Η νηστεία είναι μια περίοδος κάθαρσης σώματος και πνεύματος. Συνήθως νηστεύουμε πριν τις μεγάλες γιορτές τις Ορθοδοξίας (Χριστούγεννα, Πάσχα, Δεκαπενταύγουστο) δίνοντας στον οργανισμό μας την ευκαιρία να αποτοξινωθεί. Καλό θα είναι, όταν κάποιος αποφασίσει να νηστέψει, να έχει την συναίνεση του γιατρού και διαιτολόγου του, για τον απλό λόγο ότι λόγω κάποιας ασθένειας να μην πρέπει να αποφύγει κάποια συγκεκριμένα τρόφιμα, ή πάλι να μην μπορεί να καταναλώσει τα περισσότερα νηστίσιμα φαγητά.
Όλο το διάστημα που νηστεύουμε δεν τρώμε καθόλου κρέας. Προς το τέλος της νηστείας δεν τρώμε αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά και ψάρια (εκτός από τα μαλλάκια). Έτσι οι επιλογές περιορίζονται κυρίως στους υδατάνθρακες (ψωμί, πατάτα, ρύζι, μακαρόνια) ενώ πρωτεΐνη παίρνουμε την χαμηλής βιολογικής αξίας από τα όσπρια και υψηλής βιολογικής αξίας από την σόγια κυρίως.
Τα “ + ” και “ – “ της νηστείας
Νηστεύοντας σίγουρα τρώμε περισσότερα φρούτα και λαχανικά, μαύρη σοκολάτα, ταχίνι, χαλβά, ταραμά, χταπόδι και άλλα μαλλάκια, και φυσικά αρκετούς υδατάνθρακες. Ο οργανισμός μας λοιπόν διασφαλίζει ενέργεια αρκετή για τις καθημερινές του δραστηριότητες από τα παραπάνω, μειώνοντας την χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, ποσοστό σωματικού λίπους και αύξηση σιδήρου. Όμως αν δεν κρατήσουμε μια ισορροπημένη διατροφή είναι σχεδόν σίγουρο ότι τα επίπεδα σακχάρου μας θα αυξηθούν. Επίσης γνωρίζουμε πως οτιδήποτε καταναλώνουμε πάνω από το επιτρεπτό όριο (που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο) αποθηκεύεται ως λίπος…που σημαίνει ότι, ενώ η νηστεία μπορεί να αποτοξινώνει τον οργανισμό μας από τα επιβλαβή λιπαρά, οι μεγάλες μερίδες φαγητού μπορούν επίσης να αυξάνουν το ποσοστό λίπους σώματός μας.
Διάφορες Ασθένειες
Ιδιαίτερη προσοχή θέλει όμως η διατροφή ενός ασθενή π.χ διαβητικού. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει διαβήτη καλό θα είναι να κάνει νηστεία αλλά με την βοήθεια του διαιτολόγου του, υποδεικνύοντας του τα φαγητά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη για παράδειγμα, αλλά και την ασφαλή ποσότητα που μπορεί να φάει. Ένας νεφροπαθής μπορεί να κάνει νηστεία αλλά με προσοχή πάντα όσο αφορά τα φαγητά πλούσια σε κάλιο και φώσφορο κυρίως. Κάποιος που έχει οστεοπόρωση μπορεί να νηστέψει εφόσον τρώει σόγια, όσπρια και λαχανικά. Ένας άνθρωπος με ηπατική ανεπάρκεια και ασκήτη όμως δεν ενδείκνυται να νηστέψει εφόσον πρέπει να παίρνει μεγάλο μέρος των ημερήσιων αναγκών του από πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας. Κάποιος που έχει σιδηροπενική αναιμία μπορεί να νηστέψει ακολουθώντας διαιτολόγιο πλούσιο σε βιταμίνη B12, φιλικό οξύ, βιταμίνη C, τρώγοντας όσπρια αλλά και σόγια. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τους ανθρώπους που φέρουν τραύματα, εγκαύματα και που είναι σε εμπύρετες καταστάσεις, όπου απαγορεύεται να νηστέψουν καθώς οι απαιτήσεις σε πρωτεΐνη είναι μεγάλες.
Σεβασμό στον ασθενή
Οι παραπάνω ασθένειες είναι μόνο λίγες από αυτές που υπάρχουν και που έχουν γραφεί παγκόσμιες οδηγίες και κανόνες διατροφής βασισμένες σε μαθηματικές εξισώσεις και ακρίβεια. Η κλινική διαιτολογία, όταν αυτή εξασκείται από ειδικούς, είναι μια επιστήμη που μπορεί να βοηθήσει και να καλυτερέψει την ζωή του ασθενή εφόσον βέβαια και αυτός ακολουθεί το διαιτολόγιο και τις διατροφικές συμβουλές πιστά.
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος