Η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε και ένα από τα θέματα που απασχολεί τους γονείς είναι η διατροφή των παιδιών τους στο σχολείο. Οι περισσότερες μελέτες, έως σήμερα, δείχνουν ότι τα τρόφιμα που επιλέγουν τα παιδιά από το κυλικείο του σχολείου, τις περισσότερες φορές, είναι κακής ποιότητας και χαμηλής θρεπτικής αξίας. Το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να περνά απαρατήρητο από τους γονείς, καθώς η πνευματική απόδοση των παιδιών τους εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα και την ποσότητα της διατροφής τους. Δηλαδή, ένα κακής ποιότητας και μεγάλο γεύμα μπορεί να ευθύνεται για την αδυναμία συγκέντρωσης κατά την διάρκεια του μαθήματος, την κούραση και την υπνηλία που πολλές φορές μπορεί να νιώθουν τα παιδιά, και, κατ’ επέκταση για την μειωμένη επίδοση στα μαθήματα.
Όλη αυτή η κατάσταση οφείλεται στο γεγονός ότι ο εγκέφαλος για να λειτουργήσει και να αποδώσει τα μέγιστα πρέπει να εφοδιάζεται με ενέργεια και θρεπτικές ουσίες. Οι γονείς δεν θα πρέπει να ξεχνάνε πως τα παιδιά τους βρίσκονται σε μια ηλικία ταχύτατης σωματικής, αλλά και πνευματικής ανάπτυξης, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν υψηλές ανάγκες για πρόσληψη θρεπτικών συστατικών. Την ενέργεια αυτήν και τις θρεπτικές ουσίες μπορούν να τις προσφέρουν τα φρούτα, οι χυμοί, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Τέτοια τρόφιμα, όμως, σπάνια συναντάμε μέσα σε ένα κυλικείο. Έτσι, γεννάται το ερώτημα τι θα πρέπει να κάνει κάθε γονιός, ώστε να προσφέρει αυτές τις ουσίες στο παιδί του; Παρακάτω αναφέρονται ορισμένες χρήσιμες διατροφικές συμβουλές για μια καλή σχολική επίδοση:
Ξεκινήστε την ημέρα του με ένα πλήρες και ισορροπημένο πρωινό. Πολλά παιδιά φεύγουν από το σπίτι χωρίς να έχουν πάρει πρωινό. Αυτό αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό διατροφικό λάθος. Λόγω του νυχτερινού ύπνου το σώμα έχει πολύ χαμηλά αποθέματα ενέργειας το πρωί. Για να λειτουργήσει σωστά χρειάζεται ένα πλούσιο ποιοτικά πρωινό. Μερικές καλές λύσεις είναι το γάλα με τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το μαύρο ψωμί με ένα βραστό αυγό, ένα τοστ, χυμός από φρέσκα φρούτα, ψωμί ολικής αλέσεως με βούτυρο και μέλι. Πολλές μελέτες, μάλιστα, έχουν συσχετίσει τη λήψη ενός υγιεινού πρωινού με καλύτερη σχολική απόδοση, μεγαλύτερη ικανότητα εκμάθησης, μνήμης και συνδυαστικής σκέψης. Τέλος, αρκετές μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά που τρώνε πρωινό έχουν 30% λιγότερες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκα.
Ετοιμάστε ένα κολατσιό για το σχολείο, καθώς προσφέρει στα παιδιά την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζονται, ώστε να είναι δραστήρια και αποδοτικά στο μάθημα. Είναι προτιμότερο να φροντίζετε εσείς για το κολατσιό του από το σπίτι, ώστε να ελέγχετε την ποιότητα των πρώτων υλών. Ένα καλό κολατσιό μπορεί να αποτελέσει ένα τοστ ή κρύο σάντουιτς, ένα κουλούρι, ένα φρούτο ή ένας χυμός, μία φέτα σπιτικό κέικ ή σπιτική πίτα ή μερικά σπιτικά κουλουράκια. Αν ωστόσο πρέπει το παιδί να προσανατολιστεί σε προϊόντα του κυλικείου, τότε φροντίστε οι αγορές του να είναι προσεκτικές και να μην αφορούν τρόφιμα με αυξημένα επίπεδα λιπαρών και ζάχαρης, όπως είναι τα γαριδάκια, οι πίτσες, τα αναψυκτικά.
Δώστε ποικιλία στο μεσημεριανό γεύμα. Η διατροφή του παιδιού πρέπει να έχει ποικιλία για να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για την ανάπτυξή του. Μέσα στην εβδομάδα καλό είναι να καταναλώνει 2 φορές ψάρι, 1-2 φορές όσπρια, 1-2 φορές λαχανικά, 1 φορά ζυμαρικά, 1 φορά κρέας, 1 φορά κοτόπουλο. Το μεσημεριανό γεύμα δεν πρέπει να γίνεται μέσα σε κλίμα ανησυχίας και βιασύνης. Μην αφήνετε τα παιδιά να τρώνε μπροστά την τηλεόραση, αν είναι εφικτό καθίστε όλοι μαζί στο τραπέζι και δώστε τους το παράδειγμα τρώγοντας φαγητά που μπορεί να μην είναι τις αρεσκείας σας αλλά αποδεδειγμένα είναι υγιεινά και πρέπει να καταναλώνει. Προσπαθήστε να τηρήσετε σταθερή ώρα που γίνεται το γεύμα.
Το απογευματινό σνακ είναι απαραίτητο όσο το κολατσιό και δεν θα πρέπει να παραλείπεται από την διατροφή του παιδιού σας. Αυτό μπορεί να είναι χυμός από φρέσκα φρούτα, μία μπάρα δημητριακών, 1 ποτήρι γάλα κ.ά.
Το δείπνο είναι προτιμότερο να είναι πιο ελαφρύ από το μεσημεριανό, μιας και οι καύσεις με το πέρας της ημέρας έχουν μειωθεί ταυτόχρονα με τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Ένα τυπικό δείπνο μπορεί να περιλαμβάνει: γάλα ή γιαούρτι με δημητριακά, μία σαλάτα εποχής με τυρί και ένα βραστό αυγό, ένα τοστ ή κρύο σάντουιτς, ψητό κοτόπουλο ή μοσχάρι με σαλάτα, φαγητό από το μεσημεριανό σε μικρότερη ποσότητα, μία ομελέτα κ.ά
Στόχος σε κάθε περίπτωση είναι να διατηρήσετε το βάρος των παιδιών σας σε φυσιολογικά για την ηλικία τους επίπεδα. Φροντίστε, λοιπόν, να αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, γαλακτοκομικών και να περιορίστε την κατανάλωση ανθυγιεινών και πλούσιων σε λιπαρά και ζάχαρη σνακ (fast food, κρουασάν, πατατάκια κ.α.). Σε αυτό συμβάλλει, η ‘σπιτική’ μαγειρική παρασκευή των τροφών σε συνδυασμό με την αποφυγή κατανάλωσης γρήγορου έτοιμου φαγητού ως τροφή για τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Μην ξεχνάτε να χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο στην παρασκευή των φαγητών. Παράλληλα, αντικαταστήστε τα αναψυκτικά με φυσικούς χυμούς και προτρέψτε τα να πίνουν καθημερινά 1 λίτρο νερό.
Τέλος, δώστε τους κίνητρα ώστε να διατηρούνται σε ένα καλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, μέσω της ενασχόλησής τους με κάποιο άθλημα. Βοηθήστε τα να παίζουν περισσότερο, καθώς αυξάνουν την κίνησή τους και περιορίστε τις ώρες που τα αφήνετε μπροστά από την τηλεόραση και τον υπολογιστή.
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής