Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που ενδημούν τον χειμώνα και την άνοιξη, περιλαμβάνουν μια ποικιλία ξεχωριστών συνδρόμων, όπως κοινό κρυολόγημα, φαρυγγίτιδα, γρίπη, βρογχίτιδα, πνευμονία, ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα.
Τα σύνδρομα αυτά μπορεί να είναι ελαφριάς μορφής, μπορεί όμως να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές όπως αναπνευστική ανεπάρκεια, μηνιγγίτιδα, θάνατο, όταν ο οργανισμός δεν αμυνθεί με άριστο τρόπο. Σήμερα όλη η ιατρική επιστημονική κοινότητα διαπιστώνει ότι κατά την τελευταία δεκαετία στο Δυτικό κόσμο, παρά τις προόδους της ιατρικής και της δημόσιας Υγιεινής που μείωσαν θεαματικά τον κίνδυνο των λοιμωδών νοσημάτων, τα μικρόβια έχουν γίνει περισσότερο επιθετικά, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ανθεκτικότητας σε υπάρχοντα αντιβιοτικά. Νέοι παθογόνοι παράγοντες έχουν εμφανισθεί. Τα παραπάνω, δημιουργούν δυνητικούς κινδύνους στο μέλλον, ενώ απαιτούν την ενεργό συμμετοχή των ανθρώπινων κοινοτήτων σε κάθε σοβαρό και αποτελεσματικό πρόγραμμα πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος.
Η Ιατρική Επιστήμη έχει αποδείξει σήμερα, ότι τα μικρόβια και οι ιοί που καιροφυλακτούν δύνανται να γίνουν πιο ανθεκτικοί , επιθετικοί και επικίνδυνοι, λόγω της κακής χρήσης αντιβιοτικών. Καταναλώνοντας από μόνοι σας ανώφελα αντιβιοτικά ή καταναλώνοντας σωστά αντιβιοτικά αλλά με λάθος διάρκεια θεραπείας, δεν επιβαρύνετε μόνο το μεταβολικό σύστημα του οργανισμού σας. Όταν τα μικρόβια εκτεθούν σε αντιβιοτικά ακατάλληλα για να τα εξολοθρεύσουν, συμπεριφέρονται με ανάλογο τρόπο που συμπεριφέρεται ο ανθρώπινος οργανισμός στα εμβόλια.
Ουσίες τοξικές, αλλά ανεπαρκείς για να σκοτώσουν τα μικρόβια τα κάνουν πιο ανθεκτικά, τα δυναμώνουν, λόγω πολλαπλών επιδράσεων στο αμυντικό τους σύστημα. Οι απαραίτητες για την επιβίωσή τους μεταλλάξεις, ενδέχεται να είναι μάλιστα τόσο αποτελεσματικές, που να τα καταστήσουν με την πάροδο του χρόνου ανθεκτικά ακόμα και στα δόκιμα αντιβιοτικά που λαμβάνονται με σωστό τρόπο. Μην ξεχνάτε ποτέ ότι το μικρόβιο, δεν είναι μια απλή τοξική ουσία, αλλά ζωντανός οργανισμός με αμυντικό σύστημα και αυξημένο αίσθημα αυτοσυντήρησης, που ευρίσκεται σε δυναμική αλληλεπίδραση, με τα φάρμακα που έχουν ως στόχο την εξόντωσή του.
Κατά την επίθεση ενός μικροβίου στο οργανισμό κινητοποιούνται μηχανισμοί άμυνας, που περιλαμβάνουν, στοιχεία του αίματος, όπως τα λευκά αιμοσφαίρια, τα αντισώματα, το συμπλήρωμα και τον σπλήνα.
Κατά την διάρκεια μιας λοίμωξης, ο άνθρωπος ευρίσκεται σε κατάσταση εσωτερικού πολέμου με το μικρόβιο και ο πυρετός, το μπούκωμα, η ρινική έκκριση, η κακουχία, το πρήξιμο των αδένων, ο βήχας, οι μυαλγίες, είναι τα εξωτερικά συμπτώματα ενός πολέμου, που διεξάγεται από ένα καλό αμυντικό σύστημα σε εγρήγορση. Τα άτομα με ανεπαρκές αμυντικό σύστημα, όπως για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι και ορισμένες κατηγορίες ασθενών, τους οποίους η Ιατρική Επιστήμη αποκαλεί ανοσοκατεσταλμένους, εμφανίζουν πολλές φορές ελαφρά συμπτώματα, ακόμα και επί απειλητικών για την ζωή τους λοιμώξεων, λόγω ελαττωμένων αντανακλαστικών του ανοσοποιητικού τους συστήματος.
Οι απλές ιογενείς λοιμώξεις εμφανίζουν πυρετό, ο οποίος μπορεί να διαρκέσει και έξι ημέρες. Όταν η άμυνα του οργανισμού είναι αρίστη, ο οργανισμός εξουδετερώνει τον βλαπτικό λοιμογόνο παράγοντα χωρίς σοβαρά προβλήματα ή κατάλοιπα. Ποια μέτρα όμως πρέπει να λάβουν οι άνθρωποι με επαρκές αμυντικό σύστημα και ποια οι άνθρωποι με ανοσοκαταστολή για να αποφύγουν σοβαρές λοιμώξεις και για να αμυνθούν άριστα;
1.Εσείς αγαπητοί φίλες και φίλοι, που είστε υγιείς, νέοι, άνω των δεκαπέντε ετών και κάτω των εξήντα πέντε ετών και δεν πάσχετε από νοσήματα που εξασθενούν το αμυντικό σας σύστημα, πρέπει να λάβετε όλα τα μέτρα, που θα βοηθήσουν τον οργανισμό να διατηρείται σε αρίστη φυσική κατάσταση και άριστη άμυνα, για να εξουδετερώσετε τους λοιμογόνους παράγοντες χωρίς κατάλοιπα. Φροντίσετε τον εαυτό σας, με υγιεινή διατροφή πλούσια σε φρούτα, όσπρια, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αποφύγετε την κατάχρηση κρέατος, καταργείστε το κάπνισμα και ενταχτείτε σε προγράμματα άσκησης, τα οποία δεν είναι απαραίτητο να είναι οργανωμένα, αλλά να περιλαμβάνουν συστηματικό γρήγορο περπάτημα επί τρίωρο τουλάχιστον εβδομαδιαίως. Η διακοπή του ενεργητικού και του παθητικού καπνίσματος είναι το σημαντικότερο μέτρο, που θα βοηθήσει την άμυνα του οργανισμού σας. Διατηρείτε φυσιολογικό βάρος και επαρκή ύπνο και αποφύγετε ψυχολογικές επιβαρύνσεις. Aερίζετε επαρκώς τους κλειστούς χώρους και πλένετε συχνά τα χέρια σας.
Πρέπει να αντιμετωπίζονται εγκαίρως καταστάσεις και να ανιχνεύονται νόσοι, οι οποίες στα αρχικά στάδια ενδέχεται να μην έχουν συμπτώματα, αλλά να αλλοιώνουν την σωστή άμυνα, όπως τυχόν χρόνιες εστίες μικροβίων στο σώμα π.χ. χρόνιες παραρρινοκολπίτιδες, αποστήματα οδόντων, καθώς και νόσοι που ελαττώνουν την άμυνα του οργανισμού, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, να μην αμελείτε την ετήσια προληπτική εξέταση, η οποία δύναται να εντοπίσει πρώιμα τις καταστάσεις και τα νοσήματα αυτά, ακόμα και εάν είστε νέοι.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι το αμυντικό σύστημα, όπως όλα τα συστήματα του υγιούς ανθρώπου, απαιτεί εξάσκηση για να διατηρείται σε φόρμα. Προτιμείστε να συμβιώσετε επί περισσότερες ημέρες με ελαφρά συμπτώματα, ακόμη και εάν αυτό δεν σας είναι τόσο ευχάριστο, για να ασκηθεί το αμυντικό σύστημα, προκειμένου να καταφύγετε στην εύκολη λύση του αντιβιοτικού, γεγονός που μπορεί να σας ανακουφίσει βραχυπρόθεσμα, αλλά να σας βλάψει μακροπρόθεσμα. Η Ιατρική Επιστήμη σήμερα, έχει για εσάς φυσικά βοηθήματα και ήπια φάρμακα, που τονώνουν την άμυνα του οργανισμού σας, χωρίς χημικά αντιβιοτικά.
Ακόμη και εάν έχετε την κακή συνήθεια να επισκέπτεστε συχνά ιατρούς με ελλιπή ενημέρωση ή εμπειρία, που καταφεύγουν εύκολα στο δεκανίκι του αντιβιοτικού δίδοντας έμφαση στην προσωρινή σας συμπτωματική ανακούφιση, χωρίς να σας ενημερώνουν για τις απώτερες ολέθριες παρενέργειες, μάθετε να ζητάτε εσείς από τους ιατρούς να σας χορηγούν το χημικό αντιβιοτικό, μόνο όταν η χρήση του είναι απολύτως επιβεβλημένη και εφόσον έχουν εξαντλήσει κάθε άλλη δυνατότητα.
Κατά το διάστημα των λοιμώξεων η επιστήμη της ιατρικής συνιστά ανάπαυση, αποχή ενεργητικού και παθητικού καπνίσματος. Πρέπει να λαμβάνονται αρκετά υγρά μακράν των γευμάτων και να προτιμώνται τροφές ελαφρές, μαγειρευμένες χωρίς πολλά λιπαρά και μπαχαρικά. Οι έφηβοι , τα παιδιά και οι θηλάζουσες, δεν πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη για τον έλεγχο του πυρετού, για να αποφευχθεί ένα σπάνιο και επικίνδυνο σύνδρομο που εμφανίζεται στις ηλικίες αυτές και οφείλεται σε πολλαπλές αλληλεπιδράσεις της ασπιρίνης και των ιών και λέγεται σύνδρομο REYE. Εάν συμβιώνετε με μωρά ή γέρους, προστατεύστε τους με μία μάσκα και αποφύγετε τον συγχρωτισμό μαζί τους.
Συμπτώματα που επιβάλλουν άμεση και επείγουσα ιατρική αξιολόγηση είναι η δύσπνοια, ο υψηλός πυρετός ιδιαίτερα όταν δεν ανταποκρίνεται σε αντιπυρετικά ή επιμένει μετά το 48ωρο, ο εμετός, ο έντονος πονοκέφαλος, η δυσκαμψία του αυχένα, ο πόνος στον θώρακα, ο πόνος στο αυτί, ο βήχας με πυώδη απόχρεμψη, η υποτροπή των συμπτωμάτων, ενώ έχετε εισέλθει σε φάση βελτίωσης, η αιμόπτυση.Δύσπνοια παρουσιάζετε, όταν εμφανίζετε δυσχέρεια αναπνοής. Η δυσχέρεια αυτή δεν είναι η δυσχέρεια που εμφανίζετε όταν αναπνέετε από την μύτη στα απλά κρυολογήματα, όταν αποφράσσεται από τις εκκρίσεις. Η δυσκολία της αναπνοής, που έχετε στην δύσπνοια, εμφανίζεται είτε αναπνέετε από το στόμα, είτε από την μύτη και υποδηλώνει μια βαθύτερη αδυναμία του οργανισμού να επεξεργαστεί το οξυγόνο της ατμόσφαιρας.
2. Εσείς, αγαπητοί φίλες και φίλοι, που είστε υγιείς πάνω από εξήντα πέντε ετών, ή είστε χρονίως πάσχοντες από κάποιο νόσημα ή λαμβάνετε χρονίως φάρμακα, πρέπει να γνωρίζετε ότι και για εσάς, ισχύουν τα προαναφερόμενα, αλλά με σημαντικές ιδιαιτερότητες και ότι πρέπει να λαμβάνονται επιπρόσθετα μέτρα.
Η άμυνα του οργανισμού με την πάροδο της ηλικίας ελαττώνεται, για τούτο, εάν είστε υγιής, πάνω από εξήντα πέντε ετών και δεν έχετε απαγορευτικές αλλεργίες, πρέπει να κάνετε προληπτικώς το εμβόλιο της γρίπης κάθε Φθινόπωρο, καθώς και το εμβόλιο της πνευμονίας άπαξ στην ζωή σας.
Άνθρωποι, που πάσχουν από καρδιοπνευμονικές παθήσεις ανεξαρτήτου ηλικίας, διαβητικοί ανεξαρτήτου ηλικίας, νεφροπαθείς, παιδιά και έφηβοι που λαμβάνουν χρονίως ασπιρίνη, ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα αίματος, ηπατικές παθήσεις, αλκοολισμό, παθήσεις διαταραχών συμπληρώματος,aids, καρκίνο, ακοκκιοκυτταραιμία, μεταμοσχευθέντες και ασθενείς υπό κορτικοστεροειδή ή ορισμένα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, καθώς και τα μωρά, οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες, αποτελούν τις ομάδες υψηλού κινδύνου, λόγω πτώσεως της άμυνας του οργανισμού.
Ο τύπος της διαταραχής είναι διαφορετικός για κάθε κατηγορία ασθενών, για τούτο και κινδυνεύουν από διαφορετικά μικρόβια. Οι ασθενείς που πάσχουν από ακοκιοκυτταραιμία για παράδειγμα, κινδυνεύουν κυρίως από gram αρνητικά εντεροβακτηριοειδή, την ψευδομονάδα, gram θετικούς κόκκους, σταφυλόκοκκο, κάντιντα, ασπέργιλλο, μύκητες, οι ασθενείς με aids, με νοσήματα αίματος και οι λαμβάνοντες ανοσοκατασταλτικά φάρμακα κινδυνεύουν κυρίως από λιστέρια, σαλμονέλλα, λεγιονέλλα, μυκοβακτήρια, ερπητοιούς, ανεμευλογιά, μεγαλοκυτταροιό, κρυπτόκοκκο, μύκητες, πνευμοκύστη, τοξόπλασμα, ενώ οι πάσχοντες από ασπληνία κινδυνεύουν κυρίως από αιμόφιλο, πνευμονιόκοκκο, μηνιγγιτιδόκοκκο.
Αυτές οι διαφορετικού τύπου διαταραχές της άμυνας επιβάλλουν διαφορετικό σχήμα εμβολιασμών για κάθε κατηγορία από τις παραπάνω παθήσεις, κατά την εποχή του Φθινοπώρου. Εάν είστε ασθενής και λαμβάνετε φάρμακα, πιθανώς να ανήκετε σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες και πρέπει να μας συμβουλευτείτε κατά τη εποχή του Φθινοπώρου, για το δικό σας εξατομικευμένο σχήμα εμβολίων, που θα σας προφυλάξει από τα επικίνδυνα μικρόβια του Χειμώνα. Εάν είστε επιφορτισμένοι με την φροντίδα ασθενών υψηλού κινδύνου ή είστε μέλη της οικογένειας του, πρέπει να κάνετε και εσείς το εμβόλιο της γρίπης ετησίως, εφόσον δεν έχετε απαγορευτικές αλλεργίες.
Μετά τον εμβολιασμό ενδέχεται να εμφανιστεί χαμηλός πυρετός σε οκτώ έως εικοσιτέσσερις ώρες, καθώς και ήπια ερυθρότητα και πόνος στο σημείο του εμβολιασμού, αθώες παρενέργειες, οι οποίες γρήγορα εξαλείφονται.
Είναι πολύ σημαντικό εσείς, που πάσχετε από κάποιο νόσημα, το οποίο προκαλεί ανοσοκαταστολή, να έχετε άριστη ρύθμιση του νοσήματος αυτού, με πιθανές τροποποιήσεις, εάν χρειάζεται στην ειδική διατροφή που ακολουθείτε, ανάλογα με το νόσημά σας ή στην αγωγή σας.
Επιπροσθέτως, οι χρονίως πάσχοντες, πρέπει να λάβουν οδηγίες για πιθανή τροποποίηση της φαρμακευτικής τους αγωγής σε περίπτωση που παρουσιάσουν πυρετό, διότι επί πυρετού συχνά αλλάζει η φαρμακοδυναμική των φαρμάκων. Ο οργανισμός γίνεται πολλές φορές πιο ευαίσθητος στις παρενέργειες των φαρμάκων και αρκετά φάρμακα χρειάζονται μείωση ή διακοπή, κατά την διάρκεια των λοιμώξεων.
Αγαπητοί φίλοι, εσείς που ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου με πτώση της ανοσοποιητικής ικανότητας του αμυντικού συστήματος, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάτε ότι:
· Μία απλή ίωση μπορεί να εμφανίσει άμεσα σοβαρές επιπλοκές σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Θα πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι οι ηλικιωμένοι, τα μωρά αλλά και ορισμένες κατηγορίες ασθενών υψηλού κινδύνου, παρουσιάζουν, λόγω αδυναμίας του ανοσοποιητικού συστήματος συχνά ελαφρά συμπτώματα κατά την διάρκεια επειγουσών απειλητικών για την ζωή καταστάσεων, γεγονός που επιβάλλει την πρώιμη ιατρική αξιολόγηση, ανεξαρτήτως είδους και εντάσεως συμπτωμάτων.
· Ο ηλικιωμένος μπορεί να κάνει σοβαρή λοίμωξη χωρίς πυρετό και να χρειαστεί άμεσα νοσοκομειακή αγωγή.
Ιατρός Ειδική Παθολόγος