Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επηρεάσει πάρα πολύ τις διατροφικές συνήθειες των ενήλικων ατόμων. Οι ρυθμοί της ζωής σήμερα είναι έντονοι και το άγχος είναι μέσα στην καθημερινότητα μας. Παρατηρείτε, ότι αύξηση στην η κατανάλωση πρόχειρων, γρήγορων γευμάτων, πλούσιων σε λιπαρά, (τύπου fast food) συνάμα πτωχά σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτοχημικές (αντιοξειδωτικές) ουσίες. Επίσης, πολλοί εφαρμόζουν ένα, το πολύ δύο γεύματα την ημέρα, επειδή δεν προλαβαίνουν ή δεν έχουν υγιεινές επιλογές. Και με συνάρτηση την έλλειψη κίνησης και άθλησης οδηγούνται στην αύξηση του σωματικού τους βάρους. Όμως ανησυχητική είναι και η αύξηση των ελλειποβαρών ατόμων εξαιτίας των διάφορων πρότυπων που προβάλλονται από τα ΜΜΕ στην καθημερινή μας ζωή.

Ο υγιεινός τρόπος διαβίωσης, χωρίς υπερβολές, βοηθά στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων κατά την ενήλικη περίοδο και κατ επέκταση την τρίτη ηλικία. Τι συνιστά όμως έναν υγιεινό τρόπο διαβίωσης; Έναν υγιεινό τρόπο ζωής συνιστά καλές διατροφικές συνήθειες που αρχίζουν ουσιαστικά από την παιδική ηλικία, η αποφυγή καπνίσματος και η μέτρια πρόσληψη οινοπνευματωδών ποτών, η φυσική δραστηριότητα και η μείωση του άγχους. Επίσης το βάρος του σώματος χρειάζεται να παραμένει σταθερό και σε φυσιολογικά όρια.

Η περίοδος της ενήλικης ζωής χωρίζεται σε τρείς ομάδες:

· Νεαροί ενήλικες : 19-24 ετών

· Μεσήλικες : 25-50 ετών

· Ώριμοι ενήλικες : 51-65 ετών

Κάθε ομάδα έχει διαφορετικές διατροφικές ανάγκες, σε θρεπτικά συστατικά και σε ενεργειακές ανάγκες. Όμως και για τις τρεις ηλικιακές ομάδες η διατροφή τους πρέπει να στηρίζεται στις αρχές της Μεσογειακής Διατροφής.

Η ομάδα που χρειάζεται να υιοθετήσει περισσότερο μια πιο υγιεινή διατροφική συμπεριφορά είναι οι νεαροί ενήλικες. ΟΙ οποίοι ζουν πλέον συχνά μόνοι τους (λόγω σπουδών κτλ.), μακριά από την οικογένεια τους που φρόντιζε για την ποιότητα της διατροφής τους και για τα γεύματά τους. Με συνέπεια πολλοί να μαγειρεύουν οι ίδιοι φαγητά γρήγορα και πρόχειρα ή να τρώνε συχνά από μαγειρεία αμφιβόλου ποιότητας, τροφές εύκολες και γρήγορες (fast food). Οι διατροφικές συνήθειες τις οποίες τελικά θα αποκτήσουν αυτή την εποχή, θα τους συνοδεύουν αρκετά χρόνια της ενήλικης ζωής τους, καθορίζοντας έτσι και την έκβαση της υγείας τους. Επομένως, η διαμόρφωση υγιεινών συνηθειών διατροφής στα πλαίσια του Μεσογειακού πρότυπου θεωρείτε πολύ σημαντική.

Ως «Μεσογειακή Διατροφή» ορίζεται η διατροφή που χαρακτηρίζεται από χαμηλή κατανάλωση λίπους και ιδιαίτερα κορεσμένων λιπαρών οξέων, και αντίθετα από υψηλή κατανάλωση υδατανθράκων, που βρίσκονται κυρίως στα σιτηρά και τα προϊόντα τους (δημητριακά, ψωμί, ρύζι και μακαρόνια), στα φρούτα, στα λαχανικά, στο γάλα και τα γαλακτοκομικά. Η μεσογειακή διατροφή είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, ενώ η κύρια μορφή λίπους χρησιμοποιείται είναι το ελαιόλαδο.

Η διατροφή αυτή ονομάστηκε έτσι γιατί χρησιμοποιείται από τους ευρωπαϊκούς λαούς της Μεσογείου δηλαδή Ισπανία, Αλβανία, Ιταλία, πρώην Γιουγκοσλαβία και Ελλάδα. Σύμφωνα με στατιστικές που έχουν γίνει σ’ αυτές τις πέντε χώρες δείχνει ότι αυτό το είδος της διατροφής οδηγεί σε χαμηλά ποσοστά εκφυλιστικών ασθενειών.

Πολυετείς έρευνες έχουν αποδείξει ότι η Μεσογειακή Διατροφή θεωρείται ως ο πλέον υγιεινός τρόπος διατροφής αφού προστατεύει από καρδιακές προσβολές, καρκίνο (π.χ. παχέος εντέρου), παχυσαρκία, κ.ά. Τα τελευταία χρόνια είδαν το φως της δημοσιότητας πολυετείς έρευνες για τη μεσογειακή διατροφή.

Η παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή μπορεί να περιγραφεί με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Αφθονία τροφών φυτικής προέλευσης, όπως φρούτα, λαχανικά, πατάτες, δημητριακά και όσπρια
• Καθημερινή λήψη μικρών ποσοτήτων γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το τυρί και το γιαούρτι.
• Κατανάλωση ψαριού και πουλερικών σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή). Προτιμώνται φαγητά που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα όπως τα λιπαρά ψάρια (σολομός, τόνος, πέστροφα και σκουμπρί), τα καρύδια, και τα πράσινα λαχανικά.
• Αυγά το πολύ μέχρι 4 την εβδομάδα (να σημειωθεί ότι στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στο μαγείρεμα)
• Κατανάλωση ζάχαρης (που υπάρχει βέβαια στα γλυκά) σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή)
• “Κόκκινο” κρέας (μοσχάρι, χοιρινό κ.τ.λ.) μόνο λίγες φορές το μήνα.
• Φυσική δραστηριότητα (περπάτημα, κίνηση γενικότερα) στο επίπεδο που συντηρεί την αίσθηση καθημερινής υγείας και ευεξίας.
• Λογική κατανάλωση κρασιού (συνήθως με τα γεύματα 1-2 ποτηράκια του κρασιού)
• Λάδι ελιάς ως βασικό έλαιο, που αντικαθιστά όλα τα άλλα λίπη και έλαια. Αποφύγετε έλαια με μεγάλη περιεκτικότητα σε ω-6 λιπαρά οξέα όπως καλαμποκέλαιο, βαμβακέλαιο και ηλιέλαιο. Μειώστε τη κατανάλωση των τρανς-λιπαρών οξέων που βρίσκονται άφθονα στις μαργαρίνες και άρα σε όλα σχεδόν τα έτοιμα γλυκά και φαγητά.

Επομένως καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ένας άνθρωπος από την στιγμή που ενηλικιώνεται εάν ακολουθήσει έναν τρόπο ζωής που θα περιλαμβάνει άσκηση (τουλάχιστον 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα), τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες (όπως δημητριακά και φρούτα), μικρή ποσότητα λιπαρών και όλα όσα αναφέραμε για την διατροφή παραπάνω, βάρος σε σωστά πλαίσια με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μεταξύ 21-22 kg/m2 καθώς και αποφυγή του καπνίσματος, μπορεί να έχει ένα ποιοτικό τρόπο ζωής.

Μιχαήλ Μαριέττα

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος