Το τάισμα των βρεφών με ξένο γάλα με μπιμπερό συνδέεται με συχνότερα επεισόδια αναρρόφησης γάλακτος, όπου δηλαδή ένα μέρος του γάλακτος δεν πηγαίνει από το στόμα στον οισοφάγο αλλά περνάει από τον λάρυγγα στο αναπνευστικό σύστημα και στους πνεύμονες. Σε αυτό το φαινόμενο συμβάλλει και η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση, οι αναγωγές δηλαδή του μωρού, όπου γάλα από το στομάχι ανεβαίνει ελεύθερα προς τα πάνω και από τον οισοφάγο μπορεί να φτάσει στην τραχεία και τους πνεύμονες. Η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση τείνει να είναι πιο έντονη και πιο συχνή σε μωρά που δεν θηλάζουν και που καταναλώνουν μεγάλης ποσότητας γεύματα.

Ερευνητές από το Τμήμα Παιδιατρικής του Τέξας των ΗΠΑ επιδίωξαν να εκτιμήσουν κατά πόσο το γάλα αγελάδας για βρέφη μπορεί να επιδράσει στην λειτουργία των πνευμονικών κυττάρων. Καλλιέργησαν λοιπόν κύτταρα που παρήγαγαν τις πρωτείνες του επιφανειοδραστικού παράγοντα (SP-A και SP-B) στο εργαστήριο. Έβαλαν τις κυτταροκαλλιέργειες αυτές σε απευθείας έκθεση επί 6 ώρες σε βρεφική φόρμουλα, δηλαδή σε ξένο γάλα για βρέφη.  18 ώρες μετά την έκθεση στο γάλα, τα επίπεδα παραγωγής αυτών των πρωτεινών είχαν μειωθεί με δοσο-εξαρτώμενο τρόπο. Επιπλέον μειώθηκε και η έκφραση σε γονιδιακό επίπεδο (λιγότερο MRNA). Η μείωση αυτή δεν παρατηρήθηκε για γάλα από σόγια και για γάλα χωρίς λιπαρά, υποδεικνύοντας κάποιον ρόλο σε ένα συστατικό του βρεφικού ξένου γάλακτος που προέρχεται από το αγελαδινό γάλα.

Οι ερευνητές συμπέραναν ότι το ξένο γάλα αγελάδας για βρέφη έχει μια άμεση, δοσο-εξαρτώμενη αρνητική επίδραση και μειώνει την έκφραση του γονιδίου που ευθύνεται για την παραγωγή της πρωτείνης του επιφανειοδραστικού παράγοντα. Υποθέτουν ότι στον οργανισμό του παιδιού, τα συχνότερα επεισόδια αναρρόφησης με το ξένο γάλα για βρέφη είναι πιθανό δυνητικά να οδηγούν σε μειωμένη ικανότητα των πνευμόνων να προστατεύονται από βλαβερά ερεθίσματα του περιβάλλοντος.

Ο μηχανισμός αυτός θα μπορούσε εν μέρει τουλάχιστον να εξηγήσει γιατί βρέφη που θήλασαν φαίνεται καθ’ όλη την παιδική τους ηλικία να παρουσιάζουν καλύτερη λειτουργικότητα των πνευμόνων τους και μικρότερη πιθανότητα για χρόνια πνευμονική νόσο όπως είναι το βρογχικό άσθμα.

Πηγή: Chen MG et al. Infant formula alters surfactant protein A (SP-A) and SP-B expression in pulmonary epithelial cells. Pediatr Pulmonol. 2011 Apr 25 (Epub ahead of print]

Μετάφραση/ Σχολιασμός:

Στέλιος Παπαβέντσης

MRCPCH DCH IBCLC 2011