Τρόπος βρεφικής διατροφής και μητρική απόκριση

new24_9379588_s.jpg
Επιστήμονες από το Κέντρο Μελέτης Παιδιού του Πανεπιστημίου του Γέιλ στις ΗΠΑ δημοσίευσαν μια ενδιαφέρουσα έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Child Psychology and Psychiatry τον Απρίλιο του 2011. Για πρώτη φορά η αλληλεπίδραση ανάμεσα σε μητέρα και βρέφος γίνονται αντικείμενο συστηματικής μελέτης μέσα από λειτουργικές απεικονιστικές μεθόδους. Η λειτουργική μαγνητική τομογραφία (functional magnetic resonance imaging, FMRI) καταγράφει επακριβώς την λειτουργία του εγκεφάλου την  στιγμή της αλληλεπίδρασής μας με άλλους ανθρώπους. Προηγούμενες έρευνες με FMRI έχουν εντοπίσει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που λειτουργούν έντονα σε σχέση με μητρικές συμπεριφορές.

Πολλές έρευνες έως τώρα έχουν αναδείξει την σημασία του μητρικού θηλασμού για την προαγωγή στενής επαφής μητέρας – βρέφους και για την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Οι ερευνητές του Γέιλ θέλησαν να διερευνήσουν τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς που μπορεί να εκφράζουν τις συσχετίσεις ανάμεσα στον θηλασμό και στην μητρική συμπεριφορά σε ανθρώπους. Εξέτασαν λοιπόν τις συνδέσεις ανάμεσα στον θηλασμό, τις εγκεφαλικές απαντήσεις της μητέρας στα ερεθίσματα του βρέφους της και την ευαισθησία της μητέρας κατά τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό.

17 βιολογικές μητέρες υγιών βρεφών συμμετείχαν σε δύο ερευνητικές ομάδες, σύμφωνα με τον τρόπο διατροφής του βρέφους τους: η μία ομάδα είχε μητέρες που θήλαζαν αποκλειστικά, η άλλη μητέρες που έδιναν μπιμπερό ξένου γάλακτος αποκλειστικά κατά τις πρώτες τέσσερις εβδομάδες. Στις μητέρες κατά τον πρώτο μήνα έγινε FMRI για να εξεταστεί η ενεργοποίηση του μητρικού εγκεφάλου σε απάντηση στο κλάμα των δικών τους μωρών, σε σύγκριση με την εγκεφαλική απάντηση σε βρεφικό κλάμα ενός άλλου μωρού. Έπειτα, στους 3 με 4 μήνες ηλικίας του βρέφους, έγινε βιντεοσκόπηση κάθε μητέρας μαζί με το παιδί της, για να μελετηθεί η αλληλεπίδραση της κάθε δυάδας και να βαθμολογηθεί με τυφλό τρόπο το μέγεθος της μητρικής ευαισθησίας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, κατά τον πρώτο μήνα μετά την γέννησης, οι θηλάζουσες μητέρες έδειξαν μεγαλύτερες ενεργοποιήσεις όσο άκουγαν το κλάμα του δικού τους μωρού στις περιοχές εκείνες του εγκεφάλου – όπως οι αμυγδαλές και η άνω μετωπιαία έλικα – που συσχετίζονται με μητρικές συμπεριφορές, σε σύγκριση με τις μητέρες που έδιναν φόρμουλα. Η κλινική εκτίμηση της αλληλεπίδρασης του βρέφους με την μητέρα του στους τρείς μήνες έδειξε ότι η ευαισθησία προς το παιδί ήταν μεγαλύτερη για τις θηλάζουσες μητέρες που είχαν αυξημένη ενεργοποίηση αυτών των περιοχών.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των επιστημόνων, τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν σύνδεση ανάμεσα στον μητρικό θηλασμό και μια μεγαλύτερη απάντηση στα σημάδια του βρέφους σε περιοχές του εγκεφάλου της μητέρας που ευθύνονται για την προσκόλλησή της σε αυτό και για μεγαλύτερη συναίσθηση με αυτό κατά τον πρώτους μήνες. Τέτοιες εγκεφαλικές ενεργοποιήσεις είναι πιθανό να οδηγούν σε μεγαλύτερη μητρική ευαισθησία και όταν τα βρέφη αργότερα μπαίνουν στον κοινωνικό κόσμο.

Πηγή: Kim P et al. Breastfeeding, brain activation to own infant cry, and maternal sensitivity. J Child Psychol Psychiatry. 2011 Apr 18. doi: 10.1111/j.1469-7610.2011.02406.x. [Epub ahead of print]

Μετάφραση/ Επεξεργασία: Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2011

Παιδίατρος