Πριν προχωρήσουμε, όμως, ας δούμε πότε ακριβώς μεταβάλλεται το σωματικό μας βάρος. Όταν η ενεργειακή πρόσληψη, το σύνολο δηλαδή των θερμίδων που προσλαμβάνεται, είναι μεγαλύτερη από την ενεργειακή απώλεια, το σύνολο δηλαδή των θερμίδων που χάνονται, τότε το βάρος αυξάνεται (θετικό ενεργειακό ισοζύγιο). Αντίθετα, όταν η θερμιδική απώλεια είναι μεγαλύτερη της θερμιδικής πρόσληψης, τότε το βάρος μειώνεται (αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο). Παραμένει σταθερό, όταν η ενεργειακή πρόσληψη είναι ίση με την ενεργειακή απώλεια.
Η επιτυχημένη απώλεια βάρους εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Η βασικότερη από αυτές είναι η εξατομίκευση του προγράμματος διατροφής. Το κάθε πρόγραμμα διατροφής πρέπει να σχεδιάζεται με βάση το φύλο, την ηλικία, τον βασικό μεταβολισμό και τη φυσική δραστηριότητα του κάθε ατόμου. Πρέπει να είναι σχεδιασμένο με βάση το ημερήσιο πρόγραμμα και τις διατροφικές προτιμήσεις του καθενός και να περιλαμβάνει τρόφιμα και από τις 6 διατροφικές ομάδες (γάλα, δημητριακά, κρέας, φρούτα, λαχανικά και λίπος), έτσι ώστε να καλύπτονται όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την καλή υγεία. Σημαντικός είναι, επίσης, ο ρυθμός απώλειας βάρους, ο οποίος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,5-1kg την εβδομάδα. Γρηγορότερος ρυθμός δεν επιτυγχάνει καύση λίπους αλλά μυϊκής μάζας και η απώλεια βάρους που παρατηρείται είναι περισσότερο απώλεια υγρών. Μια σωστή δίαιτα στοχεύει σε σταδιακή αποβολή του συγκεντρωμένου στις λιπαποθήκες του σώματος λίπους, έτσι ώστε το βάρος να μπορεί να διατηρηθεί σταθερό και μετά την απώλεια των περιττών κιλών. Οι στερητικές δίαιτες, οι οποίες υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους, οδηγούν στη μείωση του βασικού μεταβολισμού με αποτέλεσμα, σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο οργανισμός να ‘κολλήσει’ και να μην μπορούμε να αδυνατίσουμε άλλο. Επιπλέον, μετά από μία στερητική δίαιτα, υπάρχει ο κίνδυνος το άτομο να οδηγηθεί σε υπερφαγία λόγω της προηγούμενης στέρησης που βίωσε. Αποτέλεσμα, η προσθήκη βάρους υπό μορφή, κυρίως, λίπους του οποίου η απώλεια καθίσταται πλέον δυσκολότερη. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το σωστό διατροφικό πρόγραμμα πρέπει να στοχεύει στη διόρθωση εκείνων των διατροφικών συνηθειών του ατόμου που το οδήγησαν στην αύξηση του βάρους του. Μην ξεχνάμε ότι, ακολουθώντας μία δίαιτα, στόχος μας δεν είναι μόνο η απώλεια κιλών. Είναι και η υιοθέτηση μιας σωστής διατροφικής συμπεριφοράς που δεν θα είναι εφήμερη.
Σημαντικό σε όλη αυτή την προσπάθεια είναι η δίαιτα που θα ακολουθήσουμε να υπάγεται στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής: άφθονα λαχανικά και φρούτα, όσπρια, προϊόντα ολικής αλέσεως, ψαρικά και γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά. Το κόκκινο κρέας και τα πουλερικά συνίσταται να καταναλώνονται 2-3 φορές την εβδομάδα ενώ οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες (λευκό ψωμί, ζάχαρη), τα λιπαρά και τα τηγανητά πρέπει να είναι περιορισμένα. Το αναγκαίο για τον οργανισμό μας λίπος το προσλαμβάνουμε από μία μέτρια ποσότητα ελαιόλαδου.
Επίσης:
- Καθημερινή κατανάλωση πρωινού γεύματος
- Μείωση του λίπους και των απλών υδατανθράκων
- Αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. 30-45 λεπτά άσκησης ημερησίως συμβάλλουν τόσο στην απώλεια βάρους όσο και στην καύση λίπους.
Προσοχή…
Δεν συνίσταται να ακολουθούμε τις εξατομικευμένες δίαιτες φίλων ή γνωστών μας ή δίαιτες που προσφέρονται από περιοδικά και άλλες αναξιόπιστες πηγές που υπόσχονται θαυματουργά αποτελέσματα σε μικρό χρονικό διάστημα (δίαιτες αστραπές). Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δίκες του θερμιδικές ανάγκες και η δίαιτα που θα ακολουθήσει πρέπει να είναι προσαρμοσμένη σε αυτές. Η διαδικασία της απώλειας βάρους είναι σημαντικό να γίνεται σε συνεργασία με τον επαγγελματία διαιτολόγο. Αυτή η συνεργασία είναι απαραίτητη, καθώς αυτός, με την επιστημονική και επαγγελματική του κατάρτιση, είναι ο μόνος που μπορεί να μας βοηθήσει να εντοπίσουμε και να αποβάλουμε τις κακές διατροφικές συνήθειες και να υιοθετήσουμε έναν υγιεινό τρόπο διατροφής προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις προτιμήσεις μας. Αφού καταφέρουμε αυτό, η απόκτηση του ιδανικού βάρους είναι μόνο θέμα χρόνου.
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος