Η ανάπτυξη του μωρού μας έρχεται σε στάδια. Κινητικά, πρώτα ελέγχει το κεφαλάκι του, έπειτα την πλατούλα του και κάθεται, έπειτα μπουσουλάει, κάνει βηματάκια, περπατάει, τρέχει. Στην επικοινωνία, αρχικά ακούει τη φωνή της μαμάς, κάνει φωνούλες, συλλαβίζει, προφέρει τις πρώτες του λεξούλες. Το παιδί που θηλάζει ωριμάζει μέσα από το θηλασμό, αναπτύσσεται νοητικά και κινητικά διαμορφώνοντας συγκεκριμένες συμπεριφορές πάνω στο στήθος της μαμάς του και ανά ηλικία. Αυτές θα περιγράψω παρακάτω:
1ος μήνας: Το μωρό μαθαίνει να θηλάζει. Περνάει μεγάλο μέρος του χρόνου του σε ανήσυχο ύπνο. Η διάρκεια των ταισμάτων στο στήθος μπορεί να είναι μεγάλη, μία ώρα και παραπάνω. Τα γεύματα είναι συχνά, έως και 16 φορές το 24ωρο.
2ος μήνας: Το μωρό γίνεται πιο αποτελεσματικό στο θηλασμό. Είναι πιθανό να καταπίνει συνεχόμενα στο στήθος και να τελειώνει το γεύμα του πιο γρήγορα. Μπορεί να αραιώσει τα μεσοδιαστήματα ανάμεσα στα γεύματα, ιδιαίτερα το βράδυ. Το βρέφος ηρεμεί εύκολα και αμέσως με συχνό θηλασμό. Χρειάζεται επαφή δέρμα με δέρμα με τη μητέρα ή τον πατέρα του. Χαμογελά όταν του χαμογελούν.
3ος μήνας: Το μωρό δείχνει περισσότερο ενδιαφέρον για τα πράγματα που το περιβάλλουν. Απαντάει με φωνούλες όταν του μιλούν. Κατά το θηλασμό, μπορεί να τον διακόψει για να κοιτάξει το μπαμπά ή άλλο γνωστό πρόσωπο που έρχεται στο δωμάτιο ή για να χαμογελάσει στη μαμά του.
4ος μήνας: Το βρέφος δείχνει αυξανόμενο ενδιαφέρον στο περιβάλλον του. Απλώνει το χέρι για να πιάσει ένα παιχνίδι και να το φέρει στο στόμα του. Μπορεί να πιάσει ενεργητικά με τα χέρια του το στήθος κατά το θηλασμό. Συνεχίζει να απολαμβάνει συχνούς θηλασμούς και να ηρεμεί με αυτούς. Διακόπτει από μόνο του το θηλασμό για να παίξει ή να κοιτάξει. Για να θηλάσει ήρεμα και καλά, μπορεί να χρειαστεί να μεταφερθεί σε δωμάτιο ήσυχο και σκοτεινό, χωρίς ερεθίσματα.
5ος μήνας: Χαμογελάει στον καθρέφτη. Μπορεί να θέλει να θηλάσει περισσότερο ανασηκωμένο. Γραπώνει το στήθος με τα χεράκια του. Γελάει δυνατά και γαργαλιέται. Σταματά το θηλασμό για να χαμογελάσει στη μαμά του και να την κοιτάξει γλυκά ή να απαντήσει με φωνούλα.
6ος μήνας: Του αρέσει να θηλάζει καθισμένο. «Παίζει» με τη φωνή του ή με τα σάλια του. Δείχνει αυξανόμενη επίγνωση για τα άτομα που το φροντίζουν σε σύγκριση με ξένους. Το γεύμα στο στήθος πριν τον βραδινό ύπνο κρατάει περισσότερο.
7ος μήνας: Ξεκινάει στερεές τροφές, θηλάζει το ίδιο συχνά ή κάπως λιγότερο. Μιμείται ήχους ή κινήσεις. Μπορεί να κλαίει όταν φεύγει η μητέρα ή το άτομο που το φροντίζει. Μπορεί να θέλει να θηλάσει οποτεδήποτε και οπουδήποτε. Χρησιμοποιεί τα χεράκια του για να πιάσει το στήθος ή την άλλη θηλή.
8ος μήνας: Γυρνάει στο όνομά του. Προσπαθεί ενεργά να φτάσει στο στήθος – για παράδειγμα, μπορεί να προσπαθεί να ανοίξει την μπλούζα της μαμάς ή να τρίβεται πάνω της.
9ος μήνας: Απαντάει στο μη και όχι. Απολαμβάνει παιχνίδια όπως «κου πε πε» κλπ. Πολύ εύκολα αποσπάται η προσοχή του ενόσω βρίσκεται στο στήθος και διακόπτει συχνά το τάισμα. Ίσως έχει ανάγκη για συχνότερο θηλασμό την νύχτα σε σύγκριση με τους προηγούμενους μήνες.
10ος μήνας: Αγχώνεται όποτε βλέπει νέα πρόσωπα ή βρίσκεται σε άγνωστες καταστάσεις και αποζητάει την αγκαλιά και το στήθος της μάνας του. Μπορεί να κρατάει με το ένα ή και με τα δύο χέρια το στήθος ενόσω θηλάζει.
11ος μήνας: Ρίχνει αντικείμενα επίτηδες για να δει που πάνε και για να τα πάρει η μητέρα. Κάνει χειρονομίες όπως γεια σου. «Παίζει» με τις θηλές τις μητέρας χρησιμοποιώντας επιδέξια τα χεράκια του.
12ος μήνας: Μπορεί να ενδιαφέρεται για βιβλιαράκια με εικόνες. Δοκιμάζει «ακροβατικά» στο θηλασμό: παίζει έχοντας τη θηλή στο στόμα του και δοκιμάζοντας ταυτόχρονα διαφορετικές στάσεις ή θέσεις.
13 – 15 μηνών: Φεύγει λίγο από τη μητέρα του για να εξερευνήσει το περιβάλλον, σύντομα όμως επιστρέφει. Καταλαβαίνει πολλά. Μπορεί να λέει τις πρώτες του λεξούλες. Μπορεί να χρησιμοποιεί το χέρι του ενόσω θηλάζει για να παίξει: βάζει το δάχτυλό του στο στόμα της μαμάς, παίζει με τα μαλλιά της, τσιμπάει ή τραβάει την άλλη θηλή, κάνει «μασάζ» με τα χεράκια του στο στήθος της μαμάς. Μπορεί να μουρμουρίζει ή να μιλάει ακαταλαβίστικα θηλάζοντας.
16 – 18 μηνών: Απομακρύνεται περισσότερο από τη μαμά αλλά βρίσκοντας δυσκολίες επιστρέφει. Δείχνει συναισθήματα και κάνει κρίσεις θυμού, αν για παράδειγμα η μαμά αρνηθεί να του δώσει στήθος. Όταν θέλει να θηλάσει, μπορεί να το εκφράζει ερχόμενο κοντά στη μαμά και χτυπώντας το θώρακά της. Εκφράζει λεκτικά την ανάγκη του για θηλασμό και μπορεί να έχει ένα συνθηματικό – μια κωδική λέξη που δίνει το σήμα στη μαμά ότι θα ήθελε να θηλάσει.
19 – 21 μηνών: Μπορεί να εκδηλώνει εκρήξεις θυμού εάν δεν γίνει το δικό του. Αντιγράφει συμπεριφορές των γονιών και καθημερινές συνήθειες. Εκφράζει τη χαρά του για το θηλασμό. Παίρνει τη μαμά από το χεράκι και την οδηγεί σε ένα αγαπημένο του σημείο για θηλασμό.
22 – 24 μηνών: Κάνει προτασούλες με δύο ή τρεις λέξεις. Μπορεί να θέλει να σηκωθεί όρθιο ενόσω θηλάζει. Παίζει θηλάζοντας, βάζει το σωματάκι του ανάποδα ή κάνει σβούρες. Μπορεί να τραγουδάει από μέσα του κατά το θηλασμό. Θηλάζει κυρίως σε περιστάσεις για συναισθηματική κάλυψη, εάν είναι άρρωστο, εάν χτυπήσει ή στενοχωρηθεί.
Άνω των 24 μηνών: Όταν του ζητείται από τη μητέρα του, έχει την υπομονή να περιμένει να θηλάσει αργότερα. Εκφράζεται όμορφα για το θηλασμό, εάν το ρωτήσεις μπορεί να στο περιγράψει ως το πιο υπέροχο πράγμα στον κόσμο! Το τάισμα πριν τον βραδινό ύπνο είναι συνήθως το τελευταίο γεύμα πριν τον αποθηλασμό.
Οι παραπάνω συμπεριφορές είναι τυπικές, αλλά αποκλίσεις υπάρχουν φυσιολογικά από παιδί σε παιδί, και στον τύπο συμπεριφοράς αλλά και στο χρόνο που αυτή θα εμφανιστεί.
Μέσα από το θηλασμό τα μωρά ωριμάζουν θαυμαστά και χαριτωμένα. Κάθε μητέρα που θήλασε για καιρό έχει στην ψυχή της πολύτιμες εικόνες και ανεκτίμητα περιστατικά ευτυχισμένων, ευρηματικών και παιχνιδιάρικων στιγμών με το παιδί στο στήθος.
Παιδίατρος MRCPCH DCH IBCLC