Τι είναι η χοληστερόλη;
Είναι μία χημική ουσία (στερόλη), που αυξάνει στον οργανισμό με την κατανάλωση λιπαρών ουσιών.
Ποιες ήταν οι παλιότερες αντιλήψεις για την χοληστερόλη;
Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο ιατρικός κόσμος δεν είχε συνειδητοποιήσει την σπουδαιότητα της χοληστερόλης. Η ιατρική δεν θεωρούσε την υπερχοληστερολαιμία νόσο. Στην δεκαετία 1980-1990, όταν άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες λεπτομερείς έρευνες για την χοληστερόλη, η κατάσταση άρχισε να μεταβάλλεται. Οι ιατροί έθεταν ως στόχο την τιμή 200mg/dl και χορηγούσαν δίαιτες σε κάθε άνθρωπο με τιμές μεγαλύτερες από το επίπεδο που προαναφέρθηκε. Κάθε άτομο με τιμές κάτω από 200mg/dl έσπευδαν να το καθησυχάσουν. Σήμερα όμως η επιστήμη της ιατρικής απέδειξε ότι και αυτή η πρακτική είναι λανθασμένη.
Τι έχει αποδείξει η επιστήμη της ιατρικής σήμερα;
H χοληστερόλη είναι χρήσιμη στον οργανισμό. Το τμήμα της χοληστερόλης που ονομάζεται HDL, προστατεύει την καρδιά από το έμφραγμα (καλή χοληστερόλη).Η καταστροφική χοληστερόλη είναι η LDL χοληστερόλη, η οποία βλάπτει τα αγγεία της καρδιάς, του εγκεφάλου, των νεφρών, των άκρων. Η ισχαιμία της καρδιάς και τα εγκεφαλικά επεισόδια, οφείλονται πολλές φορές στην απόφραξη που προκαλεί στο αγγείο η LDL χοληστερόλη.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές LDL με βάση τα σύγχρονα δεδομένα της ιατρικής επιστήμης, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι βλαπτικές επιδράσεις της LDL ;
Εάν πάσχετε από ισχαιμία του μυοκαρδίου ή έχετε περάσει έμφραγμα, ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή οι αρτηρίες των ποδιών και των καρωτίδων εμφανίζουν στενώσεις, ακόμη και μικρή αύξηση της LDL μπορεί να καταστρέψει τελείως τα αγγεία σας. Σε εσάς, η LDL πρέπει με κάθε τρόπο να ευρίσκεται κάτω από 100mg/dl. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα κατά τις οποίες κατά την ιατρική εξέταση διαπιστώνονται σημαντικές εξελισσόμενες βλάβες οι στόχοι είναι σήμερα ακόμη πιο αυστηροί. Eάν δεν ανήκετε στην παραπάνω ομάδα, κατά την ιατρική εξέταση, θα καθοριστεί εάν τα αγγεία σας παρά το γεγονός ότι δεν έχουν προσβληθεί, έχουν αυξημένη ευαισθησία. Στην περίπτωση αυτή ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για τις παθήσεις που προαναφέρθηκαν και είμαστε πιο αυστηροί από τον γενικό πληθυσμό.Τα άτομα με ανθεκτικά αγγεία, μπορούν να έχουν χωρίς πρόβλημα τιμές που να υπερβαίνουν τις τιμές που αναφέρονται παραπάνω. Για παράδειγμα, εάν πρόκειται για υγιή γυναίκα φυσιολογικού βάρους πριν την εμμηνόπαυση, μη καπνίστρια και χωρίς κληρονομικές επιβαρύνσεις, επίπεδα LDL ίσα με 150mg/dl, μεταβολίζονται χωρίς πρόβλημα για τον οργανισμό της.
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΕΦΕΡΕ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΤΙΜΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΑΝ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ Η ΟΧΙ ΣΕ ΟΜΑΔΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΠΑΘΗΣΗ.
Γιατί τα μικροβιολογικά εργαστήρια δίδουν σε όλους τις ίδιες φυσιολογικές τιμές; Γιατί αξιολογούν την ολική χοληστερόλη;
Λόγω της επανάστασης των γνώσεων για την χοληστερόλη που έγιναν σχετικά πρόσφατα, πολλά εργαστήρια δεν έχουν εκσυγχρονιστεί. Άλλα εργαστήρια γνωρίζουν, αλλά δίδουν ενδεικτικά τιμές, που αφορούν τον γενικό πληθυσμό χωρίς βλάβες στα αγγεία ή ιδιαίτερη ευαισθησία. Μόνο ο έμπειρος κλινικός ιατρός θα καθορίσει τον δικό σας εξατομικευμένο θεραπευτικό στόχο με βάση τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα.
Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που προκαλούν διαταραχές και βλάβες στην καλή αιμάτωση των ζωτικών οργάνων εκτός της υψηλής χοληστερόλης;
Το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η κακή κληρονομικότητα, η ηλικία, είναι μερικοί από τους παράγοντες αυτούς. Όταν η αύξηση της χοληστερόλης συνυπάρχει με ένα ή περισσότερους από τους παράγοντες αυτούς, ο κίνδυνος βλαβών αυξάνεται.
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται ιατρική εξέταση;
Κάθε χρόνο πρέπει να γίνεται η ετήσια κλινική προληπτική ιατρική εξέταση κατά την οποία καθορίζεται η συχνότητα των αιματολογικών μετρήσεων. Επιπροσθέτως ανάλογα με την κλινική εξέταση που πραγματοποιούμε στο ιατρείο, ενδέχεται να χρειαστεί στα πλαίσια του εξατομικευμένου προληπτικού σας check up και έλεγχος των ζωτικών οργάνων, που ενδέχεται να έχουν αρχόμενες βλάβες από την τοξική επίδραση της χοληστερόλης, καθώς και διερεύνηση τυχόν υποκείμενου νοσήματος που προκαλεί δευτεροπαθώς την αύξηση της χοληστερόλης.
Πώς θα «φτιάξω» την αυξημένη χοληστερίνη;
Σημαντικό είναι να ακολουθείτε ειδική διατροφή για την χοληστερόλη σας. Σημαντικό είναι επίσης να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά πλαίσια και να τεθείτε σε πρόγραμμα άσκησης. Τα μέτρα που προαναφέρουμε είναι μερικές φορές ανεπαρκή και επιβάλλεται η χορήγηση φαρμάκου και η θεραπεία υποκείμενου νοσήματος.
Τι διατροφή πρέπει να κάνουν τα άτομα που έχουν υψηλές τιμές χοληστερίνης;
Σημαντικό είναι να διατρέφονται με τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά. Πρέπει να αποφεύγουν την κρέμα γάλακτος, το πρόβιο γιαούρτι, το γάλα και το γιαούρτι με λιπαρά άνω του 2%,τα σκληρά κίτρινα τυριά και το τυρί κρέμα, τα προϊόντα με βούτυρο ή μαργαρίνη, τα αλλαντικά, τα εντόσθια, τις σοκολάτες, τις πέτσες από πουλερικά, το οινόπνευμα, το αρνί, την υπερκατανάλωση κόκκινου κρέατος, τα τυποποιημένα βιομηχανοποιημένα προϊόντα, τα τηγανητά κρέατα. Ανάλογα με την περίπτωση σχεδιάζονται εξατομικευμένα διατροφικά πρότυπα. Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις που η υψηλή χοληστερίνη δεν οφείλεται σε διατροφικούς παράγοντες, οπότε η ανταπόκριση σε διαιτητικούς χειρισμούς δεν είναι αποτελεσματική.
Πόσο σημαντική είναι η τακτική άσκηση για την πρόληψη και θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας;
Τα άτομα που πάσχουν από αύξηση της χοληστερίνης πρέπει να μην κάνουν καθιστική ζωή. Καλό είναι να περπατούν σε καθημερινή βάση, να χρησιμοποιούν τις σκάλες αντί του ανελκυστήρα και να ενταχθούν σε σωστά προγράμματα άσκησης.
Πόσο σημαντικό είναι να διατηρούμε φυσιολογικό βάρος, όταν πάσχουμε από υπερχοληστερολαιμία;
Πολύ σημαντικό. Η Ιατρική χρησιμοποιεί ένα ειδικό δείκτη, το ΒΜΙ, ο οποίος είναι το πηλίκο του βάρους δια του τετράγωνου του ύψους. Κάτω του 18,5 είναι γενικά πολύ χαμηλός, χαρακτηρίζει τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα. Όταν έχετε ΒΜΙ=18,5-24,9, είστε γενικώς φυσιολογικοί, ΒΜΙ=25-29,9 υπέρβαροι και πάνω από τριάντα παχύσαρκοι. Το ΒΜΙ καθορίζεται περαιτέρω για κάθε άτομο, βάσει των ευρημάτων της ιατρικής εξέτασης.Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους αποτελεί, στην περίπτωση της χοληστερόλης εκτός από θεραπευτικό και σημαντικό προληπτικό μέτρο.
Ποιες βασικές αρχές πρέπει να τηρούνται κατά την απώλεια περιττού βάρους;
Ο ιδανικός ρυθμός απώλειας, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα τέσσερα κιλά τον μήνα. Πρέπει επίσης να αποφεύγετε τις μονομερείς δίαιτες και να είστε υπό ιατρική παρακολούθηση.
Πόσο σημαντική είναι η λήψη φαρμάκου που ελέγχει τα επίπεδα της χοληστερόλης;
Σε ορισμένα άτομα η συνεχής λήψη φαρμάκου είναι απαραίτητη για τον έλεγχο των επιπέδων της χοληστερόλης και την αποφυγή σοβαρών βλαβών. Υπάρχουν εξάλλου περιπτώσεις που η υψηλή χοληστερίνη δεν οφείλεται σε διατροφικούς παράγοντες. Η ομαλή συμβίωση του οργανισμού με το φάρμακο αξιολογείται περιοδικά με εξετάσεις.
Ιατρός Ειδική Παθολόγος