Υπάρχουν κάποιες ουσίες οι οποίες αυξάνουν τη πνευματική και σωματική μας απόδοση, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι η κατανάλωσή τους μας κάνει εξυπνότερους ή δυνατότερους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καφεΐνη. Την συναντούμε στον καφέ, το τσάι, σε αναψυκτικά τύπου κόλα. Αυξάνει την δραστηριότητα του φλοιού του εγκεφάλου και, ως έναν βαθμό, συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κόπωσης, ενώ μπορεί να λειτουργήσει θετικά σε περιπτώσεις όπου απαιτείται ιδιαίτερη ικανότητα σκέψης και μνήμης. Καλό θα είναι να αποφεύγεται από άτομα με ιδιαίτερη ευαισθησία, αφού 2-3 φλ. καφέ μπορούν να προκαλέσουν νευρικότητα, ταχυπαλμίες, αϋπνία.
Ωστόσο υπάρχουν άλλες ουσίες που μπορούμε να βρούμε σε συμπληρώματα όπως ο βασιλικός πολτός, το τζίνσενγκ, το συνένζυμο Q1O και η καρνιτίνη, τα οποία δεν προκαλούν παρενέργειες.
Μια ουσία με ευεργετικές ιδιότητες που συνήθως λαμβάνουν τα παιδιά είναι ο βασιλικός πολτός. Πρόκειται για μια άσπρη ουσία σαν ζελέ που εκκρίνεται από νεαρές μέλισσες, με την οποία τρέφονται οι νύμφες της βασίλισσας. Στους ανθρώπους λειτουργεί ως ελιξίριο νεότητας, καθώς τονώνει τους εξασθενημένους οργανισμούς. Πολλοί νέοι αθλητές τον χρησιμοποιούν με ευεργετικά αποτελέσματα. Περιέχει όλες τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β καθώς και τις βιταμίνες D και Ε. Περιέχει ακόμη ποσά ασβεστίου, σιδήρου, χαλκού, ψευδάργυρου, μαγνησίου, μαγγανίου, φωσφόρου, καλίου, χλωρίου, και νατρίου. Η κατανάλωσή του δεν προκαλεί παρενέργειες.
Ευεργετικά αποτελέσματα ωστόσο φαίνεται ότι μπορεί να προσφέρει και το τζίσενγκ, γνωστό ως «ρίζα της αθανασίας». Οι πιο σημαντικές ποικιλίες είναι το Κορεάτικο και το Σιβηριανό, ενώ υπάρχει και το Αμερικάνικο. Οι ιδιότητές του είναι αξιοθαύμαστες όπως η ικανότητα βελτίωσης απόδοσης, συγκέντρωσης και μνήμης, η ρύθμιση του κυκλοφορικού συστήματος, της πίεσης του αίματος κ.α. Μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα και απομακρύνει τις τοξίνες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιόδους έντονου άγχους, ενώ είναι ιδανικό για αθλήματα που απαιτούν αντοχή.
Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον ερευνητών έχει τραβήξει το συνένζυμο Q10. Το coQ10 παράγεται από τον οργανισμό μας, καθώς ο καρδιακός μυς χρειάζεται μεγάλες ποσότητες (περίπου 400 mgr ) για να λειτουργήσει. Συμβάλλει στην μετατροπή της χημικής ενέργειας των τροφών σε βιολογική και έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Ο οργανισμός μειώνει την παραγωγή του με την πάροδο της ηλικίας. Μπορούμε να το βρούμε στα παχιά ψάρια όπως είναι η σαρδέλα (6,5 mgr/100 γρ) και το σκουμπρί (4 mgr/100 γρ ) και στην σόγια (9 mgr/100 γρ). Όσο αφορά την βελτίωση της απόδοσης, αυτή προς το παρόν δεν επαληθεύεται από όλες τις έρευνες.
Τέλος, αξίζει να κάνουμε αναφορά και στην καρνιτίνη, μία ουσία απαραίτητη για την είσοδο των λιπαρών οξέων μακράς αλύσου εντός των μιτοχονδρίων, με σκοπό την παραγωγή ενέργειας. Ανεπάρκεια καρνιτίνης μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα που δεν καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες κρέατος, καθώς αυτό αποτελεί την καλύτερη πηγή του συστατικού. Η εξωγενής χορήγησή της βοηθά στη διατήρηση υγιών οστών ενώ επίσης αυξάνει την πρόσληψη γλυκόζης από τα κύτταρα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.
Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί σε κάθε περίπτωση είναι ότι τα συμπληρώματα θα πρέπει να λαμβάνονται αφού αναγνωριστούν οι ανάγκες του οργανισμού μας. Αν και διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή, η σύσταση από γιατρό ή διαιτολόγο είναι αυτή που θα οδηγήσει στην κατάλληλη αγωγή.
Πηγή: www.nutrimed.gr
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής – Σύμβουλος Τροποποίησης Συμπεριφοράς