως περιμένετε να απολαύσουν οι άλλοι την συντροφιά σας αν δεν την απολαμβάνετε εσείς οι ίδιοι;» Μία ερώτηση που κανείς οφείλει να στρέφει προς τον εαυτό του είναι «να φέρεστε στον εαυτό σας όπως θα θέλατε να σας φέρονται οι άλλοι». Οι ενέργειες του καθενός είναι και οι κυρίαρχες σκέψεις του, εάν δεν αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με σεβασμό και αγάπη τότε αυτόματα εκπέμπουμε κάτι το οποίο λέει ότι τελικά δεν είμαστε και πολύ σημαντικοί και άξιοι σεβασμού ή προσοχής. Είναι αυτό που πάντα αναφέρω «συστηνόμαστε μ’ αυτό που είμαστε και νιώθουμε».

Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που μπαίνουν στην διαδικασία να «θυσιάζονται» για τους άλλους θεωρώντας ότι η «αυτοθυσία» είναι μία πράξη καλοσύνης. Οι άνθρωποι αυτοί δυσκολεύονται πάρα πολύ να πούνε Όχι. Η δυσκολία να πει κάποιος «όχι» είτε ευκαιριακά είτε συνεχώς δεν αποτελεί ένδειξη και σύμπτωμα παθολογίας. Όταν όμως αυτή η σημαντική λεξούλα όπως το «ναι» δεν μπορεί να ξεστομισθεί, στριφογυρίζει στο μυαλό, συχνά γίνεται βασανιστικό, γεγονός που μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες στην καθημερινότητα κάποιου. Οι συνέπειες ενός καταπιεσμένου «όχι» αφορά τους πάντες, δεν γίνεται διαχωρισμός ηλικίας, φύλου, ή κοινωνικής τάξης. Πρόκειται για μία οικουμενική συμπεριφορά που κάποιος εκφράζει σ’ όλους τους τομείς της ζωής του. Μπορεί κάποιος να νιώθει πολύ καλά όταν μπορεί και γίνεται βοηθητικός στους άλλους, εάν όμως αυτό γίνεται εις βάρος της προσωπικής του έκφρασης, μπορεί το άτομο να κουβαλάει ένα συσωρευμένο θυμό και σε ακραίες περιπτώσεις οργή. Βεβαίως με το ίδιο του τον εαυτό, διότι πιστεύει ότι λέγοντας «όχι» δεν είναι πια σημαντικός για τους άλλους και σταματά να αντικατροπτίζει την τελειότητα. Όταν προηγούνται πάντα οι άλλοι τότε πολύ εύκολα παύουμε να έχουμε προσωπικές επιθυμίες. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τι θέλουν οι άλλοι και τι οι ίδιοι. Σ’ αυτήν την περίπτωση πολύ εύκολα κάποιος μπορεί να χάσει την επαφή με τον εαυτό του και την ισορροπία μέσα του.

Συνήθως όσοι ντρέπονται και φοβούνται δυσκολεύονται να αρνηθούν στους άλλους. Όταν είναι να ειπωθεί το «όχι» επικρατούν τα στοιχεία της ντροπής, του τρόμου και το άτομο μπερδεύεται. Υπάρχει ο φόβος ότι το άτομο αυτό δεν θα ανταποκριθεί στο ύψος των περιστάσεων και τρέμει μήπως γίνει αντικείμενο (αρνητικής) κριτικής. Ο Σ. 38 ετών ήταν καλεσμένος σ’ ένα γεύμα ενός φίλου του. Ο φίλος του λοιπόν του ζήτησε να κάνει παρέα για λίγο στον ηλικιωμένο πατέρα του. Ο ηλικιωμένος έβγαζε ένα παραλήρημα για την νέα γενιά που ενοχλούσε ιδιαίτερα τον Σ. Πέρασε σχεδόν όλη την βραδιά του με τον ηλικιωμένο πατέρα του φίλου του, χωρίς να καταφέρει να συζητήσει μαζί του σοβαρά αλλά ούτε και να τον αφήσει με μία ευγενή και αξιοπρεπή δικαιολογία για να διασκεδάσει και εκείνος με την παρέα του. Μέσα του επικρατούσε μία μάχη, στην επιθυμία του να αρνηθεί κάτι για το οποίο οι άλλοι –οι σημαντικοί άλλοι- θα τον έκριναν θετικά για αυτή του την στάση!!!

Στη ζωή του καθενός μας πρέπει να γνωρίζουμε ότι συμβαίνουν τουλάχιστον μια φορά ή και  περισσότερες ‘απίθανα’ γεγονότα, εξαιρετικά δύσκολα.  Ένα σημαντικό εργαλείο  για να ξεπεράσουμε όλα αυτά τα δυσάρεστα που μπορούν να σημαδέψουν την ζωή μας, είναι  οι θετικές σκέψεις (Παναγής Τ.) Όταν κάνουμε θετικές σκέψεις, τότε στη ζωή μας συμβαίνουν θετικά πράγματα. Η θετική σκέψη δεν είναι τίποτα άλλο από μια θετική αντιμετώπιση των καταστάσεων. Στις πολύ δύσκολες μέρες που περνάμε είναι απαραίτητο όσο ποτέ άλλοτε να είμαστε συνειδητοποιημένοι και να προσπαθούμε να αναπτύξουμε  την θετική σκέψη για να μπορούμε ομαλά να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα και να βγούμε όσο το δυνατό αλώβητοι και ωφελημένοι.

Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΝΑ ΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΘΕΤΙΚΑ

Πολλές φορές βλέπουμε τα πράγματα αποκλειστικά μαύρα ή άσπρα. Είμαστε φανατικοί υποστηρικτές είτε της απόλυτης επιτυχίας είτε της απόλυτης αποτυχίας, χωρίς να μπορούμε να προβλέψουμε μια μέση κατάσταση. Ο θετικός τρόπος σκέψης μπορεί να μας κατευθύνει προς την πλευρά της επιτυχίας χωρίς να επιζητούμε την απόλυτη τελειότητα. Έτσι η προσέγγισή μας θα είναι πιο ρεαλιστική και οι πιθανότητες να εφαρμοστεί είναι ακόμα περισσότερες.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η αισιοδοξία και η απαισιοδοξία είναι χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που μπορούν να επηρεάσουν αρκετές πλευρές της ζωής μας αλλά και της υγείας μας. Η αισιοδοξία σχετίζεται με καλύτερη ψυχολογική αλλά και σωματική διάθεση, με μείωση των ασθενειών, ακόμα και με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.

Ο θετικός τρόπος σκέψης συνδέεται με την:

• τόνωση της αυτοπεποίθησης
• μείωση συμπτωμάτων κατάθλιψης
• την μείωση του άγχους
• επίτευξη στόχων
• ανάπτυξη θετικών συναισθημάτων
• μείωση αρνητικών συναισθημάτων

Αντίθετα οι αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές προκαλούν αρνητική διάθεση και μειωμένη λειτουργικότητα. Όταν ο εγκέφαλος βομβαρδίζεται με αρνητικά στοιχεία ενεργοποιούνται βιολογικοί μηχανισμοί κατάθλιψης και άγχους. Η διαδικασία αυτή προκαλεί περισσότερη δυστυχία και αποδοχή αρνητικών στάσεων.

Ο θετικός τρόπος σκέψης, δεν υποστηρίζεται από όλους τους ανθρώπους. Κάποιοι θεωρούν ότι δεν υπάρχει λόγος να μπαίνουν σε αυτή τη διαδικασία και άλλοι χλευάζουν όσους την εφαρμόζουν. Συγχρόνως πολλοί από αυτούς που την εφαρμόζουν δεν γνωρίζουν πως να έχουν θετικά αποτελέσματα.

Μαθήματα εμπιστοσύνης

Η αποθάρρυνση, η απάθεια και η παθητικότητα οφείλονται μόνο εν μέρει στις αντιξοότητες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Στο άλλο άκρο βρίσκονται η εμπιστοσύνη, ο ενθουσιασμός και η αποφασιστικότητα. Η διαφορά μεταξύ τους είναι ουσιώδης για τη ζωή μας. Η αισιοδοξία μεταμορφώνει τις προκλήσεις σε ευκαιρίες, ενώ η απαισιοδοξία τις μετατρέπει σε παγίδες. Αυτό διαπίστωσε ο Μάρτιν Σέλιγκμαν, ο οποίος μελετά την αισιοδοξία εδώ και τριάντα χρόνια. Ο Σέλιγκμαν διαπίστωσε επίσης πως κανείς δε γεννιέται αισιόδοξος ή απαισιόδοξος, αλλά μαθαίνει να είναι. “Πρόκειται για έναν τρόπο σκέψης που μαθαίνουμε κατά τη διάρκεια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας”, εξηγεί. “Αιτιολογούμε στον εαυτό μας οτιδήποτε μας συμβαίνει με βάση τη στάση που κρατάμε απέναντι στη ζωή. Αν είμαστε αισιόδοξοι πιστεύουμε πως έχουμε κάποια αξία. Αν είμαστε απαισιόδοξοι θεωρούμε τον εαυτό μας ανάξιο και αξιοκαταφρόνητο. Αυτή η διαφορά καθορίζει κυριολεκτικά το πεπρωμένο μας!

Για τους αισιόδοξους κάθε επιτυχία είναι:

1. Προσωπική: Οφείλεται στις δυνατότητές μου και επιβεβαιώνει την ικανότητά μου να αντιμετωπίζω την πραγματικότητα.

 2. Καθοριστική: Έχει μεγάλη σημασία και θα έχει θετική επίδραση σε όλα.

 3. Μόνιμη: Θα επαναληφθεί στο μέλλον, γιατί το πρώτο βήμα εξαρτάται από μένα και τις ικανότητές μου.

Αντίθετα, κάθε αποτυχία είναι:

 1. Απρόσωπη: Πρόκειται για ένα τυχαίο δυσάρεστο συμβάν που οφείλεται στις περιστάσεις.

 2. Περιορισμένη: Δεν επηρεάζει την υπόλοιπη ζωή μου.

 3. Συμπτωματική: Δε θα επαναληφθεί στο μέλλον.

Η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας

Η εμπιστοσύνη προς τον εαυτό μας επιτρέπει να τολμάμε, να επιμένουμε και να αποδεχόμαστε τις ήττες μας. Μας δίνει την πεποίθηση πως είμαστε ικανοί να αντιμετωπίσουμε τις σημαντικές καταστάσεις με τον τρόπο που τους ταιριάζει,  είμαστε ικανοί στην εργασία μας κι έχουμε κάποια υπόληψη στην κοινωνία. Επιπλέον μας δίνει τη δύναμη να φέρνουμε σε πέρας ό,τι έχουμε αναλάβει και να γνωρίζουμε ποια είναι τα πραγματικά μας όρια χωρίς να υποτιμούμε τον εαυτό μας. Όποιος δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του είναι συνήθως εύθικτος, αντεπιτίθεται για να αμυνθεί, έχει ανάγκη από επιβεβαίωση, δεν ριψοκινδυνεύει, διστάζει και εγκαταλείπει. Μια μελέτη απέδειξε ότι όταν κάποιος παριστάνει πως είναι σίγουρος για τον εαυτό του αυξάνεται η αυτοεκτίμησή του. Είναι σαν να πείθουμε τον εαυτό μας για την αυθεντικότητα της προσποίησής μας.

Δεν πρόκειται να δώσετε τίποτα σε κανέναν, εάν δεν νιώσετε πρώτα οι ίδιοι γεμάτοι. Φροντίστε πρώτα για την χαρά σας και την ευτυχία σας. Όταν αισθάνεστε χαρά, τότε δεν χρειάζεται καν να σκεφτείτε την προσφορά σας στους άλλους. Μεταδίδεται από μόνη της αβίαστα και χωρίς κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια (Γκρειν Τζον). Ο εαυτός σας κρύβει μέσα του ένα μεγαλείο, αξιοποιήστε το. Όταν αγαπάτε τον εαυτό σας, τότε μόνο αγαπάτε και τους άλλους. Σκεπτόμενοι θετικά σέβεστε την εικόνα σας και εκείνο που είστε.

Βαϊτσου Δήμητρα

Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας